بزرگان بورس تهران

بورس تهران نخستین روز از شهریورماه را صعودی آغاز کرد/ رشد حدود 7 هزار واحدی شاخص کل با بازگشت بزرگان بورس به جمع سبزپوشان

گزارش بازار/‌ سه‌شنبه‌ یکم شهریور 1401 پس از چند روز فشار مداوم فروشندگان روی سهم‌های بزرگ بورس تهران، نخستین روز از شهریورماه برای شاخص کل بورس خوش‌یُمن بود و سرانجام با بازگشت نمادهای بزرگ به مدار سبزرنگ، صعود حدود 7 هزار واحدی را رقم زد. افزایش تقاضا و صف‌نشینی برای خرید سهم‌های کوچک زیر تاثیر سیگنال‌های مثبت برجام و نزدیک شدن به زمان توافق در کنار رشد نسبی نرخ دلار، نمادهای بزرگ بازار هم مورد توجه خریداران قرار گرفت.

رشد دسته‌جمعی شاخص‌های بورس و فرابورس

به گزارش بااقتصاد، معاملات بازارهای سهام از صبح امروز سه‌شنبه یکم شهریورماه، فاز صعودی به خود گرفت و تا پایان بر هیمن مدار باقی ماند. به‌این‌ترتیب، شاخص کل بورس دوباره محدوده حمایتی یک‌میلیون و 430 هزار واحدی را به دست آورد و شاخص کل هم‌وزن نیز با 5 هزار واحدی مثبت، به کانال 400 هزار واحدی بازگشت. در بازار فرابورس هم صعود 151 واحدی شاخص کل آیفکس و عبور از کانال 19 هزار واحدی درحالی رقم خورد که طی روزهای گذشته این شاخص به کانال 18 هزار واحدی سقوط کرده بود.

بازگشت نمادهای بزرگ به جدول سبز شاخص‌سازان

در بورس تهران امروز نمادهای فملی، نوری، حکشتی و شستا بیش‌ترین تاثیر مثبت را بر شاخص کل اعمال کردند و فارس، فولاد و کگل همچنان در صدر جدول تاثیرگذاران منفی نشسته‌اند. خودروسازان که اخیرا و در روزهای منفی بازار نیز معاملات مثبت را پشت سر گذاشته‌اند، امروز هم با استقبال خریدارا مواجه شدند و خساپا، خودرو و خگستر در جایگاه بالاترین حجم تراکنش‌های مثبت بورس قرار گرفتند. شپنا، شستا و شتران هم در رتبه‌های بعدی ایستادند اما فولاد در حاشیه خبرهای منفی انتشار گزارش تحقیق و تفحص، بالاترین حجم تراکنش منفی معاملات بورس را به خود اختصاص داد.

رشد 151 واحدی شاخص کل آیفکس هم با معاملات مثبت در نمادهای آریا، فرابورس، فغدیر، دماوند، تجلی و دی رقم خورد و کگهر تک نماد سرخپوش در جدول تاثیرگذاران شاخص کل فرابورس بود. پس از مدت‌ها، بالاخره دی رتبه بالاترین حجم تراکنش منفی این بازار را با مثبت عوض کرد و رنگ سبز معاملات را به خود دید. کرمان و ددانا در جایگاه بعدی قرار گرفتند.

دامنه سبز تابلوهای معاملاتی به 80 درصد رسید

برخلاف روزهای گذشته، امروز حدود 80 درصد از معاملات سهام در بورس و فرابورس روی مدار مثبت قرار داشت و بیش از 21 درصد معاملات منفی و با کاهش قیمت نهایی سهم‌ها همراه بود. از مجموع 660 نماد معامله‌شده در بازارهای سهام، 521 سهم، معادل 79 درصد با افزایش قیمت پایانی و در مدار مثبت به کار خود پایان دادند، درحالی‌که 139 سهم، معادل 21 درصد در دامنه منفی معاملات قرار گرفتند و کاهش قیمت پایانی را تجربه کردند.

تغییر معکوس مالکیت سهام از حقوقی‌ها به حقیقی‌ها

معامله‌گران امروز برای 161 نماد، صف خرید 461 میلیارد تومانی تشکیل دادند و 25 نماد را به ارزش 76 میلیارد تومان به فروش گذاشتند. تغییر خالص مالکیت سهام نسبت به روز گذشته از حقوقی‌ها به حقیقی‌ها معکوس شد.

عرضه 500 دستگاه خودرو هایما در بورس کالا

دومین عرضه در دور جدید فروش خودرو در بورس کالا با عرضه ۵۰۰ دستگاه خودرو هایما S7 روز یکشنبه ۶ شهریو ماه آغاز خواهد شد.فروش این تعداد هایما اولین عرضه محصولات ایران‌خودرو در بورس کالا محسوب می‌شود.

طبق اطلاعات منتشر شده، قرار است 300 دستگاه هایما S7 مشکی و 200 دستگاه هایما S7 توسط ایران‌خودرو طی این عرضه در دسترس متقاضیان قرار گیرد. بورس کالا اعلام کرده است که هر کد ملی صرفا مجاز به ثبت سفارش در یک کد عرضه خودروست و صدور سند و شماره‌گذاری فقط به اسم شخص خریدار خودرو انجام می‌شود.

همچنین خریداران جهت تحویل خودرو باید همزمان با تسویه مبلغ معامله در بورس کالا با مراجعه به سایت فروش اینترنتی ایران‌خودرو در زمان مقرر که طی پیامک اطلاع‌رسانی می‌شود اقدام به ایجاد و بزرگان بورس تهران تکمیل صفحه شخصی کنند و ضمن انتخاب یکی از نمایندگی‌های مجاز ایران‌خودرو، بیمه‌گر را نیز انتخاب و نسبت به واریز وجوه هزینه‌های جانبی اقدام کنند.

فردا نماد استقلال بازگشایی می‌شود

حسین قربان‌زاده، رییس سازمان خصوصی‌سازی، گفت: زمان بازگشایی نماد پرسپولیس امروز (سه‌شنبه) مشخص و اعلام می‌شود اما نماد استقلال در روز چهارشنبه (فردا) بازگشایی خواهد شد.

وزارت صنعت آیین‌نامه واردات خودرو را نهایی کرد

امید قالیباف، سخنگوی وزارت صنعت اعلام کرد: آیین‌نامه اجرایی واردات خودرو نهایی شده و هفته آینده رسانه‌ای می‌شود.

به گفته وی، هدف‌گذاری واردات خودرو برای دهک‌های پایین و تا ۲۰ هزار دلار برنامه‌ریزی‌شده است. برای واردات با خودروساز‌های بزرگ مانند تویوتا ژاپن و همچنین شرکت‌های خودروساز آلمانی، چینی و هندی مذاکراتی انجام گرفته است.

رشد حجم و ارزش معاملات بورس کالا با عرضه سیمان، سنگ آهن و فولاد

طی مردادماه امسال، ۱۰ میلیون و ۳۱۱ هزار تن انواع کالا به ارزش بیش از ۶۵ هزار و ۱۰۰ میلیارد تومان در بازار فیزیکی بورس کالای ایران مورد دادوستد قرار گرفت که نسبت به تیرماه به ترتیب رشد ۱۶ و ۲ درصدی را در حجم و ارزش معاملات ثبت کرد.

سیمان با معامله ۴ میلیون و ۲۳۱ هزار تن، سنگ آهن با معامله ۲ میلیون و ۳۷۴ هزار تن و فولاد با معامله یک میلیون و ۲۵۳ هزار تن، سه محصول صدرنشین بورس کالا در مردادماه بودند.

عرضه سوخت هوایی و نفت سفید صادراتی در بورس انرژی

۱۳ هزار تن نفت سفید و ۵ هزار تن سوخت هوایی شرکت ملی پخش فراورده‌های نفتی ایران و همچنین ۵ هزار تن میعانات گازی مجتمع گازی پارس جنوبی و ۳ هزار تن گاز بوتان شرکت نفت ستاره خلیج فارس در رینگ بین‌الملل بورس انرژی ایران عرضه می‌شوند.

نمای پایانی معاملات بازارهای سهام تهران، سه‌شنبه یکم شهریور 1401

حجم کل دادوستدهای سهام در بورس و فرابورس با ثبت بیش از 10600 میلیارد تومان، نسبت به روز گذشته تغییری کرد. ارزش این حجم از معاملات سهام به بیش از 10900 میلیارد تومان رسید که نسبت به دیروز با رشد 5000 میلیارد تومانی مواجه شد. از این میزان حدود 4700 میلیارد تومان به ارزش معاملات بورس و بیش از 6200 میلیارد تومان به معاملات فرابورس اختصاص یافت.

ارزش معاملات خرد سهام و حق تقدم و صندوق‌های قابل معامله در بورس و فرابورس هم نسبت به دیروز بیش از 200 میلیارد تومان افزایش نشان داد و وارد کانال 3 هزار میلیارد تومانی شد. رقم 3211 میلیارد تومان به ارزش معاملات خُرد اختصاص یافت. طی این نقل و انتقالات، 92 میلیارد تومان تراز مثبت برای معاملات حقیقی‌ها با تغییر خالص مالکیت سهام از حقوقی‌ها انجام شد. حقیقی‌ها همچنین بیش‌ترین میزان خریدشان را به سهم‌های حکشتی، سمگا و خزامیا اختصاص دادند درحالی‌که حقوقی‌ها روی نمادهای مبین، های‌وب و بپاس متمرکز شدند.

در جریان داوستدهای امروز، بزرگان بورس تهران بیش‎‌ترین ارزش و حجم معاملات سهام به گروه‌های خودرو، فلزات اساسی و محصولات شیمیایی به ترتیب با 400، 148 و 145 میلیارد تومان تخصیص یافت و این شرکت‌ها برترین صنایع بازار مثبت و متعادل شناخته شدند.

حرکت کوچک‌ترها، ایست بزرگان بورس

در معاملات امروز بورس تهران شاخص کل بورس تهران رشد کمتر از ۰.۲ درصدی را تجربه کرد و در نقطه مقابل رشد ۰.۸ درصد شاخص کل هم‌وزن را شاهد هستیم. این موضوع نشان از فشار فروش نسبی در نمادهای بزرگ بازار در برابر افزایش تقاضا در سهام کوچک‌تر حکایت دارد. دلایل مختلفی برای توجیه چنین آرایش معاملاتی در نمادهای مختلف بازار مشاهده می‌شود.

بورسان : پس از این‌که شاخص کل بورس تهران در کانال یک میلیون و ۵۰۰ هزار واحد قرار گرفت میزان تردید در خصوص وضعیت آتی معاملات سهام پررنگ شد. طی روزهای اخیر نیز شاهد افزایش فشار فروش در نمادهای بزرگ و شاخص‌ساز هستیم. شاخص کل هم‌وزن اما با افت همراه بوده است. در محاسبه شاخص کل هم‌وزن نمادها وزن یکسانی دارند و اندازه (ارزش بازار) نمادها در نوسان این شاخص اثرگذار نیست.

صنایع کوچکتر مانند گروه برق امروز نیز مورد توجه بازار هستند در حالی‌که همچنان چشم‌انداز سودآوری مناسبی برای این گروه وجود ندارد. برخی اصلاح نرخ‌های مبین و فجر را برای بقیه نمادهای گروه نیز محتمل می‌دانند با این حال به صورت کلی مبنای قیمت‌گذاری مبین و فجر با نیروگاه‌ها متفاوت بوده و بعید به نظر ‌می‌رسد تغییر محسوس سودآوری که بتواند رشد قیمت نمادهای این گروه را توجیه کند را شاهد باشیم.

در گروه زراعت نیز تحرکاتی مشاهده می‌شود. همچنان انتظار برای حذف نهایی دلار ۴۲۰۰ وجود دارد و این موضوع می‌تواند نمادهای این گروه و دیگر نمادهای کالای اساسی را تحت تاثیر قرار دهد. گرچه اعضای تیم دولت رئیسی برخلاف ادعاهای گذشته چندان در اجرای سیاست‌های درست موفق نبوده‌اند.

در دیگر گروه‌های کوچک نیز بعضا شاهد موج تقاضا هستیم. اما در میان نمادهای بزرگ وضعیت نسبتا متعادل معاملات با گرایش به معاملات منفی مشاهده می‌شود. افت قیمت نفت و دیگر کالاها شاید در فشار فروش موثر بوده است. در عین حال ریسک افزایش فشار از سوی دولت به شرکت‌ها نیز بالا به نظر می‌رسد. در این خصوص مالیات بر صادرات مواد خام و نیمه‌خام، عوارض صادراتی و سایر موارد از این دست می‌تواند تهدیدی برای سود شرکت‌ها محسوب شود. بر این اساس همان‌طور که در هفته گذشته نیز اشاره شد بازار نیازمند حرکتی آهسته است و برخلاف تصور نباید انتظار جهش یا ریزش سنگین سهام را داشت. اگر همچنان سیگنال حمایتی از بازار جهانی کالاها باقی بماند رشد بورس قطعی به نظر می‌رسد در غیراین صورت باید تحلیل دقیق‌تری از شرایط داشت.

رشد بورس با حمایت بزرگان بازار

با حمایت سهامداران حقوقی بزرگ، شاخص کل بورس تهران دیروز به مدار رشد بازگشت. همزمان با این رویداد محمودرضا خواجه‌نصیری، عضو هیأت مدیره بورس تهران از آغاز همکاری 60سهامدار حقوقی برای حمایت از بازار سهام خبر داد. انتظار می‌رود ظرف روزهای آینده از فشار فروش هیجانی، سهامداران تازه‌وارد و کم‌دانش کاسته شود و تعادل به بورس بازگردد.
به گزارش همشهری، به‌دنبال افزایش انتقادها نسبت به روند نزولی بازار سهام از روز دوشنبه و بعد از تشکیل جلسه‌های مختلف بالاخره سهامداران حقوقی بزرگ وارد عمل شدند و با خرید سهام دامنه نزول بازار سهام را محدود کردند. دیروز حتی تحت‌تأثیر حمایت سهامداران حقوقی بزرگ، شاخص کل بورس تهران 2.6درصد رشد کرد. آخرین خبرها نشان می‌دهد سهامداران حقوقی بزرگ در 2روز گذشته بیش از 18هزار میلیارد تومان پول تازه به بازار سهام تزریق کرده‌اند درحالی‌که سهامداران حقیقی فقط در روز دوشنبه بیش از 7500میلیارد تومان از سهام خود را فروخته‌اند که به‌زعم کارشناسان قطعا متضرر خواهند شد.
صبح یکشنبه حدود 25نفر از مدیران بانک‌ها، شرکت‌های سرمایه‌گذاری و شرکت‌های تأمین سرمایه، با حضور در ساختمان بورس تهران با مقامات بازار سرمایه دیدار کردند و پس‌از این نشست چند سهامدار حقوقی بزرگ مانند تأمین سرمایه تمدن، گروه مالی ملت، بانک ملی و بانک صادرات بلافاصله وارد عمل شدند و با جمع‌آوری سهام شرکت‌های زیرمجموعه و سهام ارزنده، نقش مهمی در بهبود شاخص‌های بورس و رشد روز گذشته بازار سهام داشتند.
بررسی‌ها نشان می‌دهد فقط در روز دوشنبه این سهامداران حقوقی بیش از 10هزار میلیارد تومان پول جدید وارد بازار سهام کردند.
دیروز هم در ادامه سلسله نشست‌های سهامداران حقوقی با مسئولان بازار سرمایه یک جلسه دیگر برگزار شد و بار دیگر نسبت به حمایت سهامداران حقوقی بزرگ از بازار سهام تأکید شد. محسن خدابخش، مدیر نظارت بر بورس‌های سازمان بورس با تأیید برگزاری جلسه روز گذشته سازمان بورس با سهامداران حقوقی به بورس‌پرس گفت: این جلسات و هماهنگی‌ها محدود به چند روز نبوده و تا زمان اطمینان از تعادل پایدار بازار ادامه خواهد یافت.

همکاری 60سهامدار حقوقی
محمودرضا خواجه‌نصیری، عضو هیأت مدیره بورس تهران از آغاز همکاری 60سهامدار حقوقی برای حمایت از بازار سهام خبر داد و گفت: هماهنگی ایجادشده در بین حقوقی‌ها برای تقویت بازار سرمایه بی‌سابقه بوده است.
به گفته او سهامداران حقوقی به همراه سازمان بورس، وزارت اقتصاد و هلدینگ‌ها، یک هم‌افزایی بی‌سابقه‌ای ایجاد کرده‌اند تا جایی که برای نخستین بار در حدود ۵۰ تا ۶۰ سهامدار حقوقی در راستای حمایت از بازار و تأمین نقدشوندگی بازار همکاری خود را شروع کرده‌اند.
او با اشاره به خرید ۱۰هزار میلیارد تومانی سهامداران حقوقی در معاملات روز دوشنبه ابراز امیدواری کرد روند شکل‌گرفته برای حمایت از بازار سهام طی روزهای آینده نیز ادامه یافته و به‌صورت مستمر اجرا شود تا نه‌فقط شاخص بورس مثبت شود بلکه اعتماد و دلگرمی نیز به سهامداران بازگردد.
امیر هامونی، مدیرعامل فرابورس نیز با بیان اینکه نهادهای مختلفی از بازار سرمایه حمایت کرده‌اند گفت: از ۲۱مردادماه سال‌جاری که روند نزولی در معاملات بازار سرمایه آغاز شد درمجموع حجم معاملات بورس و فرابورس ۱۶۷هزار میلیارد تومان بوده است و سهامداران حقیقی طی این مدت ۱۴۰هزار میلیارد تومان سهام خریداری کرده‌اند که این نشان می‌دهد باوجود روند نزولی بازار تعداد زیادی از معامله‌گران معتقدند که باید در این مقطع زمانی سهام خریداری کنند.
او همچنین رقم خرید سهامداران حقوقی‌ها طی معاملات روز یکشنبه را ۱۰هزار میلیارد تومان اعلام کرد و گفت: حقوقی‌ها در بازار سرمایه فعال شدند و همانند سال‌های قبل که از بازار حمایت می‌کردند، با هماهنگی بانک‌ها، منابع زیادی به بازار تزریق شده است ازاین‌رو نگرانی بابت بازار وجود ندارد.

دلیل ورود حقوقی‌ها
محمد وطن‌پور، مدیرعامل شرکت تأمین سرمایه سپهر درباره دلیل حمایت سهامداران حقوقی از بازار سهام گفت: در بررسی رفتار حقوقی‌ها، مشخص است که اغلب سهامداران حقوقی در حال خرید سهام هستند و آنها براساس شاخصه ارزندگی و اقتصادی بودن سهام اقدام به خرید می‌کنند.
او افزود: به‌نظر من سهامدارانی که در این روزها اقدام به فروش می‌کنند، متضرر خواهند شد.
عبدالله دریابر، معاون خدمات مالی شرکت تأمین سرمایه امید نیز گفت: همانگونه که از معاملات دیروز بازار سرمایه نیز مشهود بود، حمایت‌های خوبی توسط اشخاص حقوقی از سهام بزرگ بازار انجام شد که منطقا این حمایت‌ها برای اطمینان‌بخشی به سرمایه‌گذاران خرد کاملا ضروری بود.
او افزود: فشار فروشی که در دو هفته گذشته در بازار سرمایه حاکم بود، باعث جذاب شدن قیمت سهام بسیاری از شرکت‌ها شده است. به‌نظر می‌رسد چنانچه این حمایت‌ها با حجم قابل‌قبول ۱۵هزار میلیارد تومانی ادامه یابد، ترس و هیجانات سرمایه‌گذاران خرد کاسته شده و بازار به روند طبیعی و منطقی خود بازمی‌گردد.

پایین بودن شاخص سواد مالی

سیدمهدی سدیدی، عضو هیأت مدیره بورس تهران، با اشاره به حمایت هوشمندانه حقوقی‌ها از بازار سهام گفت: این حمایت براساس کارشناسی و بررسی میزان ارزندگی این سهام اتفاق افتاد و دلیل این حمایت علاوه بر ارزندگی شرکت‌های انتخاب شده، رسیدن این سهم‌ها به قیمت‌های جذاب برای سرمایه‌گذاری است. او فروش سهام در این قیمت‌ها را صرفا به‌دلیل هیجان سهامداران دانست و درخصوص زمان پایان اصلاح بازار افزود: در سمت تقاضا شرکت‌های حقوقی و صندوق‌ها سهام ارزنده خود برای سرمایه‌گذاری را انتخاب کرده‌اند، اما ممکن است در سمت عرضه افراد به‌دلیل هیجان موجود در بازار بدون توجه به این ارزندگی در صف‌های فروش قرار بگیرند. به همین دلیل نمی‌توان قطعی گفت که باوجود حمایت حقوقی‌ها این اصلاح پایان بپذیرد اما با توجه به حمایت سهامداران حقوقی، جو روانی بازار در حال تغییر است. مدیرعامل صندوق بازنشستگی بانک‌ها با اشاره به قرار گرفتن توده سهامداران در صف‌های خرید یک‌ماه پیش و در قیمت‌های بالاتر یادآور شد: این افراد چه در روند منفی و چه در روند مثبت بازار همواره هیجانی رفتار می‌کنند و بخشی از این مسئله ناشی از پایین بودن شاخص سواد مالی است. چراکه وقتی در خرید، منطقی وجود نداشته باشد و صرفا براساس هیجان اتفاق افتاده باشد، در فروش هم فرد منطقی برای نگهداری سهم خود ندارد. عضو هیأت مدیره بورس تهران افزود: برخی افراد با فروش خانه و ماشین خود به بازار سهام آمده‌اند؛ درحالی‌که این کار خلاف قوانین سرمایه‌گذاری است. چون بورس حتی با فرض داشتن سواد مالی کافی توسط سرمایه‌گذار بازهم دارای ریسک‌های متعددی است که ممکن است سرمایه فرد را تحت‌الشعاع قرار دهد. سدیدی تأکید کرد: وقتی سهامداران اقدام به خرید سهمی می‌کنند ابتدا به بررسی بنیاد شرکت بپردازند. یعنی باید حداقل تولید و فروش و حاشیه سود آن را بررسی کنند و میزان تولید و فروش و سود سالانه را با ارزش بازار شرکت مقایسه کنند تا سود برایشان افشا شود. این مسئله کار پیچیده‌ای نیست و با سوادی مختصر نیز فرد می‌تواند این بررسی را انجام دهد.

بزرگان بورس تهران

رالی بزرگان بورس در سوپر کانال

۶۰ روز معاملاتی از سال ۹۹ می‌گذرد و در این مدت کوتاه میانگین بازده بورس از ۱۷۱ درصد فراتر رفته است. در این میان بزرگان بازار جلوه‌گری کرده و در کانون توجه معامله‌گران قرار گرفته‌اند. جایی که در برابر رشد ۲۲۵درصدی شاخص ۳۰ شرکت بزرگ (به‌عنوان معیاری برای رشد قیمت سهام با ارزش بازار بالا)، شاخص کل هم‌وزن (با اثرگذاری یکسان تمام نمادها) به افزایش ۱۴۳ درصدی بسنده کرده است. در نیمه دوم سال ۹۸ این کوچکترها بودند که گوی سبقت را از دیگر سهام ربوده بودند. اما دلیل این چرخش نگاه چیست؟

همانطور که اشاره شد یکی از مهم‌ترین تغییرات بورس تهران در سال جاری سبقت شاخص ۳۰ شرکت بزرگ بازار از شاخص هم‌وزن است. نیمه دوم سال گذشته عکس این روند را شاهد بودیم و این سهام گروه‌های کوچک و به اصطلاح چابک بودند که در یک رالی پرشتاب صعودی قرار گرفته و به این ترتیب شاخص کل هم وزن را با رشد بیشتری نسبت به دیگر نماگرهای بازار همراه کرده بودند. در این میان دلایلی چند می‌توان برای سبقت گروه‌های بزرگ و عمدتا کالایی در رشد قیمت عنوان کرد.

بازوی اثرگذار ETFها

آخرین روز‌های فروردین ماه بود که رئیس سازمان خصوصی‌سازی از واگذاری باقی‌مانده سهام دولت در بورس در قالب صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله (ETF) خبر داد. علیرضا صالح در تشریح جزئیات واگذاری سهام شرکت‌های دولتی، اعلام کرده بود: ۱۸ شرکت دولتی که قرار است در قالب سه صندوق ETF پذیره‌نویسی شوند شامل بانک و بیمه، پالایشگاه و فلزات و خودرو می‌شوند. ۱۴ اردیبهشت‌ماه اما مرحله اول این واگذاری‌ها با پذیره‌نویسی سهام بانک‌ها و بیمه‌ها آغاز شد. این موضوع را اما می‌توان یکی از دلایل رشد قیمت بزرگان بورسی قلمداد کرد. جایی که عموم فعالان بازار سهام معتقدند از آنجا که دولت به عرضه سهام مذکور اقدام کرده، در ادامه نیز به حمایت از این شرکت‌ها محکوم است. در نتیجه می‌توان انتظار داشت بازده خوبی از آن سهامداران شرکت‌های موجود در پرتفوی طرح مذکور باشد. از این رو از ابتدای اردیبهشت ماه تاکنون به وضوح شاهد رشد قیمت سهام پالایشی و فولادی‌ها همچون نماد معاملاتی شرکت فولاد مبارکه اصفهان و ملی صنایع مس ایران و البته سهام خودروسازانی همچون ایران خودرو و سایپا باشیم. شاید البته این موضوع بهانه‌ای بیش نباشد، بزرگان بورس تهران اما به هر حال سبب شده شاخص ۳۰ شرکت بزرگ بازار اختلاف بازده خود را با شاخص هم وزن افزایش دهد.

حجم مبنا؛ لنگر سنگین قیمت کوچک‌ترها

اواخر سال گذشته بورس اوراق بهادار تهران در قانونی خلق‌الساعه که در زمان خود تعجب و البته عصبانیت فعالان بازار سهام را نیز به دنبال داشت، تغییر قوانین مربوط به قانونی خودساخته تحت عنوان حجم مبنا برای همه بازارها (بورس، فرابورس و پایه) بود. قانونی که عمدتا شرکت‌های کوچک بازار را هدف قرار داد. در فرمول جدید حجم مبنا کف و سقف ارزش مبنای معاملاتی که از آن حجم مبنای سهام هر شرکت محاسبه می‌شود، تعیین شد. بر این اساس برای بورس و بازار اصلی فرابورس کف ارزش مبنا ۵ میلیارد تومان در نظر گرفته شده است. هر چه حجم مبنا بیشتر باشد روند رسیدن قیمت پایانی به آخرین معاملات کندتر نیز خواهد شد؛ زیرا باید معاملات با حجم بیشتری از سهام در یک قیمت نسبت به قیمت پایانی انجام شود تا میانگین قیمتی روزانه خود را به آخرین معاملات برساند. در نتیجه شدت نوسان سهام طی روزهای متوالی می‌تواند به‌شدت کاهش یابد البته باید به ارزش بالای معاملات نیز در کنار این متغیر توجه داشت؛ اما تغییرات نسبت به قبل به نظر قابل‌توجه است. در فرابورس و بازار پایه نیز حجم مبنا پیش از این وجود نداشت و در شرایط کنونی این موضوع می‌تواند اثر محسوس‌تری بر معاملات نسبت به قبل داشته باشد. این تغییر قانون اما تفاوت چندانی برای نمادهای بزرگ بازار ایجاد نکرد. سهامی که پیش از این نیز به واسطه حجم و ارزش بالای معاملاتشان در همان دقایق ابتدایی بازار، حجم مبنا را به راحتی پرمی‌کردند. درخصوص سهام کوچک اما شرایط متفاوت بود. تا پیش از تغییر قانون حجم مبنا، سهام کوچک با کمترین میزان مبادله رشد‌های قیمتی سریع و بالایی را تجربه می‌کردند (یا بالعکس). حالا اما تغییرات قیمت پایانی در این سهام مستلزم پرکردن حجم مبناست. در نتیجه امکان نوسان برای نمادهای کوچک بازار دشوارتر از قبل شد. حتی در مواردی که نماد معاملاتی یک شرکت بورسی یا فرابورسی (در مقیاس کوچک) با مازاد تقاضا همراه می‌شد، سهامدار عمده در یک موقعیت سخت قرار می‌گیرد زیرا در صورت بالانبردن حجم معاملات (برای پرکردن حجم مبنا)، قیمت پایانی به قیمت آخرین معامله نخواهد رسید و در صورت پرکردن حجم مبنا نیز احتمال از دست دادن صف خرید و در نتیجه افت قیمت سهام وجود دارد. از این رو در سال جاری این گروه‌ها و نمادهای بزرگ سهامی بودند که در مرکز توجه بورس‌بازان قرار گرفتند. سهامی که تغییرات حجم مبنا اثر چندانی بر روند معاملاتی‌شان نداشته و ندارد.

دیگر نوبت بزرگان است

یکی دیگر از دلایلی که برای سبقت قیمت سهام گروه‌های بزرگ بازار نسبت به کوچک‌ترها عنوان می‌شود، حس جاماندگی در این دسته از سهام است. نگاهی به روند نماگرهای اصلی بورس تهران در نیمه دوم سال ۹۸ به وضوح این مهم را توضیح می‌دهد. جایی که سهام کوچک بازار در یک رالی پرشتاب صعودی هر روز بازده بیشتری از آن سهامداران خود می‌کردند اما بزرگان کالایی بازار با وجود شرایط مناسب بنیادی مهجور واقع شده بودند. در این برهه زمانی شاخص کل هم‌وزن با افزایش تقریبا ۲برابری نسبت به شاخص ۳۰ شرکت بزرگ بازار همراه شد (در برابر رشد ۱۰۲ درصدی شاخص هم‌وزن، شاخص ۳۰ شرکت بزرگ ۵۷ درصد افزایش یافت). از این رو فعالان بازار چنین برداشت می‌کنند که پس از ثبت یک رالی پرشتاب قیمتی برای سهام کوچک بورس، حال نوبت به بزرگان رسیده تا گوی سبقت را بربایند. همین احساس جاماندگی مزید بر علت شده است تا شاهد افزایش محسوس تقاضا برای سهام بزرگ کالایی باشیم.

تب دلاری بنگاه‌های صادراتی

دلار در سال ۹۸ فراز و فرودهای چندباره‌ای را تجربه و در بازه ۱۱ تا ۱۶ هزار تومان نوسان کرد. با گسترش شیوع ویروس کرونا در اواخر این سال تقاضای احتیاطی و سفته‌بازی در بازار ارز افزایش یافت. همزمان با آن انتظار تضعیف عرضه با توجه ایجاد مشکلاتی در بخش صادرات، قیمت دلار نیز روندی صعودی را طی کرد. این روند در سال جاری با شدت بیشتری دنبال شد و روز گذشته شاهد عبور این ارز از مرز ۲۰هزار تومان بودیم. هر چند برخی معتقدند رشد قیمت دلار ممکن است بخشی از نقدینگی بازار سهام را روانه بازار ارز کند و آن را به زیان بورس قلمداد می‌کنند اما در واقعیت رشد دلار به نفع بازار سهام تمام خواهد شد. در این میان شرکت‌های بزرگ بورس از جمله فولادی‌ها و پالایشگاه‌ها و… بیشترین تاثیر را از این جهش قیمت دلار می‌گیرند، شرکت‌هایی که درآمد ارزی دارند یا قیمت‌ کالاهای آنها با قیمت‌های جهانی تعیین می‌شود. در این خصوص در شرکت‌های صادرات‌محور، طبعا قیمت صادراتی در قیمت دلار ضرب شده و در بودجه آنها محاسبه می‌شود. هرچند که بخشی از آنها دلار نیمایی دریافت می‌کنند؛ اما همان ارز نیمایی نیز متاثر از قیمت بازار است. شرکت‌هایی نیز در بازار سهام وجود دارند که ممکن است صادرات نداشته باشند اما با قیمت‌ جهانی در داخل به‌فروش می‌رسند که آن‌هم از قیمت دلار متاثر می‌شود. از این رو رشد نرخ دلار نیز یکی دیگر از بهانه‌های سبقت شاخص بزرگان از شاخص هم‌وزن است.

بزرگان بورس تهران

پایان تعدیل منفی بزرگان بورس؟
نویسنده: mohtasham تاریخ ارسال : يكشنبه، 13 ارديبهشت ماه، 1394 تعداد بازدید: 586

پس از یک شروع توفانی در فروردین امسال، بازار سرمایه بار دیگر وارد فازی نسبتا رکودی و البته انتظاری شده است. فارغ از مسائل غیراقتصادی، نظیر مذاکرات هسته‌ای که بیشترین اثرگذاری را طی یکی، دو سال اخیر بر این بازار داشته، نقش عوامل اقتصادی و ابهامات موجود

در آن نیز در سودآوری بورس تهران بی‌تاثیر نبوده است.

به این ترتیب نمی‌توان به سادگی از کنار تعدیل‌های منفی قابل توجه شرکت‌های بورسی، به ویژه گروه‌های کالایی در اواخر سال گذشته، عبور کرد. بررسی‌های «دنیای اقتصاد» نشان می‌دهد با توجه به کنترل نرخ تورم داخلی (تولیدکننده و مصرف‌کننده) و قیمت دلار در بازار آزاد، آنچه می‌تواند تغییری جدی در این گروه‌های بزرگ بورسی ایجاد کند روند قیمت‌های جهانی خواهد بود. در این باره، سیگنال‌هایی مبنی بر ثبات نسبی قیمت‌ها مشاهده می‌شود که می‌تواند اطمینان سهامداران درخصوص تحقق پیش‌بینی سودهای جدید را جلب کند.

کاهش ریسک پیش‌بینی‌های سودآوری
بررسی سود و زیانی بنگاه‌های اقتصادی، همواره یکی از مهم‌ترین معیارهای بنیادی است که می‌تواند وضعیت شرکت‌ها را تعیین کند. با کاهش نرخ تورم (شاخص قیمت مصرف‌کننده) در یک سال اخیر، به نظر می‌رسد نمی‌توان انتظار رشد چشمگیر سودآوری اسمی بنگاه‌های اقتصادی از محل فروش داخلی را داشت. به عبارت دقیق‌تر، اگر توجهی به نحوه رشد شاخص قیمت تولیدکننده داشته باشیم مشاهده می‌شود رشدی مشابه تورم مصرف‌کننده دارد. به این ترتیب، سود اسمی ناشی از رشد قیمت‌های داخلی (شاخص قیمت مصرف‌کننده) به علت افزایش هزینه‌ها (رشد شاخص قیمت تولیدکننده) خنثی می‌شود. بنابراین، اگر شرکت ها، به ویژه آنها که فروش محصولات داخلی دارند بخواهند سودآوری خود را افزایش دهند، این امر با انجام طرح‌های توسعه‌ای امکان‌پذیر خواهد بود. با این حال باید این روند را به فال نیک گرفت، به‌طوری که با‌ثبات نسبی هزینه‌ها، امکان سرمایه‌گذاری پایدار و مطمئن افزایش یافته است. به این ترتیب، در شرکت‌های خدماتی و غیرصادراتی انتظار می‌رود ثبات نسبی در سودآوری واقعی را شاهد باشیم. همچنین، سیاست‌های اخیر بانک مرکزی در جلسه شورای پول و اعتبار هفته گذشته، نشان می‌دهد تصمیمات مهمی جهت بهبود وضعیت تامین مالی شرکت‌ها گرفته شده است، به‌طوری که فارغ از کاهش نرخ سود سپرده‌ها که بیشتر جنبه نمادین داشت، برخی تصمیمات مهم نظیر کاهش نسبت سپرده قانونی و امکان تبدیل اضافه برداشت تسهیلات تکلیفی به خط اعتباری، امکان وام‌دهی بانک‌ها و تامین مالی بیشتر شرکت‌ها را فراهم می‌کند که در بلندمدت شاهد اثرات این سیاست‌های انبساطی خواهیم بود. از سوی دیگر، در شرکت‌های صادراتی، قیمت‌های جهانی کالاها نقشی تعیین‌کننده دارند. به بیان ساده‌تر، پیرو ثبات نسبی نرخ ارز طی یک سال اخیر، تغییر قیمت‌های جهانی به‌طور محسوس روی سودآوری شرکت‌های مزبور اثرگذار بوده است. بررسی «دنیای اقتصاد» نشان می‌دهد شاخص قیمت کالاهای صادراتی در سال 93 حدود 5/ 5 درصد افت داشته که علت اصلی آن افت قابل توجه قیمت‌های جهانی، نظیر نفت، سنگ‌آهن و فلزات پایه بوده است. اثر این افت، به خوبی در سودآوری گروه‌های کالایی مشهود است؛ به‌طوری که در جدول مشاهده می‌شود شرکت‌های مزبور تقریبا از آذرماه سال گذشته، تعدیلات منفی خود را آغاز کرده‌اند. یعنی زمانی که اثر کاهش قیمت نفت و سایر کالاها بر سودآوری شرکت‌ها منعکس شد. این موضوع به ویژه در گروه‌های سنگ‌آهنی و فولادی به علت افت شدید قیمت این مواد خام مشهود است. با این حال، اکنون شواهد موجود نشان می‌دهد قیمت‌های جهانی کالاها به کف خود رسیده‌اند و حتی در بازارهایی مثل نفت شاهد رشد قابل توجه قیمت‌ها در ماه گذشته بودیم. کارشناسان معتقدند در بازار نفت و فلزات پایه انتظار می‌رود قیمت‌ها بیش از این کاهش پیدا نکنند. این امر می‌تواند سبب شود شرکت‌های مربوطه، در پیش‌بینی سودهای جدید خود نگرانی کمتری از افت قیمت‌ها داشته باشند. بنابراین، با ثبات نسبی قیمت کالاها و حتی انتظار رشد قیمتی می‌توان به پیش‌بینی سودهای جدید اطمینان کرد. این موضوع می‌تواند استناد به معیارهای بنیادی نظیر نسبت قیمت به درآمد (P/ E) را معتبر سازد و در واقع، در کنار شفافیت بازار، اطمینان از سودآوری شرکت‌ها، جذابیت بازار سهام را افزایش می‌دهد. زیرا گروه‌های یادشده حدود 50 درصد ارزش کل بازار را در اختیار دارند و همواره به‌عنوان لیدرهای بازار می‌توانند موجب رونق بورس تهران شوند.
در این میان، در گروه‌های کالایی، سنگ‌آهنی‌ها همچنان وضعیت نامناسبی دارند و کارشناسان ادامه افت قیمت‌ها را به علت کاهش تقاضای چین پیش‌بینی می‌کنند. بنابراین، در گروه مزبور هنوز باید پیش‌بینی‌های سود با احتیاط بیشتری ارائه شوند.

نرخ سود بانکی بهانه است
«دنیای اقتصاد» بارها مخالفت خود را با کاهش دستوری نرخ سود سپرده‌های بانکی به بهانه بهبود وضعیت بازار سهام اعلام کرده است. به عبارت دقیق تر، در شرایطی که بسیاری از فرصت‌های سرمایه‌گذاری با نرخ سود بالاتر از سپرده‌های بانکی وجود دارند، کاهش دستوری نرخ سود بانکی موجب جذابیت ورود به بورس نخواهد شد که نمود آن را در معاملات بازار سهام نیز شاهد بودیم. به‌عنوان مثال، یکی از مهم‌ترین معضلات موجود در کشور، موسسات اعتباری هستند که برخلاف مصوبات بانک مرکزی اقدام به جذب سپرده با نرخ‌های بالا می‌کنند. در این ‌خصوص هفته گذشته، طرح استفساریه ماده 39 قانون پولی و بانکی کشور مبنی بر نظارت بانک مرکزی بر تمام موسسات اعتباری غیر‌بانکی به تصویب مجلس رسید. بنابراین، اجرای چنین قانونی بزرگان بورس تهران می‌تواند موجب تقویت منابع مالی بازار پول شود. از سوی دیگر، در شرایطی که واحدهای سرمایه‌گذاری مثل صندوق سرمایه‌گذاری پاداش سهامداری توسعه یکم، «سپاس»، وجود دارند که بازدهی تضمین شده‌ای برابر با 30 درصد برای حدود 13 ماه دارند، مرتبط دانستن نرخ بهره بانکی با رکود بازار سهام چندان منطقی نیست. همچنین می‌توان به سود روزشمار 23 درصدی اوراق سلف نفتی که در صورت نگهداری تا یک سال بین 25 تا 28 درصد سود می‌دهند اشاره کرد. اوراق صکوک اجاره حفاری شمال و سایر اوراق صکوک در حال انتشار نیز سود 22 درصدی دارند که همگی شائبه رکود بورس به دلیل بالا بودن نرخ بهره بانکی را کمرنگ می‌کنند.

یک هفته با بازارها
در پایان معاملات هفتگی، شاخص کل بورس با ثبت زیان 4/ 1 درصدی مسیر نزولی خود را برای سومین هفته متوالی ادامه داد و در رقم 65‌هزار و 634 واحدی ایستاد. این در شرایطی بود که بازارهای ارز و سکه نوسانات بسیار محدودی را تجربه کردند. به این ترتیب، دلار با رشد آرام 5 تومانی در پایان به قیمت 3 هزار و 345 تومان معامله شد. سکه طرح جدید نیز بدون تغییر با قیمت 958 هزار تومان معامله شد.

«مبین» کانون توجه معامله‌گران
هفته گذشته، 4 میلیارد و 167 میلیون سهم به ارزش 763 میلیارد تومان در 299 هزار و 94 دفعه معامله شد. بررسی «دنیای اقتصاد» نشان می‌دهد با حذف معاملات بلوکی، متوسط حجم و ارزش معاملات روزانه به ترتیب یک و 10 درصد رشد را نسبت به هفته قبل بزرگان بورس تهران تجربه کردند. این امر در شرایطی اتفاق افتاد که عمده توجه معامله‌گران در هفته گذشته، به عرضه اولیه پتروشیمی مبین با نماد «مبین» بود که با استقبال قابل‌توجه سهامداران همراه شد. به این ترتیب، حجم معاملات در کل بازار وضعیت نسبتا نامطلوبی داشت که احتمال تعمیق رکود را تقویت می‌کند.