برنامهریزی سناریو اثر تغییرات نرخ ارز و قیمت طلای جهانی بر بازار مالی ایران با استفاده از رویکرد پویاییشناسی سیستمی
عوامل داخلی و وضعیت متغیرهایی که در خارج از محدودهی اقتصاد داخلی قرار دارند بر تغییرات قیمت سهام شرکتهای پذیرفته شده در بازار بورس اوراق بهادار اثر میگذارند. در این راستا قیمت جهانی نفت ارز و بازارهای جهانی و طلا به عنوان یکی از عوامل قدرتمند خارج از محدودۀ اقتصاد داخلی، قادر به تاثیرگذاری بر بسیاری از متغیرهای اقتصاد کلان از جمله شاخص قیمت سهام میباشند. در این پژوهش به بررسی نقش و اهمیت متغیرهای کلان اقتصادی مانند قیمت نفت، نرخ تورم، سود بانکی و غیره و داراییهای رقیب مانند طلا در پیشبینی شاخص قیمت سهام در بورس اوراق بهادار تهران پرداخته شده است. بدین منظور از روش پویاییشناسی سیستمی و ارتباط دادههای مالی، بازار سرمایه، قیمت نفت و طلا برای بررسی و شبیهسازی اثر تغییرات قیمت جهانی نفت و طلا بر شاخص قیمت سهام استفاده شده است. شبیهسازی با استفاده از نرمافزار Vensim DSS صورت پذیرفته و نتایج حاصل از این پژوهش موید این موضوع است که تغییر در متغیرهای اقتصادی کلان از سوی سیاستگذاران اقتصادی موجبات افزایش ارزش بازار سهام خواهد شد. در این پژوهش تاثیر تغییرات قیمت جهانی نفت و طلا بر شاخص قیمت سهام با سناریوهای مختلفی پیادهسازی شده است که نتایج آن در برگیرندۀ این موضوع است که افزایش 20 درصدی در قیمت جهانی نفت و طلا موجبات افزایش حدودی 315/8 درصدی شاخص قیمت سهام را فراهم خواهد نمود. همچنین لازم به ذکر است که تاثیر آنی تغییرات قیمت جهانی طلا نسبت به تغییرات آنی قیمت جهانی نفت تاثیرات بیشتری را بر روی شاخص قیمت سهام میگذارد.
کلیدواژهها
عنوان مقاله [English]
Scenario Planning the Effect of Foreign Gold Price and Exchange Rate on Financial market with Using System Dynamics approach
نویسندگان [English]
- Ali Mohammadi 1
- Hooman Pashootanizadeh 2
2 Ph.D. Student in Systems Management/ College of Economics, Management and Social Sciences/ Shiraz University/Shiraz/ Iran
Internal factors and variables condition that are outside the range of the domestic economy, affected on stock price changes of the companies accepted in the stock exchange. In this regard, world prices of oil and gold as one of the powerful factors beyond the domestic economy can influence on many macroeconomic variables such as stock price index. In this study examines role and importance of macroeconomic variables such as oil prices, inflation, interest etc. and competing assets such as gold in predicting stock price index at Tehran Stock Exchange. For this purpose, it has used the system dynamics approach and related the financial, capital market, oil price and gold price data to investigate and simulate the effects of global oil and gold price changes on stock price index. The simulation was performed by using Vensim DSS software and the results of this study shown that changes in macroeconomic variables by economic policymakers will enhance the value of the stock market. In this study, it has used different scenarios for the effects of global oil price and global gold price changes on stock price fluctuations, so the results are showing that increase the global oil price and global gold price by 20% causes to increase the stock price index approximately 8.315%. It should be noted the immediate effect of global gold price changes on stock price index are more effective than the immediate effect of global oil price changes.
معرفی بازارهای جهانی ارز، طلا، بورس و نفت و نوع کنش آنها
تغییرات و نوسانات بازارهای مختلف از جمله بازار ارز بر دیگر بازارها اثرگذار است. هم چنین بازارهای جهانی ارز، طلا، بورس و نفت از شرایط سیاسی و اقتصادی داخلی و خارجی کشور اثر می پذیرند.
نوسانات در بازار نفت تا حدود زیادی به عرضه و تقاضای کشورهای صادر کننده و وارد کننده نفت وابسته است. تمامی این موارد گویای اهمیت بررسی کنش های بازارهای جهانی بر یکدیگر است.
معرفی بازارهای جهانی ارز
بازاری که در آن ارزش واحد پول دو کشور در مقابل هم تعیین و با هم مبادله می شوند، بازار ارز گفته می شود از آنجایی که اکثر کشورها دارای واحد پول ملی ارز و بازارهای جهانی هستن ، تجارت بین کشورهای مختلف نیازمند به داد و ستد واحد پول کشورها می باشد. تنها بازاری که در آن تعطیلی معنایی ندارد بازارهای جهانی ارز می باشد.
از دیگر اقداماتی که بانک ها در بازار ارز انجام می دهند می توان به عملیات خزانه داری ارزی اشاره کرد. بازار ارز یک مکان مشخص با یک اندازه معین نیست بلکه می توان گفت بازار ارز سبب نزدیکی خریداران و فروشندگان در می گردد.
به طور کلی دو نوع معامله در بازارهای جهانی ارز صورت میگیرد که نوع اول آن معاملات نقدی یا آنی است که رایج تر است و نهایتاً دو روز بعد از معامله پول آن باید پرداخت گردد، نوع دوم معاملات آتی هستند که در این مورد تحویل کالا یا تسویه معامله در زمان آینده است. هرکدام از این معاملات در بازار ارز نرخ ارز مختص به خود را دارد.
بازار ارز در ایران
در ایران بانک مرکزی در دی ماه سال 1353 بازار ارز غیر بازرگانی را تأسیس کرد، محدودیت های ارزی بر سر راه ایجاد بازار بین المللی پول و سرمایه در کشور از بین برود. در ابتدای بازارهای ارزی از منابع غیر نفتی تغذیه می شدند اما با گذر زمان این منابع دیگر پاسخگوی تقاضای ارزی نبودند به همین دلیل در اواخر برنامه عمرانی پنجم (1357-1352)، بانک مرکزی ارزها را به منظور مصارف غیر بازرگانی در ارز و بازارهای جهانی اختیار بانک ها قرار داد.
این بازار عملاً به مجرایی برای خروج ارز از ایران مبدل شد. اما این مجرا عمر چندان طولانی نداشت و بالاخره در آبان 1347 بسته شد.
هر کشور ارز مخصوص به خود را دارد؛ برای مثال ارز رسمی کشور ژاپن ین، انگلیس پوند و آمریکا دلار است. در مورد یورو استثنا وجود دارد چون به عنوان ارز چندین کشور اروپایی استفاده می گردد . گاهی اوقات بعضی کشورها ارز دیگر کشورها را در کشور خود قانونی اعلام می کنند مانند پاناما و السالوادور. پول های جدید مثل بیت کوین (bitcoin)، داگ کوین (dogeCoin) و دیگر ارزهای برند و آنلاین به هیچ کشوری تعلق ندارند.
اهمیت نرخ ارز در بازارهای جهانی ارز به دلیل تاثیری است که بر قیمت کالای داخلی و خارجی می گذرد، وقتی که بانک ها و شرکت ها درباره مبادله ارز صحبت میکنند این خرید و فروش به این معنی است که مبلغ معینی ارز از یک حساب به حساب مربوطه در کشوری دیگر منتقل می گردد. نرخ ارز رسمی ممکن است در شرایطی دچار ضعف گردد این شرایط شامل :
- ادامه کسری در موازنه پرداخت های کشور
- کاهش در مقدار ذخیره طلا و ارزهای خارجی
- تورم داخلی
- بی اعتمادی به پول داخلی
- سیاست های دولت که به جای مبارزه با علت ضعف با معلول مبارزه می شود و شرایط دیگری می باشد.
در بازارهای جهانی ارز، ارز به دو دسته ثابت و شناور تقسیم می گردد. به حالتی که در آن نیروهای بازار کاملا فعال باشند اما بانک مرکزی بسته به معاملات و ضرورت های موجود نرخ ارز معینی را به عنوان نرخ ارز هدف تعیین کند و با دخالت در بازار ارز از آن نرخ ارز حمایت نماید نرخ ارز ثابت گفته می شود.
اما زمانی که نرخ ارز بر اساس تعامل نیروهای عرضه و تقاضای ارز بدون مداخله معادلات پولی به صورت آزاد تعیین گردد نرخ ارز شناور را خواهیم داشت.
مزایای معاملات نرخ ارز ثابت و شناور
در نرخ ارز ثابت تا زمانی که نرخ ارز ثابت نگه داشته شود مردم و بنگاه ها بدون نگرانی در مورد نوسانات نرخ ارز برای آینده برنامه ریزی می کنند، در این حالت در سطح خرد ثبات وجود دارد و در بخش کلان اقتصاد بی ثبات خواهد بود.
در نرخ ارز شناور نرخ ارز متغیر است ولی با وجود ثبات اقتصاد کلان در حجم پول و تثبیت در نرخ تورم در بلندمدت رفتار متفاوتی خواهد داشت.
بازارهای جهانی بورس
بازارهای جهانی بورس به بازاری گفته میشود درآن دارایی ها خرید و فروش می گردد، بازار بورس به دو دسته تقسیم می گردد، دسته اول بورس ارز است که پول های خارجی در آن مبادله میگردد که این گزینه در ایران فعال نیست، دسته دوم بورس اوراق بهادار است دارایی هایی مثل سهام شرکت ها و اوراق مشارکت مبادله می شوند.
برای سرمایه گذاری در بازارهای جهانی بورس نیاز به سرمایه زیاد نیست حداقل مقدار سفارش پانصد هزار تومان است .اولین بورس دنیا در قرن هفدهم میلادی در آمستردام هلند تشکیل شد، در ایران تشکیل بورس به سال های 1346 و 1345برمیگردد. مهمترین کاربردهای بورس مدیریت انتقال ریسک، شفافیت بازار ، کشف قیمت و ایجاد بازار رقابتی و جمع آوری سرمایه و پس انداز می باشد.
سود در بورس
به دو طریق از سرمایه گذاری بورس می توان به سود رسید:
- دریافت سود نقدی (Dps)
معمولاً بعد از اتمام یک سال مالی شرکت ها عملکرد خود را سنجیده و نتایج را به صورتهای مالی درج میکنند و در یک تاریخ مشخص جلسه با حضور همه سهامداران شرکت تشکیل می دهند که مجمع سالانه نام دارد. اگر عملکرد شرکت این دوره مفید و سودآور باشد درصدی از این سود خالص (Eps) به سهامداران اختصاص می یابد، اما اگر عملکرد آن زیان ده باشد، سودی به سهامداران تعلق نمی گیرد ولی در ضرر شرکت سهیم نمی شوند.
- کسب سود از طریق افزایش قیمت سهام
این روش بسیار ساده است مثلاً ما سهامی را در قیمت ۳۰۰ تومان خریداری کردهایم پس از چند ماه نگهداری آن قصد فروش داریم در این لحظه قیمت سهم مذکور ۴۷۰ تومان است اختلاف قیمت اولیه و قیمت کنونی سهام سود ما خواهد بود.
بازارهای جهانی بورس مسکن
در این نوع بورس، خرید و فروش املاک و مستغلات صورت می گیرد. بورس مسکن از سال 1399 در ایران آغاز شد ، بورس مسکن پنجمین بورس در ایران می باشد.
شاخص بورس چیست ؟
شاخص بورس معیاری است که با بررسی و تحلیل آن ها می توان وضعیت گذشته و حال بورس را از جنبه های مختلف ارزیابی کرد و حتی روند آینده بورس را پیش بینی نمود. شاخص های بورس انواع متفاوتی دارند .
شاخص کل که به آن بازده نقدی یا شاخص قیمت هم می گویند، سطح عمومی قیمت و سود سهام شرکت های پذیرفته شده در بورس را نشان می دهد و در حقیقت میانگین بازدهی سرمایه گذاران در بورس می باشد.
بنابراین افزایش شاخص کل ، به معنای سودآوری سهام همه شرکت های حاضر در بورس نیست همچنین کاهش شاخص کل بیانگر زیان ده بودن همه شرکت های حاضر در بورس نیست.
هدف از سرمایه گذاری در بازارهای جهانی بورس
در بازارهای جهانی بورس به طور معمول تعداد زیادی سرمایه گذار وجود دارد که برای خرید یا فروش سهام دیگر سرمایه گذاران در یک مکان مشخص جمع می شوند که اهداف عمده ای را دنبال می کنند از جمله :
- بدست آوردن سود
- سرمایه گذاری در مسیری قانونی
- آسان بودن نقد شوندگی سرمایه در بازار بورس
- روشن بودن اطلاعات در مورد شرکت ها، نوع و قیمت سهام
- بازدهی بالای بازارهای جهانی بورس در مقابل ریسک بهینه
عوامل تاثیر گذار بر شاخص بورس
از چالش های بازارهای جهانی بورس می توان به عوامل موثر بر شاخص اشاره نمود البته با هزاران پیش فرض این عوامل میتواند بر بازار سرمایه اثر گذار باشد و شاخص را جا به جا کنند از جمله این عوامل می توان اشاره کرد به:
احساسات سرمایه گذاران
اگر در عملکرد شرکتهای بزرگ تغییر محسوس ایجاد گردد این تغییر بر شاخص بورس هم اثرگذار خواهد بود.
- احساسات سرمایه گذاران
اگر فرض کنید همه عوامل ثابت باشند ولی به هر دلیلی علاقه مردم به بازار بورس افزایش پیدا کند شاخص بورس رشد خواهد کرد، اما اگر دلسرد شدن مردم به هر دلیلی اعم از فسادهای سازمانی عدم شفافیت در اطلاعات تبعیض و خروج آنها از بازار سرمایه گردد، بازار بورس دچار رکود شده و شاخص کاهش می یابد.
- بازارهای جایگزین
برای مثال کاهش و افزایش بهره بانکی باعث می شود سرمایهگذاران تصمیم بگیرند که در بازارهای جهانی بورس بمانند یا در بانک پول خود را پس انداز نمایند تا به سود بهتری دست یابند.
4- چشم انداز ها و انتظارات
اگر مردم به آینده اقتصادی کشور خوشبین باشند تمایلشان به خرید سهام افزایش و در غیر این صورت کاهش می یابد.
اگر تورم بالا باشد در این صورت قدرت خرید مردم کمتر، فروش شرکت ها کمتر و سود هر سهم کمتر خواهد شد و به دنبال آن قیمت سهام و سودهای تقسیمی کاهش یافته و باعث کم شدن شاخص کل بورس می گردد. اگر تورم پایین باشد بالعکس تمایل به خرید و تولید و به دنبال آن ارزش بازار افزایش می یابد.
بازارهای جهانی نفت
از مهم ترین بازارهای جهانی نفت می باشد که معمولاً نقش دوگانه را در رابطه با سایر بازارها به خصوص بازار ارز بازی می کند، گاهی اوقات از تحولات ارزها و دلار تاثیر می پذیرد گاهی اوقات بر تحولات ارزهای همه جهان تاثیرگذار است، از جمله عوامل تاثیر گذار بر قیمت نفت مسائل سیاسی تعادل عرضه و تقاضا بر انرژی های جایگزین و بازارهای ارز و بازارهای جهانی مالی می باشد.
نفت ماده اصلی تامین انرژی جهان بوده است و بازارهای جهانی نفت از دو جهت حائز اهمیت می باشد. از یک سو کشور های صنعتی وارد کننده برای تولیدات خود به این سوخت نیاز دارند از سوی دیگر کشورهای صادر کننده نفت قسمت بزرگی از درآمد خود را از فروش نفت به دست آوردند. در نتیجه تغییرات قیمت این ماده ارزشمند برای هر دو گروه اهمیت بالایی دارد.
نام دیگر نفت طلای سیاه است که از سال 1395 به عنوان یکی از مهم ترین مواد لازم در صنایع در جوامع پیشرفته خصوصاً صنعت حمل و نقل تبدیل شده است. نفت خام با توجه به ویژگی هایش به سه دسته تقسیم می گردد.
- نفت خام شیرین
- نفت خام ترش
- نفت خام سنگین
تقریباً 161 نوع نفت با این ترکیبات در جهان وجود دارد. از نظر تجاری نیز نفت خام به سه دسته تقسیم می گردد.
ایران در رتبه چهارم بیشترین ذخایر نفت جهان و رتبه ششم تولید کنندگی قرار دارد و در قیمت تعیین شده نفت نقش مهمی را ایفا می کند . ایران به همراه عربستان ، قطر ، ونزوئلا ، عراق اعضای گروه اوپک را تشکیل می دهند که 75% ذخایر کل دنیا و 50% تولید نفت را به خود اختصاص می دهند.
عوامل سیاسی جاری در کشورهای تولید کننده و تقاضا از طرف مصرف کنندگان بزرگ مانند هند و چین بر قیمت نفت تاثیرگذار هستند ، با گران شدن نفت سهام بسیاری از شرکت ها همانند سهام شرکت های اتومبیل سازی و نیز ارزهای رایج ضربه می بینند.
دلار کانادا نیز جزو ارزهایی است که به شدت به تغییرات قیمت نفت حساسیت نشان می دهد؛ طلا نیز جزو کالاهایی است که در عرصه مبادلات جهانی از تغییرات قیمت نفت تاثیر می پذیرد ، به این دلیل که افزایش قیمت نفت تورم جهانی را افزایش می دهد در نتیجه تقاضا برای طلا بالا رفته و موجب گرانی آن می شود .
برخلاف نفت که در تمامی روابط با دیگر ارزها نقشه پیرو را بازی می کند، تغییرات طلا از تغییرات دلار تاثیر می پذیرد .قیمت نفت روی بورس کالا و محصولات پتروشیمی نیز اثر گذار است، بدلیل اینکه این شرکت ها در بورس اوراق بهادار سهام قابل معامله دارند ؛ بنابراین با تغییرات قیمت نفت سود و زیان این شرکت ها نیز تغییر می کند.
بازارهای جهانی طلا
طلا به عنوان یک کالای زینتی و لوکس محسوب میشود که در قدیم بسیار مورد توجه بوده است.روشهای مختلف خرید و فروش طلا در دنیا مرسوم است از جمله خرید فیزیکی طلا که محبوب ترین روش خرید در بازارهای جهانی طلا می باشد. روش دیگر بورس کالا است که به چند روش امکان پذیر است.
2.گواهی سپرده طلا
3.روش سوم که از روش های مطمئن و ساده برای سرمایه گذاری بازارهای جهانی طلا است . صندوق های سرمایه گذاری مبتنی بر طلا هستند، این روش توسط برخی سرمایه گذاران بازار طلای داخلی به دلیل پوشش ریسک های نگهداری طلا استفاده می گردد، بازار فارکس هم روشی برای خرید و فروش طلا به حساب می آید. روش پنجم خرید سهام شرکت های معدنی محسوب می شود.
مزایای خرید طلا قراردادهای آتی
قیمت گذاری مرتب و متعادل بازار، استفاده از اهرم معاملاتی در صورت کسب سودآوری بدون خروج ارز از بازار، رفع مشکلات و نگرانیهای خرید فیزیکی طلا.
مزایای خرید طلا با گواهی سپرده سکه طلا
قبل از بررسی مزایا تعریفی از گواهی سکهطلا خواهیم داشت گواهی سکه طلا ورقه ای است که نشان دهنده مالکیت شخص دارنده آن بر مقدار میعنی طلا و سکه سپرده شده به انبار است به دنبال آن رسیدی صادر شده و پس از تحویل کالا به انباردار به شخص داده میشود که در آن مقدار طلا و مکان انبار در گواهی سپرده طلا ذکر می شود.
از مزایای این روش میتوان به کارمزد بسیار کم در قیاس با معامله معافیت مالیاتی، رفع مشکلات نگهداری فیزیکی طلا و عدم نیاز به مراجعه حضوری و حمل فیزیکی، قابلیت وثیقه گذاری برای دریافت تسهیلات اشاره نمود.
صندوق های طلا و سرمایهگذاری در آن
طلا از دیرباز به عنوان یک کالا برای سرمایه گذاری و پس انداز شناخته میشود .بطور معمول خرید و فروش طلا بیشتر به صورت حضوری و فیزیکی صورت میگیرد زیرا هنوز بجز عده کمی صندوق سرمایهگذاری طلا را نمیشناسند.
یکی از روش های نسبتا جدید بازارهای جهانی طلا، صندوق های سرمایه گذاری طلا می باشد. این ابزار به خریدار کمک می کند تا بدون حضور در بازار و خرید فیزیکی سکه در بازار طلا سرمایه گذاری کند.
صندوقهای سرمایهگذاری طلا یکی از انواع صندوق سرمایه گذاری مشترک و قابل معامله در بورس کالا هستند، این صندوق ها حداقل ۷۰ درصد دارایی خود را در خرید سکه طلا سرمایهگذاری میکند و باقیمانده را در اوراق با درآمد ثابت.
سرمایهگذاری در این صندوقها یک سرمایه گذاری غیرمستقیم روی نرخ ارز و طلای جهانی است چون قیمت گذاری طلا به دو آیتم نرخ طلا و قیمت اونس جهانی وابسته می باشد. همچنین صندوق پشتوانه طلای لوتوس با نماد طلا یکی دیگر از انواع صندوق های سرمایه گذاری قابل معامله در بورس می باشد.
سوق طلا
بزرگترین بازار طلای جهان بازار طلای دبی است که نام دیگر آن سوق طلا می باشد قیمت طلا در بازار دبی نسبت به کشورهای اروپایی بسیار ارزان تر است خصوصاً که دست ساز نباشند. دبی در دنیا به تجارت طلا مشهور بوده و یکی از جاذبه های جهانی توریستی و امارت متحده به شمار می رود.
کنش های بازارهای جهانی طلا، ارز، نفت و بورس
تغییرات مهم اقتصادی که تاثیر بسیار مهمی در رشد اقتصادی کشورهای تولید کننده نفت دارند عبارتند از ارزش دلار آمریکا، قیمت طلا قیمت نفت خام .نحوه ارتباط بازارهای جهانی مالی و کنش آنها بر یکدیگر بسیار حائز اهمیت است.
هم از دیدگاه سرمایه گذاران هم از نظر سیاست گذاران اقتصادی. طلا در ارتباط با بازارهای ارز گاهی نقش پیرو و گاهی نقش پیشرو داد را دارد ولی به طور معمول دلار جهت طلا را مشخص میکند و شاخص قیمت جهانی طلا و نفت نیز بر عوامل اقتصادی و سیاسی در هر کشور بسیار تاثیر گذار است.
قیمت جهانی نفت بر شاخص قیمت سهام نیز تاثیرگذار است.تغییرات نفت موجب تحول در سایر بازارها بخصوص بازارهای جهانی ارز میشود ولی عکس این مطلب صادق نمی باشد.
یکی از قوانین بازارهای جهانی طلا اینست که قیمت طلا با ارزش دلار رابطه عکس دارد، البته این قانون همیشه صد در صد نیست و بسیاری اوقات خلاف این قانون دیده می شود.گران شدن نفت بر روی سهام شرکت های مختلف از جمله شرکت های سازنده اتومبیل اثرگذار است و سبب زیان دیدن این شرکت ها میگردد. شاخص مهم برای بررسی تغییرات دو پارامتر نرخ ارزی و ذخایر ارزی، شاخص فشار بازارهای جهانی ارز می باشد.
قیمت طلا، قیمت دلار، قیمت سکه و قیمت ارز ۱۴۰۱/۰۶/۱۹
به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، هماکنون در بازار آزاد، قیمت طلای 18عیار هر گرم یک میلیون و 283 هزار تومان، قیمت سکه تمامبهار آزادی طرح قدیم 13 میلیون و 200 هزار تومان و قیمت سکه تمامبهار آزادی طرح جدید نیز 14 میلیون تومان است.
در بازار سبزهمیدان، قیمت نیمسکه بهار آزادی 8 میلیون تومان، ربع سکه بهار آزادی 5 میلیون تومان و سکه یکگرمی 3 میلیون تومان تعیین شده است و به فروش میرسد.
هر مثقال طلا در بازار داخلی، 5 میلیون و 560 هزار تومان ارزشگذاری شده است؛ ضمن اینکه قیمت هر اونس طلا در بازارهای جهانی 1717 دلار است.
علاوه بر این، در صرافیهای بانکی قیمت فروش دلار 28 هزار و 642 تومان و قیمت خرید دلار از مردم 28 هزار ارز و بازارهای جهانی و 357 تومان تعیین شده است. قیمت فروش یورو نیز معادل 28 هزار و 642 تومان و قیمت خرید یورو نیز 28 هزار و 357 تومان اعلام شده است.
رشد ارزش دلار در بازارهای جهانی
تهران (پانا) - دلار چهارمین صعود متوالی خود را به ثبت رساند.
به گزارش رویترز، یک مقام ارشد بانک مرکزی آمریکا نیز تاکید کرده است که سیاست تزریق پول فعلی در مراحل پایانی خود به سر می برد. ماری دالی- مدیر دفتر منطقه ای فدرال رزرو در سان فرانسیسکو- با بیان اینکه کاهش سرعت خرید اوراق مالی توسط بانک مرکزی در حال آغاز شدن است، افزود: هنوز تا رسیدن نرخ بهره به سطوح بالا فاصله خیلی زیادی داریم. حس می کنم که از آخر امسال می توانیم رفته رفته سیاست های فعلی را رها کنیم و اقتصاد را به جایگاهی که شایستگی آن را دارد برسانیم.
رییس بانک مرکزی آمریکا از بالا ماندن نرخ تورم در ماه های آینده خبر داده است. جروم پاول با بیان اینکه تقویت سطح مخارج مصرفی و احیای اقتصادی مساله ای زمان بر خواهد بود، از بزرگتر از حد انتظار بودن شوکهای وارده به زنجیره تامین سخن گفته است. وی در بخش دیگری از سخنان خود با بیان اینکه رشد اقتصادی آمریکا در سطح نیرومندی حفظ خواهد شد وعده داد بانک مرکزی از تمامی ابزارهای در اختیار خود برای کمک به اقتصاد بهره گیرد.
اقتصاد آمریکا در ماه آگوست تنها موفق به اشتغال زایی برای ۲۳۵ هزار نفر شد که این رقم بسیار کمتر از ۷۵۰ هزار اشتغالزایی مورد انتظار بازار بود. رییس بانک مرکزی آمریکا در سخنانی که نوعی نگرانی در آن دیده می شود گفته است هرگز در طول زندگی خود شاهد چنین اخلالی در زنجیره تامین نبوده است. جروم پاول افزود: ایجاد تعادل بین بازار کار و بازار پول و همچنین تورم انتظاری یکی از سخت ترین کارهای بانک مرکزی بوده است.
جمهوری خواهان مخالفت خود را با لایحه پیشنهادی ۳.۵ تریلیون دلاری دولت بایدن علنی تر کرده اند. گریگ مورفی- سناتور کارولینای شمالی- با بیان اینکه چنین اقدامی بیشترین جنبه تبلیغاتی دارد گفته است باید مواظب رعایت انضباط مالی توسط دولت باشیم. وی همچنین گفت که به درخواست دولت برای موافقت با افزایش سقف بدهی رای منفی خواهد داد. پیشتر میچ مک کانل- رهبر جمهوری خواهان در سنا گفته بود به درخواست دولت برای افزایش سقف بدهی ها رای مثبت خواهد داد.
سخنان جدید جروم پاول - رییس بانک مرکزی آمریکا- نشان می دهد که این نهاد در حال آماده شدن برای عصر پس از کرونا است. پاول با بیان اینکه رکود اقتصادی ناشی از کرونا یکی از سنگین ترین ولی گذراترین رکودهای تاریخ معاصر آمریکا بود، بر ضرورت شتاب بخشیدن به فعالیت های اقتصادی سخن گفت. در ۱۸ ماه اخیر پیامدهای کرونا به صورت کامل بر روی اقتصاد آمریکا تاثیر گذاشته است اما با توجه به بهبود چشمگیر وضعیت بهداشتی، انتظار می رود تا پایان سال شاهد عادی شدن شرایط باشیم.
شواهد حاکی از آن است طی ماههای آینده شدت حجم نقدینگی تزریق شده توسط بانکهای مرکزی به بازار کاهش پیدا خواهد کرد که این مساله به نوبه خود در مهار تورم تاثیر زیادی خواهد داشت. هم بانک مرکزی آمریکا و هم بانک مرکزی اروپا از تصمیم خود برای پایان بخشیدن تدریجی به رویکرد فعلی که از زمان شدت گرفتن شیوع کرونا اتخاذ شد، خبر داده اند. انتظار می رود از نیمه دوم سال آینده شاهد افزایش نرخ بهره باشیم.
چین به تلاشهای خود برای جهانی شدن یوان شدت بخشیده و در همین راستا، بانک مرکزی این کشور اعلام کرد در حال تلاش برای ترغیب شرکای تجاری این کشور برای استفاده از یوان در مبادلات دو جانبه است. چین پیش تر قراردادی با کشورهای عضو اتحادیه جنوب شرق اسیا به امضا رسانده بود که بر اساس آن، معافیتها و مشوق هایی برای تجارت بر حسب یوان در نظر گرفته شده بود. چین همچنین از افزایش سهم یوان از بازپرداخت های بین المللی خبر داده است.
افزایش سریع میزان بدهی های دولت آمریکا، ابهاماتی را در خصوص چشم انداز آتی اقتصادی این کشور ایجاد کرده است به ویژه آنکه دولت بایدن مجبور خواهد شد رویکرد محتاط تری در حمایت از کسب و کارهای آسیب دیده از کرونا اتخاذ کند. کسری بودجه دولت آمریکا به ۲۸.۵ تریلیون دلار رسیده و این در حالی است که مقامات دولت بایدن تلاش دارند تا قانون گذاران را برای تصویب یک لایحه ۳.۵ تریلیون دلاری مجاب کنند. با توجه به این وضعیت و مخالفت تعداد زیادی از نمایندگان هر دو حزب، احتمال تصویب این بسته پایین است.
با ریشه کن نشدن کرونا، موسسه رتبه بندی فیچ در گزارشی اعلام کرد برآورد خود از متوسط رشد اقتصادی جهان را کاهش داده است. طبق اعلام فیچ، متوسط رشد اقتصادی جهان در سال جاری ۶.۳ درصد خواهد بود که نسبت به برآورد قبلی ۰.۳ درصد کمتر شده است. فیچ در گزارش خود با بیان اینکه محدودیت های ایجاد شده در زنجیره تامین برقراری تعادل بین عرضه و تقاضا را دشوار خواهد ساخت، از بیشتر شدن نرخ تورم کشوهای مختلف از جمله آمریکا در ماه های پیش رو خبر داد.
چشم انداز خوب اقتصادی ارز و بازارهای جهانی چین سرمایه خارجی زیادی را به خود جذب کرده تا جایی که دادههای منتشر شده از سوی وزارت بازرگانی این کشور نشان میدهد که سرمایهگذاری خارجی مستقیم در چین در هشت ماه امسال به ۷۸۵.۰۵ میلیارد یوان ( ۱۱۳.۷۸ میلیارد دلار) رسیده که این رقم در مقایسه با مدت مشابه منتهی به سال قبل ۲۵.۸ درصد افزایش نشان می دهد.
بیشترین افزایش در سرمایهگذاری خارجی طی این مدت مربوط به کشورهای عضو اتحادیه آ. سه. آن با ۳۶.۸ درصد کل سرمایه گذاری ها بوده است.از سوی دیگر نیز شمار بیکاران این کشور طی این مدت با ۸۶ هزار نفر کاهش به یک میلیون و ۵۵۰ هزار نفر رسید.
تاکنون بیش از ۲۳۴ میلیون و ۳۱ هزار و ۷۰ مورد ابتلا به کرونا گزارش شده است که در این بین چهار میلیون و ۷۸۷ هزار و ۴۷۶ نفر جان خود را از دست دادهاند. در بین کشورهای مختلف، بالاترین تلفات مربوط به آمریکا با ۷۱۳ هزار و ۹۵۳ نفر، برزیل با ۵۹۶ هزار و ۱۶۳ نفر، هند با ۴۴۸ هزار و ۹۰ نفر، مکزیک با ۲۷۶ هزار و ۳۷۶ نفر و روسیه با ۲۰۶ هزار و ۳۸۸ نفر بوده است.
گریگ مخوروس - استراتژیست ارشد ارزی در موسسه کارمینیاک - گفت: مشخص نیست که چه زمانی شاهد بازگشت مجدد نرخ تورم در کشورهای مختلف به محدوده هدف دو درصدی خواهیم بود اما با بالا باقی ماندن نرخ تورم، انتظارات تورمی نیز نسبت به قبل از آغاز کرونا به میزان قابل توجهی بیشتر شده است. در این شرایط، دارایی های امن مقصد جذابی برای سرمایه گذاری باقی خواهند ماند و رشد قیمت دارایی های پرریسک تر آهسته خواهد بود.
شاخص دلار که نرخ برابری آن در مقابل سبدی از ارزهای جهانی را اندازه میگیرد، در معاملات امروز با ۰.۵۱ درصد افزایش نسبت به روز گذشته در سطح ۹۴.۲۸۲ واحد بسته شد. (شاخص دلار معمولا در برابر شش ارز مهم جهانی یا ۱۰ ارز برتر جهانی بیان می شود که شاخص دلار در گزارشات ایسنا، شاخص ۱۰ ارزی و در بردارنده تغییرات قیمتی دلار مقابل ارزهای: یورو، پوند انگلیس، روپیه هند، دلار استرالیا، دلار کانادا، دلار سنگاپور، فرانک سوییس، رینگت مالزی، ین ژاپن و یوان چین است).
نرخ برابری هر فرانک سوئیس نیز معادل ۱.۰۷۱ دلار اعلام شد.
ارزهای اروپایی
در تازهترین دور از معاملات، پوند با ۰.۶۸ درصد کاهش نسبت به روز قبل خود ارز و بازارهای جهانی و به ازای ۱.۳۴۴ دلار مبادله شد. یورو ۰.۶۷ درصد پایین رفت و با ماندن در کانال ۱.۱۶ به ۱.۱۶۰ دلار رسید.
ارزهای آسیایی
در معاملات بازارهای ارزی آسیایی، هر دلار با ۰.۲۱ درصد افزایش به ۱۱۱.۸۲۳ ین رسید. در برابر همتای استرالیایی، هر دلار آمریکا به ازای ۱.۳۸۹ دلار مبادله شد. همچنین نرخ برابری دلار معادل ۶.۴۷۱ یوان چین اعلام شد.
تردید دلاری در بازارهای جهانی
يكي از روشهاي پيشبيني قيمتها، نگاه به روند گذشته آنها است. بر اين اساس در این صفحه روندهاي قيمتي بازارهای مهم ایران و جهان به نمايش گذاشته شدهاند. همچنين در متن مربوط به هر قسمت روند آتي قيمتها براساس شواهد موجود پيشبيني شدهاند.
بازار سهام
رکود معاملات بورس
شاخص کل بورس با ثبت افت ۹/ ۰ درصدی برای چهارمین هفته متوالی نزولی شد. در هفته اخیر بازگشایی «خساپا» پس از بیش از دو ماه، مجددا خودروییها را لیدر بازار کرد و با توجه به افت قابل توجه شاخص این صنعت در ماههای اخیر، این عامل فشار بر شاخص را تشدید کرد؛ با وجود حمایت حقوقیها، فضای منفی بازار افت ۶/ ۱ درصدی شاخص کل هموزن (اثرگذاری یکسان نمادها) را رقم زد. همچنان رشد انتظارات بیش از واقعیت، جذابیت داراییهای کمریسکتر، آینده «برجام» و افت قیمت جهانی فلزی-معدنیها از سقف نوامبر، مقاومت سطح ۴۰۰۰ تومانی در برابر رشد دلار، افت حدود ۲۵ درصدی حجم و ارزش معاملات را در هفته اخیر نسبت به میانگین آذر رقم زد. علاوه بر این، برخی گمانهزنیها از بازگشایی نمادهای متوقف احتمال شوکهای منفی را در بازار تقویت کرده است.
بازار ارز
بازگشت آرام دلار از سقف
هر دلار آمریکا با افت هفتگی ۲ درصدی به نرخ ۳۹۵۰ تومان معامله شد. در هفته اخیر تقویت احتیاط میان معاملهگران با اظهارات بازارساز، فروکش هیجان، افزایش عرضه از سوی صرافی بانکها در کنار کاهش تقاضای ارز تجاری (با خروج از دسامبر) عوامل فشار بر نرخ دلار بودند. در روزهای اخیر اظهارات بازارساز از جمله اظهارات رئیس کل بانک مرکزی، مقاومت نرخ دلار برای عبور از سطح ۴ هزار تومانی را تقویت کرد. بنابراین، شاهد تشدید نوسانات زیر سطح مزبور بودیم. اما همچنان عوامل بنیادین از نرخ دلار حمایت میکنند. بنابراین روز پنجشنبه با افزایش عرضه صرافی بانکها نرخ دلار در میانه معاملات تا سطح ۳۹۲۵ تومان افت داشت. اما در ادامه افزایش تقاضا با شناسایی کف رشد ۱۵ تومانی نرخ دلار را نسبت به روز پیشین رقم زد. همچنان ارزش جهانی دلار نیز با اثرگذاری بر تقاضای آربیتراژی بر نرخ دلار موثر است.
بازار سکه
اهرم طلا برای سکه
هر سکه طرح جدید با رشد هفتگی ۶/ ۰ درصدی برای پنجمین هفته در ۶ هفته اخیر صعودی شد. با وجود افت هفتگی ۲ درصدی نرخ دلار، عدم تمایل معاملهگران ارز و بازارهای جهانی به ریزش قیمت سکه، چشمانداز بازگشت تقاضای مناسبتی و رشد حدود ۲ درصدی اونس طلا از سکه حمایت کرد. افت شاخص دلار از سقف ۱۴ ساله با بازگشت تردیدها نسبت به روند افزایش نرخ بهره، به دلیل نامشخص بودن سیاستهای مالی ترامپ و پس از انتشار صورتجلسه نشست اخیر فدرال رزرو، اونس طلا به بیشترین سطح در یک ماه اخیر (۱۱۸۳ دلار) رسید. در بازار ارز نیز با وجود تقویت میان معاملهگران، همچنان حمایت عوامل بنیادین بازگشت نرخ دلار به کفهای پیشین را دور از انتظار کرده است. تقابل عوامل، حباب (بالاتر بودن قیمت بازاری از ارزش ذاتی) سکه را بالاتر از ۷۰ هزار تومان حفظ کرده است.
بازار طلای جهانی
سقفشکنی اونس طلا
دیروز ساعت ۱۶ اونس طلای جهانی به قیمت ۱۱۷۷ دلار معامله شد. در روزهای اخیر افت شاخص دلار در کنار چشمانداز رشد تقاضای فیزیکی آسیا عامل حمایت از اونس طلا شد. در نشست اخیر فدرال رزرو، چشمانداز ۳ بار افزایش نرخ بهره در سال ۲۰۱۷، (بیش از پیشبینیها) رشد شاخص دلار به سقف ارز و بازارهای جهانی ۱۴ ساله را رقم زد. اما انتشار صورتجلسه نشست دسامبر فدرال رزرو، «نااطمینانیهای قابل توجه» نسبت به سیاستهای ترامپ، بهعنوان ریسک اثرگذار بر روند افزایش نرخ بهره ذکر شده است؛ این عامل با تقویت تردیدها نسبت به روند افزایش نرخ بهره با افت شاخص دلار، اونس طلا را به بیشترین سطح در یک ماه اخیر (۱۱۸۳ دلار) رساند. بازدهی اسناد خزانه ۱۰ساله آمریکا (سیگنالی برای چشمانداز نرخ بهره) نیز با بیشترین افت روزانه در ۷ ماه اخیر همراه شد. همچنان آمار اشتغال آمریکا میتواند بر اونس طلا اثرگذار باشد.
بازار اوراق مسکن
بازگشت «تسه»ها به روند صعودی
اوراق تسهیلات مسکن اسفند۹۳ (تسه۹۳۱۲) پس از دو هفته نزولی با رشد ۸/ ۴ درصدی همراه شدند. پس از رسیدن قیمت اوراق به کف ۷۰ هزار تومانی، افزایش تقاضا رشد قیمت اوراق را از کف رقم زد. از ابتدای پاییز، افت تقاضای مسکن، روند نزولی اوراق را تشدید کرده است. به این ترتیب در ماههای اخیر شاهد کفشکنی «تسه»ها بودیم؛ با وجود حمایت کف ۷۲ هزار تومانی ارز و بازارهای جهانی از «تسه»ها در آذر، اما در دی کف مزبور شکسته شد و اوراق در سطح ۷۰ هزار تومانی، کف یک ساله قرار گرفت. با وجود این در هفتههای اخیر، چشمانداز افزایش قیمت مسکن با رشد هزینههای ساخت و ساز، باعث تشدید نوسانات قیمت «تسه»ها شد. امری که نوسان «تسه»ها را در بازه ۷۰ تا ۷۶هزار تومانی رقم زده است. همچنان به دلیل پایین بودن قدرت خرید متقاضیان، سقفشکنی اوراق دور از انتظار است.
بازار نفت
تشدید نوسانات نفت
دیروز ساعت ۱۶ هر بشکه نفت خام آمریکا به قیمت ۵۴ دلار معامله شد. در روزهای اخیر افت شاخص دلار از سقف ۱۴ ساله در کنار خوشبینیها به تعهد اعضای اوپک به توافق، با اعلام منابع آگاه از کاهش ۴۸۶ هزار بشکه در روز تولیدات عربستان در ژانویه از قیمت نفت حمایت کرد. با وجود این، افزایش قابل توجه موجودی بنزین و فرآوردههای نفتی آمریکا در مقابل افت ۱/ ۷ میلیون بشکهای موجودی نفت در هفته اخیر، عامل فشار بر قیمت نفت شد. در ماه دسامبر کاهش حدود ۲۰۰ هزار بشکهای (رسیدن به ۱۸/ ۳۴ میلیون بشکه در روز) تولیدات اوپک به دلیل کاهش تولیدات نیجریه رقم خورد. همچنان قرار داشتن تولیدات اوپک ۷/ ۱ میلیون بشکه در روز بالاتر از سطح توافقشده، چشمانداز بازگشت تولیدات لیبی و نیجریه اثرگذاری توافق بر بازگشت عرضه و تقاضا را مورد تردید قرار داده است.
دیدگاه شما