اعتبارات در بورس یعنی چه؟

1. مشتریان آگاه برای خرید بسته‌های اعتباری باید از «ریال بآشگاه» استفاده کنند. در صورتی که در حساب بآشگاه مشتریان، ریال بآشگاهی نداشته باشید، امکان خرید بسته‌های اعتباری برای شما وجود ندارد.
2. شرط دوم، امضای قرارداد اعتباری در یکی از شعب کارگزاری آگاه است. امضای قرارداد اعتباری هنگام ثبت نام کد بورسی در سامانه آگاه اکسپرس، به صورت امضای الکترونیکی امکان‌پذیر است. در صورتی که در زمان ثبت نام این مرحله را انجام نداده باشید، لازم است یک بار به صورت حضوری به یکی از شعب کارگزاری آگاه مراجعه کنید.
3. سرمایه‌گذار برای بهره‌مندی از این بسته‌های اعتباری باید در پرتفوی بورسی خود، ارزش تضمین کافی داشته باشد. به عبارت دیگر، سرمایه‌گذاران طبق مصوبات و چارچوب‌های سازمان بورس، به اندازه درصد مشخصی از پرتفوی خود می‌توانند اعتبار معاملاتی دریافت کنند که این درصد با توجه به متغیر بودن اوضاع بازار بورس، ممکن است تغییر کند (در حال حاضر سرمایه‌گذاران می‌توانند به اندازه ۶۰ درصد ارزش دارایی سهام خود در بازار بورس، اعتبار معاملاتی دریافت کنند). برای مشاهده ارزش تضمین، به سامانه معاملاتی آساتریدر آگاه بروید و در بخش سبد سهام، ارزش تضمین را اضافه کنید.

اعتبار معاملاتی در بورس

در مواقعی که روند میان مدت بازار بورس صعودی می شود، اکثر معامله گران تمایل دارند که با سرمایه ای بیشتر به معامله در این بازار بپردازند تا سود بیشتری نیز ببرند. در برخی مواقع ممکن است مثلا شخص 50 میلیون تومان سرمایه در اختیار داشته باشد، اما علاقه دارد تا با جمع کردن سرمایه ای بیشتر، سود خود را در بورس افزایش دهد. یکی از روش های تامین این سرمایه اضافی، گرفتن اعتبار معاملاتی از کارگزار می باشد. بنابراین این اعتبار را می توان به عنوان وامی تعریف کرد که از طرف کارگزاران در اختیار معامله گران و سرمایه گذاران برای افزایش قدرت خرید آن ها در بورس داده می شود. قوانین کلی این وام توسط سازمان بورس و اوراق بهادار تعیین می شود؛ اما در جزئیات، شرایطی که کارگزاری ها در نظر می گیرند، با یکدیگر متفاوت است. به همین دلیل، در ادامه به بررسی اعتبار معاملاتی در بورس و جزییات آن می پردازیم.

ریسک اعتباری چیست؟

در مورد موضوع اعتبار معاملاتی، ممکن است وام گیرنده به تعهدات خود در مقابل وام دهنده یا همان کارگزار عمل نکند. بنابراین، ریسک اعتباری را می توان همان ریسک عدم تسویه به دلیل عدم توانایی وام گیرنده در زمان مقرر دانست. کارگزاران همیشه به دنبال کاهش این ریسک هستند و به همین دلیل تحت شرایطی خاص و با گرفتن ضمانت های لازم وام را به فرد متقاضی پرداخت می کنند.

از سوی دیگر، همیشه توصیه می شود تنها افرادی که توانایی بالایی در زمینه معامله گری و سرمایه گذاری دارند و با ریسک های بازار آشنا هستند، اقدام به دریافت اعتبار معاملاتی کنند. برخی از این ریسک ها عبارت اند از:

• ریسک نقدینگی
• ریسک افزایش زیان
• ریسک عدم پوشش هزینه
• و.

ریسک نقدینگی

در مواقعی که شخص به هر دلیل در زمان مقرر قادر به تسویه وام نباشد، کارگزار به ناچار سهام در اختیار او را به قیمت تابلو معاملاتی بازار می فروشد؛ در حالیکه ممکن است آن سهام در بدترین قیمت ممکن به فروش برسد.

ریسک افزایش زیان

اعتبار معاملاتی هم می تواند باعث رشد سود سهامداران و هم افزایش ضرر آن ها شود؛ چراکه مقدار عددی یک زیان 10 درصدی برای سرمایه 100 میلیون تومانی بیشتر از سرمایه 50 میلیون تومانی است.

ریسک عدم پوشش هزینه

هنگامیکه از اعتبار معاملاتی استفاده می کنید، ممکن است نتوانید به بازدهی مورد انتظارتان دست یابید و در زمان تسویه، شاید مجبور شوید مبلغی را نیز از جیب خود پرداخت کنید.

شرایط و مراحل دریافت اعتبار

همانطور که گفته شد، شرایط کلی دریافت اعتبار توسط سازمان بورس تعیین می شود؛ اما دریافت اعتبار از هر کارگزاری، طبق شرایط تعیین شده در همان کارگزاری امکانپذیر است. در حالت کلی، کارگزاران به مشتریان فعالتر خود اعتبار پرداخت می کنند و علاوه بر این، ارزش و تنوع پرتفوی شخص نیز باید دارای شرایط خاصی باشد.

مراحل دریافت اعتبار نیز در هر کارگزاری متفاوت است که می توانید با ارتباط برقرار کردن با کارگزار خود، این موضوع را پیگیری کنید. اما به طور کلی روال کار به اینصورت است که قبل از هر چیزی بهتر است تا دستورالعمل خرید اعتبار اوراق بهادار در بورس اوراق بهادار تهران و فرابورس ایران را مطالعه نمایید. سپس به کارگزاری خود مراجعه کنید و فرم قرارداد اعتباری را تکمیل نمایید و تضمین های مورد نیاز را نیز ارائه دهید. باید قدرت کافی برای دریافت وام را داشته باشید و برای دریافت وام و یا بسته اعتباری دلخواهتان، درخواست خود را ثبت نمایید. در صورتیکه از طرف کارگزاری واجد شرایط باشید، اعتبار درخواستی شما در حساب معاملاتی، افزوده می‌شود.

محدودیت های دریافت اعتبار

معمولا برای ضمانت، پرتفوی شخص متقاضی در نظر گرفته می شود و نزد کارگزار مربوطه، اصطلاحا قفل می شود و بنابراین شخص نمی تواند کارگزار ناظر آن پرتفوی را تغییر دهد. همچنین پرتفوی شخص تا زمانیکه این اعتبار تسویه نشده باشد، باید دارای شرایط خاصی از نظر ارزش و تنوع باشد و بنابراین شخص متقاضی باید معاملات خود را به گونه ای انجام دهد که این شرایط برقرار باقی بماند.

همچنین واضح است که دریافت کنندگان اعتبار از نظر دریافت وجه نقد نیز دارای محدودیت هایی خواهند بود. در اکثر موارد، شخص باید علاوه بر مبلغ درخواستی، مبلغ اعتبار را نیز تا زمان واریز وجه در قدرت خرید خود داشته باشد.

تسویه و تمدید اعتبار

در موعد تسویه اعتبار، شخص باید کل مبلغ تعیین شده جهت تسویه را در حساب معاملاتی خود به صورت نقد داشته باشد تا کارگزار اقدام به برداشت آن کند. در غیر اینصورت، کارگزار مطابق با قوانین معینی اقدامات لازم را انجام می دهد. همچنین امکان تسویه زودتر از موعد و تمدید اعتبار نیز وجود دارد که جزئیات آن را باید از طریق کارگزار جویا شد.

نکات تکمیلی در رابطه با اعتبار معاملاتی

• در صورتیکه از اعتبار معاملاتی استفاده می کنید، از نزدیک بازار را پیگیری کنید. از رویدادهای اقتصادی آتی باخبر باشید. در ارتباط با سهامی که قصد سرمایه گذاری بر روی آن را دارید، توجه کافی داشته باشید. بررسی کنید چه رویدادهایی بر روی صنعت مرتبط به این سهام، تاثیرگذار است. به زبان ساده، اگر در حالت عادی برای بررسی کلی بازار و یا سهام مورد نظرتان، به عنوان مثال روزانه یک ساعت وقت می گذارید، در صورتیکه در حال استفاده از اعتبار معاملاتی هستید، این زمان را باید حداقل دو برابر کنید.
• پیش از دریافت اعتبار، بدترین سناریو را هر چقدر هم که غیر محتمل باشد، در نظر بگیرید و بررسی کنید که در صورت وقوع آن، آمادگی برخورد با آن را چه از نظر مالی و چه از نظر روانی دارید یا خیر. داشتن یک استراتژی معاملاتی که آمادگی برخورد با هر سناریویی را دارد، بسیار حائز اهمیت می باشد.

جمع بندی

در این مقاله با مفهوم اعتبار معاملاتی در بورس ایران آشنا شدیم. دریافت اعتبار معاملاتی دارای شرایط و ضوابط خاصی می باشد که ممکن است در هرکدام از کارگزاری ها با یکدیگر متفاوت باشد. همچنین دریافت این اعتبار، محدودیت هایی را نیز برای حساب معاملاتی شخص ایجاد می کند. در واقع به طور کلی اعتبار معاملاتی هم می تواند باعث چند برابر شدن سود و هم چند برابر زیان شما شود و دریافت آن به هیچ وجه برای افراد مبتدی و کسانیکه آموزش های کافی در این زمینه را ندیده اند، توصیه نمی شود.

دریافت اعتبار معاملاتی از کارگزاری آگاه

سرمایه‌گذاران برای کسب سود در بازار بورس، از ابزارهای مالی متنوعی استفاده می‌کنند. یکی از ابزارهای مالی پرطرفدار در بازار بورس، اعتبار معاملاتی است. با استفاده از این خدمات مالی در بازار، افراد می‌توانند با سرمایه‌ بیشتری معاملات خود را برنامه‌ریزی و مدیریت کنند. سرمایه‌گذاران برای بهره‌مندی از این خدمات مالی باید بعضی شروط لازم را داشته باشند. میزان دقیق مبلغ اعتبارهای معاملاتی بنا به اوضاع بازار، توسط سازمان بورس تعیین می‌شود. در این مقاله قصد داریم به روش‌های دریافت و تسویه اعتبار معاملاتی در کارگزاری آگاه اشاره کنیم. با ما همراه باشید.

اعتبار معاملاتی چیست؟

اعتبار معاملاتی نوعی ابزار مالی است که سرمایه‌گذاران با استفاده از آن، به منبع مالی جدیدی دسترسی دارند که می‌توانند با این سرمایه جدید، مشغول خرید و فروش سهام شوند. اعتبارهای معاملاتی دارای تاریخ سررسید هستند؛ به عبارت دیگر این اعتبارها در بازه زمانی مشخص‌شده باید استفاده شوند و در تاریخ سررسید باید به همان اندازه ارزش بسته اعتباری، مبلغ مورد نظر را به کارگزاری عودت دهند. در ادامه به روش دریافت و تسویه بسته‌های اعتباری در کارگزاری آگاه می‌پردازیم.

شرایط دریافت اعتبار معاملاتی از بآشگاه مشتریان کارگزاری آگاه

مشتریان کارگزاری آگاه برای بهره‌مندی از اعتبارهای معاملاتی، می‌توانند از طریق سایت بآشگاه مشتریان کارگزاری آگاه به نشانی Bashgah.com اقدام کنند. کارگزاری آگاه در حال حاضر اعتبارهای معاملاتی را در قالب «بسته‌های اعتباری» و «وام قرض‌‌الحسنه» به مشتریان خود ارائه می‌دهد.

شرایط لازم برای بهره‌مندی از «بسته‌های اعتباری» در کارگزاری آگاه عبارت‌اند از:

1. مشتریان آگاه برای خرید بسته‌های اعتباری باید از «ریال بآشگاه» استفاده کنند. در صورتی که در حساب بآشگاه مشتریان، ریال بآشگاهی نداشته باشید، امکان خرید بسته‌های اعتباری برای شما وجود ندارد.
2. شرط دوم، امضای قرارداد اعتباری در یکی از شعب کارگزاری آگاه است. امضای قرارداد اعتباری هنگام ثبت نام کد بورسی در سامانه آگاه اکسپرس، به صورت امضای الکترونیکی امکان‌پذیر است. در صورتی که در زمان ثبت نام این مرحله را انجام نداده باشید، لازم است یک بار به صورت حضوری به یکی از شعب کارگزاری آگاه مراجعه کنید.
3. سرمایه‌گذار برای بهره‌مندی از این بسته‌های اعتباری باید در پرتفوی بورسی خود، ارزش تضمین کافی داشته باشد. به عبارت دیگر، سرمایه‌گذاران طبق مصوبات و چارچوب‌های سازمان بورس، به اندازه درصد مشخصی از پرتفوی خود می‌توانند اعتبار معاملاتی دریافت کنند که این درصد با توجه به متغیر بودن اوضاع بازار بورس، ممکن است تغییر کند (در حال حاضر سرمایه‌گذاران می‌توانند به اندازه ۶۰ درصد ارزش دارایی سهام خود در بازار بورس، اعتبار معاملاتی دریافت کنند). برای مشاهده ارزش تضمین، به سامانه معاملاتی آساتریدر آگاه بروید و در بخش سبد سهام، ارزش تضمین را اضافه کنید.

نکته مهم: بعضی از دارایی‌ها در بازار بورس به عنوان ارزش تضمین محسوب نمی‌شوند، مانند گواهی سپرده کالا، گواهی سپرده طلا و گواهی زعفران. علاوه بر این، بعضی دارایی‌ها مانند دارایی سهام بازار پایه، درصد کم‌تری برای محاسبه ارزش تضمین ‌دارند.

نکته مهم: دقت داشته باشید که شرایط درخواست «وام قرض‌الحسنه» از کارگزاری آگاه، دقیقا شبیه به فرآیند دریافت بسته اعتباری است با این تفاوت که به جای نیاز به «ریال بآشگاه»، مشتری باید به «سطح ۵ بآشگاه» رسیده باشد. مابقی شرایط برای بهره‌مندی از وام قرض‌الحسنه، همانند شروط دریافت بسته اعتباری است.

نکات مهم برای دریافت اعتبار معاملاتی

1. حداکثر سقف مجاز برای دریافت اعتبار یک ماهه، ۵۰۰ میلیون ریال (۵۰ میلیون تومان) است و مشتری امکان درخواست اعتبار بیشتر با سررسید یک ماهه را ندارد.
2. برای تمدید بسته‌های اعتباری، تاریخ اعمال به صورت خودکار یک روز پس از تاریخ سررسید ثبت می‌شود و امکان تغییر آن وجود ندارد.
3. در مدت زمان استفاده از اعتبارهای معاملاتی، هر ماه۳۰ روز تقویمی در نظر گرفته شده است.
4. تاریخ اعمال، یعنی تاریخی که مشتری تمایل دارد از آن تاریخ به بعد از بسته مورد نظر استفاده کند.
5. تاریخ درخواست حداقل باید یک روز کاری پیش از تاریخ اعمال باشد.
6. بسته‌های اعتباری با توجه به تاریخی که برای اعمال آن انتخاب می‌شود (حداکثر ۱۰ روز زودتر از تاریخ اعمال) در صورت داشتن شرایط لازم، توسط بخش اعتبارات در کارگزاری آگاه، تایید می‌شود. درصورت عدم وجود هر یک از شرایط لازم برای دریافت اعتبار، درخواست مورد نظر رد خواهد شد. نتیجه بررسی درخواست‌ها از طریق یک پیام خصوصی در حساب بآشگاه مشتریان، به سرمایه‌گذار اطلاع‌رسانی می‌شود.
7. برای آگاهی از وضعیت درخواست ثبت شده در راستای بهره‌مندی از اعتبارهای معاملاتی در بآشگاه مشتریان کارگزاری اگاه، می‌توانید از طریق منو «گزارش» و انتخاب «گزارش اعتبارات» اقدام کنید.
8. درخواست لغو بسته اعتباری تا ۴۸ ساعت کاری قبل از تاریخ اعمال، امکان‌پذیر است.
9. برای مشاهده تاریخ سررسید بسته‌های اعتباری، می‌توانید از طریق نسخه تحت وب آساتریدرآگاه، به حساب معاملات بر خط خود وارد شوید و از بخش «وضعیت مانده»، تاریخ سررسید هر بسته را مشاهده کنید.

وضعیت‌های مختلف در گزارش اعتبارهای معاملاتی

آماده ارسال: اولین وضعیت بعد از ثبت درخواست اعتبار معاملاتی، «آماده ارسال» است. در این مرحله درخواست شما هنوز به کارگزاری ارسال نشده است. به طور معمول درخواست‌ها ده روز قبل از تاریخ اعمال آن، به بخش اعتبارات ارسال می‌شود و اگر مشتری شرایط لازم را داشته باشد، درخواست او یک روز قبل از تاریخ اعمال بسته، به واحد اعتبارات کارگزاری ارسال خواهد شد. در این مرحله شما امکان لغو بسته خریداری شده را دارید.

در انتظار تایید کارگزاری: در این مرحله شرایط مورد نیاز برای دریافت اعتبار توسط سیستم تایید شده است و درخواست اعتبار برای بررسی نهایی به واحد مربوطه ارسال می‌شود. گفتنی است در این مرحله امکان لغو بسته وجود ندارد و فقط می‌توانید درخواست «انصراف» را ثبت کنید. در صورت تایید درخواست انصراف توسط واحد اعتبارات، بسته اعتباری مورد نظر، لغو خواهد شد.
در انتظار تایید استفاده کننده: این پیام هنگامی نمایش داده می‌شود که شما یک بسته اعتباری را برای شخص دیگر درخواست داده باشید، تا زمانی که شخص مورد نظر فرآیند دریافت بسته را تایید نکرده باشد، وضعیت انتقال با همین پیام نمایش داده می‌شود. در نظر داشته باشید که در صورت تایید استفاده کننده، امکان لغو یا انصراف درخواست را نخواهید داشت. در این مرحله فقط شخص مصرف‌کننده اعتبار می‌تواند «درخواست لغو» را در سیستم ثبت کند.

منقضی شده: در فرآیند انتقال بسته‌های اعتباری، شخص دریافت کننده اعتبار تا ۴۸ ساعت کاری قبل از تاریخ اعمال، می‌تواند بسته مورد نظر را قبول یا رد کند. در صورتی که هیچگونه اقدامی از طرف استفاده‌کننده اعتبار صورت نپذیرد، سیستم به صورت خودکار بسته اعتباری را رد می‌کند و در گزارش اعتبارات، وضعیت «منقضی شده» نمایش داده می‌شود. در نهایت وجه حاصل از خرید بسته اعتباری به حساب بآشگاه شما (درخواست کننده اعتبار) عودت داده خواهد شد.

تایید شده: در صورت کامل بودن مدارک و رعایت شروط لازم، درخواست شما مبنی بر بهره‌مندی از اعتبار معاملاتی، مورد تایید قرار می‌گیرد و این وضعیت با عبارت «تایید شده» نمایش داده می‌شود.

رد شده: اگر تمام یا بخشی از مدارک و شروط لازم برای دریافت اعتبار معاملاتی، ناقص باشد، بسته مورد نظر، توسط بخش اعتبارات رد خواهد شد. در صورت عدم تایید درخواست، وجه پرداخت شده به حساب شما عودت داده خواهد شد. در این مرحله وضعیت درخواست اعتبار شما با پیام «رد شده» نمایش داده می‌شود.

لغو شده: اگر قبل از ارسال درخواست اعتبار به واحد معاملات، منصرف شده باشید، می‌توانید با استفاده از گزینه «لغو» که در بخش گزارش بسته‌های اعباری نمایش داده می‌شود، درخواست خود را لغو کنید و وجه پرداخت شده به حساب شما عودت داده می‌شود. در این حالت، وضعیت درخواست شما با پیام «لغو شده» نمایش داده می‌شود.

انواع روش‌های تسویه اعتبار معاملاتی

تسویه اعتبار معاملاتی به چند روش انجام می‌شود که در ادامه به توضیح هر یک می‌پردازیم.

۱/ تسویه اعتبار از محل فروش سهام

برای تسویه اعتبار از این روش، می‌توانید در روز سررسید بسته اعتباری یا قبل از آن، به میزان لازم سهام یا صندوق بفروشید.

نکته: دقت داشته باشید که اگر روز سررسید با پنجشنبه و جمعه یا تعطیلات رسمی تلاقی داشته باشد، لازم است یک روز کاری قبل برای فروش سهام اقدام کنید.

۲/ تسویه اعتبار با وجه نقد

این روش نیز تفاوتی با فروش دارایی ندارد و می‌توانید در روز سررسید یا قبل از آن، حساب معاملاتی خود را به میزان لازم شارژ کنید. برای این کار می‌توانید از پرداخت شتابی یا سایر روش‌های واریز وجه استفاده کنید.

تمدید اعتبار معاملاتی

تمدید اعتبار معاملاتی روشی است که در آن نیازی به تسویه اعتبار نیست و با جایگزین کردن اعتبار جدید، اعتبار قبلی خود به خود تسویه می‌شود. برای تمدید اعتبار معاملاتی بهتر است از گزینه تمدید در بخش گزارش اعتبارات استفاده شود؛ اما چنان چه قصد خرید اعتبار جدید و جایگزینی آن با اعتبار قبلی را داشته باشید، می‌توانید تاریخ روز بعد از روز تسویه را انتخاب کنید.
برای مثال اگر آقای احمدی قصد جایگزینی اعتبار جدید با اعتبار قبلی را داشته باشد، در صورتی که تاریخ اعتبار معاملاتی ۱۸ شهریور (روز سه شنبه) باشد، لازم است تاریخ اعمال بسته اعتباری جدید را ۱۹ شهریور (روز چهارشنبه) انتخاب کند.

نکته: زمان ارسال درخواست خرید بسته اعتباری باید پیش از ۱۸ شهریور باشد. به این معنی که آقای احمدی تا روز ۱۷ شهریور می‌تواند درخواست خود را در بآشگاه مشتریان ثبت کند تا دچار تخلف اعتباری نشود.

بازگشت اعتبار مصرف نشده

دقت داشته باشید که اگر در طول دوره بسته اعتباری مثلا سه ماهه، یک ماه از اعتبار استفاده نکرده باشید، هزینه بخش استفاده نشده بسته به مشتری بازگرداننده می‌شود. بازگشت اعتبار به‌صورت روزانه برای مشتری محاسبه شده و در پایان هر هفته به حساب وی در بآشگاه برگشت داده می‌شود. بنابراین فرایند محاسبه اعتبار استفاده نشده، روزانه است و واریز آن هفتگی خواهد بود. در ضمن، در محاسبه بازگشت اعتبار، روزهای پنجشنبه و جمعه نیز لحاظ خواهد شد. هزینه اعتبار استفاده نشده، شنبه هر هفته به حساب بآشگاه مشتریان واریز می‌شود.

انتقال بسته‌های اعتباری

فرض کنید قصد دارید یک بسته اعتباری را به یکی از دوستان‌تان انتقال دهید،برای این کار تنها باید هزینه خرید بسته را در حساب بآشگاه خود داشته باشید و گیرنده لازم است شرایط دریافت و استفاده از اعتبار معاملاتی را داشته باشد. مراحل انتقال اعتبار در بآشگاه مشتریان کارگزاری آگاه به شرح زیر است:

1. طبق روال عادی، ابتدا بسته اعتباری را در سایت بآشگاه انتخاب و گزینه خرید را ثبت کنید.
2. در پنجره جدید، تاریخ اعمال بسته اعتباری را وارد کنید و پس از انتخاب گزینه «می‌خواهید اعتبار خود را به شخص دیگری در بآشگاه منتقل کنید؟»، کد بآشگاه مشتری استفاده کننده (گیرنده اعتبار) را وارد کنید.
3. مجددا اطلاعات ورود به حساب کاربری‌تان را وارد کنید (جهت امنیت بیشتر).
4. با مشاهده نام دریافت کننده، گزینه «کلیه موارد فوق را می‌پذیرم» را انتخاب کرده و درخواست خود را تایید کنید.
5. با تایید انتقال اعتبار، پیغام «درخواست شما ثبت گردید» نمایش داده خواهد شد.

نکته مهم: اگر قصد لغو بسته ارسالی را داشتید، باید پیش از تایید بسته توسط گیرنده، فرایند لغو را انجام دهید. در ضمن، مسئولیت بازپرداخت اعتبار بر عهده شخصی است که بسته اعتباری به وی منتقل شده است (گیرنده).

کلام آخر

سرمایه‌گذاران در بازار بورس می‌توانند با استفاده از ابزارهای مالی مختلف، معاملات خود را به شکل بهتری برنامه‌ریزی و مدیریت کنند و در نهایت سودهای قابل توجهی را کسب کنند. اعتبارهای معاملاتی در این میان به عنوان یکی از ابزارهای مالی پرطرفدار شناخته می‌شود که سرمایه‌گذاران با استفاده از آن به منبع مالی جدیدی دسترسی پیدا می‌کنند و با سرمایه بیشتری می‌توانند مشغول خرید و فروش سهام شوند. در این مقاله به صورت کامل به نحوه دریافت و استفاده از بسته‌های اعتباری از طریق کارگزاری آگاه اشاره کردیم. مشتریان کارگزاری آگاه در صورت رعایت برخی اصول و قوانین وضع شده، می‌‌توانند از این بسته‌‌های اعتباری بهره‌مند شوند. هر کدام از این بسته‌های اعتباری داری مدت زمان تعیین شده هستند و خارج از این مهلت، امکان استفاده از این سرمایه برای مشتریان وجود ندارد.

خرید اعتباری سهام چیست و چه مزایا و معایبی دارد؟

خرید اعتباری سهام که به اعتقاد کارشناسان یکی از نیاز‌های بازار سرمایه و کمک به مشتریان بازار سهام به شمار می‌رود، روشی اعتبارات در بورس یعنی چه؟ است که براساس آن کارگزاران می‌توانند در یک قرارداد دو جانبه اعتبار لازم مشتریان خود را از طریق منابع بانکی تامین کنند. به بیان ساده‌تر سهامداران می‌توانند سهام یک شرکت را به‌صورت اعتباری از یک کارگزار بخرند و کارگزار نیز در یک قرارداد جداگانه با بانک، اعتبار لازم را از طریق منابع آن بانک تامین می‌کند. در این قرار داد سه‌جانبه منافع هر سه طرف یعنی مشتری، کارگزار و بانک حفظ خواهد شد.ک ارگزاری با انعقاد قراردادی با بانک از طریق منابع بانکی به مشتریان خود وام می‌دهد؛ اما سهامدار با کارگزار طرف است. بنابراین، دستورالعمل خرید اعتباری سهام شامل دو بخش رابطه مشتری با کارگزار و رابطه کارگزار با بانک است.د ر گزارش پیش‌رو ساز و کار خرید اعتباری سهام به طور مفصل تشریح شده است و کارشناسان به ارائه نظرات در این زمینه پرداخته‌اند.

خرید اعتباری در تقابل با حساب اعتباری

مشتری به‌منظور انجام معامله اعتباری باید حساب اعتباری نزد کارگزار افتتاح کند. در این حساب باید حداقل‌های زیر رعایت شود: الف) موجودی اولیه: درصدی از قیمت خرید اوراق بهادار است که مشتری باید به‌منظور انجام معامله اعتباری در حساب اعتباری خود نزد کارگزار داشته باشد. موجودی اولیه به‌طور معمول در حد، ۵۰ درصد است. ب) حداقل موجودی: درصدی از ارزش اوراق بهاداری است که به‌صورت اعتباری خریداری شده است و سهم مشتری نباید از آن کم‌تر شود. سهم مشتری معادل ارزش بازار اوراق بهادار منهای آورده کارگزار است. بورس‌ها معمولا حداقل موجودی را بین ۲۵ تا ۴۰ درصد و کارگزاران براساس الزام داخلی بین ۳۰ تا ۴۰ درصد در نظر می‌گیرند. ج) اخطاریه افزایش موجودی: اگر سهم مشتری با کاهش ارزش اوراق بهادار به کمتر از حداقل موجودی برسد، کارگزار اخطاریه افزایش موجودی برای مشتری ارسال می‌کند و مشتری باید حداقل به میزان تفاوت سهم خود تا حداقل موجودی به‌روز شده براساس قیمت جدید اوراق بهادار، موجودی حساب اعتباری خود را افزایش دهد. پس از ارسال اخطاریه افزایش موجودی به مشتری، سه گزینه قابل پیش‌بینی است:

۱)مشتری وجه اعتبارات در بورس یعنی چه؟ اعتبارات در بورس یعنی چه؟ موردنیاز را تامین کند؛

۲) کارگزار با فروش بخشی از اوراق بهاداری که به صورت اعتباری خریداری شده است، وجه موردنیاز را تامین ‌کند؛

۳) مشتری اوراق بهادار دیگری را به وثیقه می‌گذارد.

با ذکر مثالی مسئله را بازتر می کنیم: فرض کنید که مشتری، اوراق بهاداری به ارزش دو میلیون تومان به صورت اعتباری خریداری می‌کند که از این مبلغ یک میلیون تومان آن توسط کارگزار تامین شده است. اگر ارزش بازار اوراق بهادار به ۵/۱ میلیون تومان کاهش یابد، سهم مشتری به ۵۰۰ هزار تومان کاهش می‌یابد (۵۰۰,۰۰۰=۱۰۰۰,۰۰۰-۱۵۰۰,۰۰۰). اگر حداقل موجودی، ۲۵ درصد ارزش اوراق بهادار در نظر گرفته شده باشد (۳۷۵,۰۰۰=۱۵۰۰,۰۰۰×۲۵درصد)، نیازی به اخطاریه افزایش موجودی نیست. اما اگر حداقل موجودی، ۴۰ درصد ارزش بازار باشد (۶۰۰,۰۰۰=۱۵۰۰,۰۰۰×۴۰درصد)، اخطاریه افزایش موجودی از طرف کارگزار برای مشتری ارسال می‌شود و مشتری باید حداقل ۱۰۰ هزار تومان حساب اعتباری خود را افزایش دهد، در غیر این‌صورت کارگزار می‌تواند با فروش بخشی از اوراق بهادار وثیقه‌شده، ودیعه مشتری را تا حداقل موجودی افزایش دهد.

مزایا و معایب استفاده از اعتبار چیست؟

مهم ترین مزیت، اهرمی بودن ابزار اعتبار معاملاتی است، که بر جذابیت سرمایه گذاری می‌افزاید و به شرط تسلط کافی و سرمایه گذاری صحیح موجب کسب بازدهی بالاتر می‌شود. منظور از اهرم این است که در حالتی که شما پول خود را سرمایه گذاری می‌کنید، اگر بازدهی شما ۲۰ درصد باشد، در مقابل شرایط که از اعتبار استفاده می کنید، بازدهی متفاوتی کسب می‌کنید، درواقع شما روی اورده ای که از جانب خودتان نبوده نیز کسب سود می‌کنید. همچنین اعتبار معاملاتی به واسطه بالاتر بردن توان نقدینگی شما، امکان متنوع تر کردن پرتفوی را به شما می‌دهد. اگر شما پول بیشتری داشته باشید، برای خرید سهام جدید نیاز به فروش سهام قبلی خود نخواهید داشت. در صورتی که اعتبار در زمان نادرست و بدون مطالعه و اطلاعات صحیح از سرمایه گذاری انجام شده، استفاده شود موجب افزایش ریسک و زیان می‌شود. از آنجایی که اعتبار ارائه شده دارای هزینه می‌باشد، در صورتی که بازدهی سرمایه گذاری انجام شده نسبت به هزینه اعتبار اعطا شده بیشتر نباشد، موجب ایجاد زیان برای سرمایه گذار می‌گردد. در نظر داشته باشید که شرایط دریافت اعتبار را پیش از ان که اقدام به دریافت آن کنید به صورت کامل مطالعه کنید و مد نظر قرار دهید برای مثال، شخص تا زمانی که اعتبار اعطایی و استفاده شده را تسویه نکرده باشد، نمی‌تواند از محل فروش سهام خود درخواست وجه داشته باشد.

امکان سرمایه گذاری اهرمی

به طور طبیعی تامین مالی اعتباری خرید اوراق بهادار، امکان سرمایه‌گذاری اهرمی را به مشارکت‌کنندگان بازار و با هدف جذب هر چه بیشتر نقدینگی به سمت بازار سرمایه ارائه می‌دهد. با استفاده از این سازوکار، مشارکت‌کنندگان می‌توانند با اتکا به سابقه اعتباری، سبد سرمایه‌گذاری‌ و نیز توان ریسک‌پذیری خود، میزان سرمایه‌گذاریشان را افزایش دهند. وی خاطرنشان کرد: همچنین با افزایش توان خرید، امکان افزایش تعداد مشارکت‌کنندگان بازار نیز وجود دارد و این امر در نهایت می‌تواند به افزایش کارایی بازار منجر شود. تامین مالی اعتباری خرید، مختص سهام نیست و می‌توان برای سایر ابزارهای دادوستدپذیر در بازار سرمایه نیز از آن استفاده کرد.

در بورس‌های بزرگ دنیا از جمله بورس نیویورک، کارگزاران به دسته کارگزاران معمولی، کارگزاران بزرگ و کارگزاران خیلی بزرگ تقسیم می‌شوند که به همان درجه که رتبه‌بندی آنها بالا می‌رود، مزایا و خدماتی که ارائه می‌دهند نیز گسترش می‌یابد.: به طور مثال کارگزاران معمولی مثل کارگزاران کشور ما تنها در حد خرید و فروش فعالیت می‌کنند و کارگزاران بزرگ علاوه بر خرید و فروش سهام به تحلیل و مشاوره برای مشتریان خود نیز اقدام می‌کنند. این در حالی است که کارگزاران خیلی بزرگ علاوه بر تمام فعالیت دیگر کارگزاران از محل حساب بانکی خود خرید اعتباری برای سهامداران انجام می‌دهند. این خرید اعتباری به مثابه وام بدون بهره است که کارگزاران به مشتری خود اعطا می‌کنند که این اقدام در شرایط رونق بازار نه تنها به مشتری در کسب سود کمک خواهد کرد، بلکه باعث افزایش نقدشوندگی بازار و در نهایت رونق بازار سرمایه خواهد شد که متاسفانه روش مزبور در بورس به این معنا نیست.: تجربیات مثبت دنیا در استفاده از این روش حاکی از آن است که ارائه تسهیلات به صورت اعتباری و جهت خرید به کارگزاران نه تنها باعث افزایش جذابیت بازار سرمایه برای عموم مردم می‌شود، بلکه سرمایه‌گذاران جدیدی را نیز به این بازار جلب می‌کند.

بورس اوراق بهادار ایران نیز باید در این سمت حرکت کند و دستورالعمل‌های لازم برای دستیابی به این هدف را دنبال کند. در ایران شرکت‌های کارگزاری بزرگ را داریم به طوری که حداکثر سرمایه یک کارگزاری ۵ میلیارد تومان است و چنانچه در کشور روش خرید اعتباری سهام به معنای واقعی راه‌اندازی شود، انگیزه‌ای خواهد بود، برای افزایش سرمایه شرکت‌های کارگزاری. در این صورت یا کارگزاری‌ها خود اقدام به افزایش سرمایه می‌کنند تا از این طریق منابع مالی در اختیار مشتریان قرار دهند یا از طریق تسهیلات بانکی و در وثیقه گذاشتن سهام وام دریافت می‌کنند و هر زمان که سهام خود را فروختند، پول بانک را پرداخت می‌کنند. اما در هر صورت باید مشتریان بانک‌ها و کارگزاران از نظر ریسک‌پذیری رتبه‌بندی شوند؛ مشتریان پرریسک اعتباری دریافت نکنند و در مقابل مشتریان خوش‌حساب و با درجه ریسک‌پذیری بالا اعتبار لازم را بگیرند: در هر صورت فرد اعتباردهنده چه بانک باشد و چه کارگزار. به ازای اعتبار اعطاشده بهره‌ای هرچند کمتر از دیگر موارد دریافت می‌کند. این نکته را نیز باید در نظر گرفت که باید انگیزه لازم برای بانک‌ها درخصوص اعطای وام یا اعتبار ایجاد شود که بانک راهکار، انگیزه و سودی برای ایجاد این امر در نظر داشته باشد. الگوبرداری از بازارهای دنیا می‌تواند کمک بسیار زیادی به راه‌اندازی و رونق این روش در بورس ایران داشته باشد، تا همگام با روش‌های حاضر در بورس‌های جهانی حرکت کند.

اعتبارات تعیین شده بر اساس قواعد تعریف شده

خرید اعتباری سهام هنگامی روی می‌دهد که مشتری بابت خرید سهام تا سقف تعیین‌شده توسط کارگزاری نسبت به تسویه طبق مقررات بورس (سه روز کاری) اقدام نکند و براساس توافق از محل منابع مشخصی از کارگزاری تسویه صورت می‌گیرد. اعتبارات تعیین شده در این کارگزاری بر طبق قواعد تعریف شده برای هر مشتری با توجه به گردش حساب ماهیانه تعیین و سپس با کنترل‌های دوره‌ای از سوی کمیته اعتبارات کارگزاری، عملکرد مشتری بررسی تا نسبت به تغییر یا ادامه روند کار تصمیم‌گیری شود. وی در ادامه خاطرنشان کرد: سرمایه کارگزاری‌ها در بسیاری از مواقع امکان پرداخت این تامین را ندارد واز محل اعتبارات بانکی که هزینه آن توسط خود متقاضی اعتبار پرداخت می‌شود و در واقع شرکت‌های تامین سرمایه و کارگزاری کنترل منابع را بر عهده دارد. بدنه و چارچوب خرید اعتباری در همه جا یکسان است و آنچه منجر به تفاوت می‌شود وضع مقررات متناسب با تجزیه و تحلیلی است که هر کارگزاری از اهداف اعطای این اعتبار از جمله میزان ریسک سنجی اعتبارات، تشخیص نوع اعتباردهی و سایر موارد دارد.

کنترل‌های دوره‌ای:

نکته اساسی در مساله اعتبار خرید سهام مربوط به کنترل‌های دوره‌ای مشخص شده از سوی کارگزار است که با راهنمایی و اعلام به موقع می‌تواند از زیان مشتری جلوگیری یا حتی نسبت به کاهش یا حذف اعتبار وی اقدام کند. همچنین چون خرید بخشی از سهام از این محل بوده، بنابر این در صورت وقوع زیان در خرید سهام به صورت اعتباری ، زیان وارده به عهده سرمایه‌گذار خواهد بود.

تعمیم خرید اعتباری به دیگر اوراق

هر ابزار جدیدی به تناسب شروع و استفاده مطمئنا دارای نقایصی است و اعتبار خرید سهام نیز از این امر مستثنی نیست؛ آنچه مسلم است روش استفاده و در اختیار گذاردن اعتبارات باید در گام اول مغایر با منافع مشتری نباشد و برای دستیابی به چنین هدفی کارگزاری‌ها می‌توانند از راهکارهای مختلف و حتی قوانین متناسب با قدرت ریسک هر مشتری استفاده کنند، تا ضمن جلوگیری از زیان مشتری، آنها را نسبت به ایجاد پرتفوی با بازده بالاتر راهنمایی کنند. در صورتی که کلیه موارد متناسب با ظرفیت موجود و نوع مشتریان مورد سنجش و ارزیابی کمی و کیفی قرار بگیرد، سایر ابزارهای نوین مالی بازار سهام از جمله اوراق صکوک یا اوراق اختیار فروش نیز به این روش تعمیم خواهند یافت. در این صورت افراد با انواع نگرش در نوع سرمایه‌گذاری به ورود به این بازار ترغیب خواهند شد و همچنین منفعت و هزینه این اقدام برای کارگزاری و سرمایه‌گذار نباید نادیده گرفته شود.

محبوبیت خرید اعتباری در عرضه‌های بلوکی

یکی از موارد خیلی مهم در مباحث مالی، بحث تامین مالی است این تامین مالی می‌تواند برای یک شرکت بزرگ درخصوص اجرای پروژه‌ها یا برای یک شرکت سرمایه‌گذاری برای اجرای سرمایه‌گذاری‌هایش یا برای یک شخص حقیقی در رسیدن به هدف باشد که یکی از این راه‌های تامین مالی خرید سهام به صورت اعتباری است. این مساله به شخصیت فرد استفاده‌کننده از روش و بیشتر به مبحث ریسک‌پذیری و ریسک‌گریزی وی بستگی دارد. اما یکی از روش‌های تامین مالی به خصوص در عرضه‌های بلوکی که توسط سازمان خصوصی‌سازی صورت می‌گیرد، خرید سهام به صورت اعتباری است؛ در این عرضه‌ها معمولا ۲۰ درصد از ارزش معامله به صورت نقد و بقیه طی ۴ تا ۵ سال و به صورت اقساط پرداخت می‌شود که اشخاص برای خرید بلوک مزبور اقدام به خرید اعتباری می‌کنند. وی ادامه داد: در این روش شرکت‌های کارگزاری طبق مفادی که با سهامدار به توافق می‌رسد، مبلغی را به صورت اعتبار در اختیار شخص قرار می‌دهند تا وی بتواند نسبت به خرید سهام مزبور اقدام کند. این کارشناس بازار سرمایه در ادامه افزود: شرکت‌های کارگزاری نیز گاهی از سرمایه در اختیار خود و گاهی از طریق بانک‌ها مبلغ موردنیاز را تهیه می‌کنند؛ طبق قوانین بانکی، بانک‌های کشور می‌توانند مبالغ موردنیاز کارگزاران را به صورت وام به آنها اعطا کنند که در این صورت کارگزاری به عنوان واسط عمل می‌کند و دیگر بانک با این شرکت‌ها طرف معامله است نه با شخص خریدار سهام!

ورود منابع جدید به بازار

این روش به خصوص در زمان رونق بازار می‌تواند منابع جدیدی را به بورس اوراق بهادار هدایت کند؛ افراد می‌دانند در شرایط رشد بازار سرمایه، نه تنها هزینه‌ای برای خرید سهام پرداخت نمی‌کنند، بلکه سودی نیز کسب خواهند کرد و به این ترتیب تمایل بیشتری برای استفاده از این روش خواهند داشت. اما چنانچه بخواهیم از این روش به عنوان راهی برای تشویق عموم مردم برای ورود به بازار سرمایه استفاده کنیم، موفق نخواهیم بود؛ چون از طرفی شرکت‌های کارگزاری تنها برای مشتریان بزرگ و قابل اعتماد خود این راهکار را قائل هستند و از طرف دیگر بانک‌ها اعتبار مشخصی در اختیار کارگزاری‌ها قرار می‌دهند که جوابگوی تمام افراد نیست. چنانچه بخواهیم از این روش برای تشویق عموم مردم به سرمایه‌گذاری در بورس استفاده کنیم، باید سازوکار جدیدی برای آن تعریف شود. به طور مثال سازمان خصوصی‌سازی سهام بلوکی را به صورت نقد و اقساط به عموم مردم عرضه کند.

اعتبارات در بورس یعنی چه؟

اوراق بهادار

• معرفی اوراق بهادار
• فرم اوراق
• سجام و احراز هویت
• کد بورسی

ضوابط اجرایی

• ضوابط اجرایی سنجش شرایط مشتری
• کارمزد
• اعتبار

بورس کالا

• معرفی بورس کالا
• فرم‌های بورس کالا
• رینگ‌های معاملاتی
• معاملات آتی

لینک‌ها

بورس انرژی

• معرفی بورس انرژی
• فرم‌های بورس انرژی
• شماره حساب‌ بورس انرژی

معاملات

• معاملات بورس انرژی

عرضه و پذیرش

سامانه معاملات

• پشتیبانی سامانه معاملات
• منابع آموزشی سامانه‌های معاملاتی
• راهنمای سامانه‌های معاملاتی

اطلاعات بازار

• وبلاگ تحلیل‌ها و گزارشات
• گزارش روزانه
• تحلیل بنیادی
• بولتن هفتگی

آمار و اخبار و تحلیل‌ها

درباره ما

تماس‌ با ما

• راه‌های ارتباطی
• شماره حساب‌ها
• دعوت به همکاری
• اخبار ویژه کارگزاری

اعطای اعتبار

اعتبار معاملاتی چیست؟

یکی از خدماتی که برای سرمایه گذاران در بازار سرمایه، اهمیت زیادی دارد، دریافت اعتبار معاملاتی از کارگزاری برای خرید سهام است. اعتبار معاملاتی به معنای قرض گرفتن نقدینگی از کارگزاری جهت انجام معاملات سهام در بورس است. سرمایه گذاران با استفاده از اعتباری که از کارگزاری دریافت می کنند، پول بیشتری در اختیار خواهند داشت؛ بنابراین می توانند سهام بیشتری بخرند و در نتیجه بیشتر سود کنند. به زبان ساده اعتبار خرید سهام در حقیقت مقدار وجهی است که کارگزاری در اختیار مشتریان واجد شرایط خود قرار می دهد، تا آن ها بتوانند در کنار سرمایه اصلی خود از آن برای خرید سهام بیشتر استفاده کنند. اما این اعتبار معاملاتی را می‌توان مانند یک چاقوی دولبه دانست که هم پتانسیل افزایش سود و هم پتانسیل افزایش زیان را دارد. بنابراین اعتبار معاملاتی بهترین گزینه برای کسانی است که سرمایه‌گذاری را به صورت حرفه‌ای و با واقع‌بینی در بورس انجام می‌دهند و خودشان را برای همه سناریوها آماده کرده‌اند. در واقع با کسب دانش، داشتن راهبرد یا استراتژی معاملاتی و استفاده از تجربه، می توان با دریافت اعتبار معاملاتی، به بازدهی بالاتری در بازار سرمایه دست پیدا کرد. اما در عین حال ریسک هایی نیز پیش روی دریافت کنندگان اعتبار قرار دارد که مهم ترین آن ها عبارتند از:

* احتمال افزایش زیان در بازارهای نزولی: اگر شما با 100 میلیون تومان سرمایه خودتان در بورس شروع به فعالیت کنید و متحمل یک زیان 20 درصدی شوید، ضرر شما معادل 20 میلیون تومان است. ولی اگر علاوه بر سرمایه خود و از محل اعتبار دریافتی مثلا 150 میلیون تومان در بازار سرمایه گذاری کرده باشید و متحمل یک اعتبارات در بورس یعنی چه؟ زیان 20 درصدی شوید، ضرر شما معادل 30 میلیون تومان خواهد بود. بنابراین در صورت خرید سهام با استفاده از اعتبار معاملاتی در بازارهای منفی و نزولی، احتمال افزایش زیان نیز وجود دارد.

* ریسک نقدینگی در زمان تسویه اعتبار: اعتبارات کارگزاری ها دارای تاریخ سررسید مشخصی برای تسویه می باشد و سرمایه گذار در زمان دریافت اعتبار معاملاتی، متعهد می گردد که در موعد مشخص شده اعتبار خود را تسویه نماید. این تسویه می تواند از طریق فروش سهام خریداری شده از طریق اعتبار یا از طریق واریز نقدی توسط سرمایه گذار انجام پذیرد. اگر در موعد مشخص شده جهت تسویه اعتبار، سرمایه گذار به هر دلیلی نتواند اعتبار معاملاتی دریافت شده را تسویه نماید، کارگزار این اختیار را دارد که برای به دست آوردن نقدینگی اعطایی خود، نسبت به فروش سهام های سرمایه گذار تا سقف تسویه مبلغ اعتبار اقدام کند. همچنین اعتبار معاملاتی دریافتی از کارگزاری برای سرمایه گذار دارای هزینه است و چنانچه در شرایط بد بازار، سرمایه گذار نتواند با استفاده از اعتبار دریافتی، بازده موردنظر خود را تامین کند، متحمل هزینه دیگری تحت عنوان هزینه اعتبار گردیده است.

شرایط و ضوابط دریافت اعتبار از کارگزاری بانک ملت

* در کارگزاری بانک ملت جهت اعطای اعتبار، گردش حساب و سبد دارایی سرمایه گذار ملاک عمل قرار می گیرد. اگر فرد متقاضی دریافت اعتبار، از قبل مشتری کارگزاری بانک ملت باشد، گردش حساب سه ماهه گذشته وی در کارگزاری بانک ملت، مورد بررسی قرار خواهد گرفت و اگر متقاضی دریافت اعتبار، جزو مشتریان کارگزاری بانک ملت نباشد، از ایشان درخواست می شود تا گردش حساب سه ماهه گذشته خود و سبد دارایی قابل انتقال خود را در قالب اکسل، جهت بررسی به واحد اعتبارات کارگزاری ارسال نماید. پس از انجام محاسبات، مبلغ اعتبار قابل اعطا از طرف کارگزاری به مشتری اعلام می گردد.

* در بررسی و آنالیز سبد دارایی (پرتفوی) متقاضیان اعتبار، به پرتفوی های تک سهم، به دلیل تحمیل ریسک نقدشوندگی، اعتباری تعلق نخواهد گرفت.

* به اعتبارات در بورس یعنی چه؟ منظور جلوگیری از خروج سهام مشتریان اعتباری از سبد دارایی ایشان نزد کارگزاری، سهام مشتریان اعتباری، مطابق دستورالعمل های قانونی مقرر، در کارگزاری بانک ملت فریز می شود.

* تخصیص اعتبار به سرمایه گذاران متقاضی دریافت اعتبار، بر اساس دستورالعمل های قانونی مقرر و نیز آیین نامه های داخلی شرکت صورت می گیرد. سقف درصدی اعطای اعتبار به یک سرمایه گذار متقاضی دریافت اعتبار در کارگزاری بانک ملت، حداکثر معادل50 درصد ارزش حساب تضامین وی خواهد بود. این سقف درصدی برای مشتریان پر گردش کارگزاری، تا سقف 80 درصد ارزش حساب تضامین مشتری قابل افزایش خواهد بود. مشتری پر گردش حقیقی شامل مشتریانی می شود که طی یک سال ناشی از عملکرد خود، حداقل معادل یک میلیارد ریال کارمزد معاملاتی برای کارگزاری ایجاد نموده اند و حداقل گردش اعتبار آن ها، سه بار در ماه بوده باشد.

* میزان گردش حساب هر مشتری اعتباری حقیقی در هر ماه، می بایست حداقل 2 برابر مبلغ اعتبار دریافتی ایشان باشد. احراز این میزان گردش توسط مشتریان اعتباری، برای تمدید اعتبار ایشان برای دوره های بعدی الزامی است.

نحوه تمدید و تسویه اعتبار مشتریان

* مشتری اعتباری در صورت عدم تحقق حداقل گردش ماهانه اشاره شده طی دوره سه ماهه فعالیت باید نسبت به تسویه اعتبار خود در پایان سه ماه اقدام نماید. قرارداد اعتباری این مشتریان، پس از انقضای مدت 3 ماهه، تمدید نخواهد شد. اعتبار مشتریانی که حداقل گردش ماهانه را احراز نموده اند، در پایان مقاطع سه ماهه به صورت خودکار تمدید می گردد.

* پس از اعلام واحد اعتبارات، ظرف 2 روز کاری تسویه برای تمامی مشتریان لازم الاجرا می باشد.

فرآیند دریافت اعتبار در کارگزاری بانک ملت

1.تکمیل فرم درخواست اعتبار طبق فرمت ذیل و سپس جهت بررسی، ارسال به واحد اعتبارات کارگزاری

2. انتقال سهام مشتری به کارگزاری ملت و فریز سهام ایشان

3. امضای قرارداد اعتباری

4. اخذ چک یا سفته معادل 1.5 برابر مبلغ اعتبار (چک بایستی به نام مشتری متقاضی اعتبار باشد.)

5. شارژ اعتبار در حساب مشتری

جهت اطلاعات بیشتر و یا انجام مراحل دریافت اعتبار می‌توانید با واحد اعتبارات کارگزاری ملت تماس حاصل فرمایید.

اعتبار از کارگزاری بورس چیست؟

اعتبار از کارگزاری چیست؟ و چگونه می‌تواند کلک سرمایه ما را بکند!

اعتبار از کارگزاری یا همان وام کارگزاری خدمتی است که کارگزاران به بعضی مشتریان نورچشمی خود ارائه می‌دهند!

در این خدمت مشتریان با پول و یا وامی که کارگزاری در اختیار آن‌ها قرار می‌دهد، می‌توانند بیشتر از سرمایه خود خرید کنند.

دقت کنیدکه این وام فقط مختص خرید سهام و آن هم از طریق همان کارگزاری است که وام را در اختیار شما قرار داده است.

یک وقت فکر نکنید که می‌شود آن را گرفته و به زخم دیگری بزنید!

چگونه می‌توان از کارگزاری اعتبار گرفت؟

در حال حاضر تعداد 108 کارگزاری در بورس ایران فعال هستند و هر کدام از آنها طبق شرایط خاصی اعتبار را در اختیار مشتریان خود قرار می‌دهند.

در اکثر کارگزاری‌ها شما با توجه به گردش معاملاتی که در کارگزاری انجام می‌دهید، واجد شرایط دریافت اعتبار از کارگزاری می‌شوید.

هر چقدر گردش و معاملات شما بیشتر شود میزان اعتبار تخصیص یافته به شما بیشتر خواهد بود.

و اینگونه است که شما نور دیدگان کارگزارتان خواهید شد! و همواره در صدد جلب رضایت شما خواهد بود!

برخی از کارگزاری‌ها بسته‌های متنوعی از اعتبار را برای مشتریان خود فراهم کرده‌اند.

اعم از بسته‌های اعتباری یک‌ماهه، سه‌ماهه، شش‌ماهه و یک‌ساله، در مبالغ مختلف، و با نرخ بهره متفاوت!

این دیگر به کرم و انصاف کارگزارتان و شانس شما بستگی دارد که کارگزاری خوبی را انتخاب کرده باشید یا نه!

چگونه می‌توان اعتبار کارگزاری را تسویه کرد؟

بعد از اتمام زمان بسته اعتباری اگر بازار خراب است و شما هم عاقلید و قصد ادامه و تمدید اعتبار را ندارید، سریعا از شر آن خلاص و آن را تسویه نمایید.

مواردی هم مشاهده شده که مشتری قصد تمدید اعتبار خود را ندارد.

اما چون اولش همینطور کشکی کشکی اعتبار را گرفته و شرایط را نمی‌داند، مجبور می‌شود که الکی الکی هم سود اعتبار را پرداخت کند.

تا یاد بگیرد که همیشه قبل از انجام هر کاری، از شرایط و عواقب آن آگاه باشد!

هر زمانی که شما قصد تمدید نداشته باشید، باید مبلغی که اعتبار گرفته اید را در مانده حساب خود داشته باشید و به کارگزاری خود هم اعلام کنید که دیگر قصد تمدید بسته اعتباری را ندارم.

در این صورت کارگزار مورد نظر این اعتبار را برای شما حذف خواهد کرد.

ارزش تضمین چیست؟

حالا اگر باز اصرار دارید که حتما اعتبار بگیرید، لازم است که یک نکته مهم را بدانید، تا اگر خواستند گولتان بزنند، زود متوجه شوید و نقشه‌هایشان را نقش بر آب کنید!

میزان امکان اعتبار به هر پرتفو را پارامتری به نام ” ارزش تضمین ” تعیین می‌کند.

ارزش تضمین بطور ساده و خودمانی ایجوری است که مثلا اگر شما در پرتفوی‌تان نمادهای بورسی داشته باشید از لحاظ ارزش برای اعتبار دادن، در مرحله ای بالاتر از سهم های فرابورسی است.

در بازار اول و دوم بورس ارزش تضمین سهام 60 درصد است.

در بازار پایه فرابورس این عدد به 30 و20 درصد می‌رسد که میزان ارزش تضمین سبد شما برای اعتبار را مشخص می‌کند.

اگر باز دوزاری‌تان نیوفتاد یک مثال میزنیم:

تصور کنید که مشتری پرتفوی 660 میلیون تومانی دارد و تمامی سهم‌های آن از بازار اول بورس و فقط یک سهم آن از بازار فرابورس است.

ارزش تضمین محاسباتی برای این فرد حدود 380 میلیون تومان است. (یعنی 60درصد 660 میلیون)

حال کارگزاران با توجه به این ارزش تضمین می‌توانند به مشتری اعتبار بدهند در مثال بالا کارگزار با توجه به ارزش تضمین می‌تواند 40 تا 80 درصد ارزش تضمین را وام بدهد.

که بستگی به مشتری و کارگزاری دارد که برای این فرد چقدر اعتبار در نظر بگیرند!

در واقع این ارزش تضمین سبد شماست که مشخص می‌کند شما چقدر می‌توانید از کارگزار وام بگیرید.

پس اگر در تبلیغات کارگزاری دیدید که تا 80 درصد پرتفوی سهام شما اعتبار می‌دهیم مطمئن باشید که یک کاسه‌ای زیر نیم‌کاسه است!اعتبارات در بورس یعنی چه؟

فریز کردن سهم به چه معناست؟

کارگزاران همیشه مقداری از سهام شما را به عنوان تضمین بازپرداخت اعتباری که در اختیار شما قرار داده‌اند، نزد خود نگه می‌دارند.

به این صورت که اگر شما 10 میلیون تومان از کارگزاری اعتبار گرفته باشید آن کارگزار می‌تواند تا 15 میلیون از سهام موجود در پرتفوی شما را به عنوان تضمین نگه دارد.

پس اگر فکر می‌کنید که می‌توانید از زیر بازپرداخت اعتبار در بروید، سخت در اشتباهید! کارگزاران جایی نمی‌خوابند که آب زیرشان برود!

در صورت فریز سهم، شما سهم مورد نظر که فریز شده است را می‌توانید بفروشید اما پول حاصل از فروش آن را نمی‌توانید از کارگزاری خارج کنید و مبلغ حاصل از فروش سهم که در مانده حساب شما درج شده است را از حلقوم‌تان بیرون می‌کشند!

چرا کارگزاری‌ها سهم‌ها را فریز می‌کنند؟

اگر بخواهید از یک بانک وام بگیرید، بانک از شما چند ضامن معتبر می‌خواهد، و در بعضی موارد هم دیده شده که بچه‌ی‌ بستنی به‌دست مشتری را هم گروی وام نگهداشته‌اند!

در سیستم کارگزاری‌ها، سبد سهام و یا همان پرتفوی شما به عنوان ضامن نزد کارگزاری، دارای ارزش است.

کارگزاری‌ها به جای درخواست ضامن ازمشتری، متناسب با اعتباری که می‌دهند، قسمتی از سبد سهام وی را نزد خود به ضمانت نگه می‌دارند. تا در صورت تخلف مشتری بتوانند وامی که به مشتری داده‌اند را پس بگیرند.

سود اعتبار کارگزاری‌ها چند درصد است؟

در شرایط فعلی نرخ سود وام کارگزاران بین 18 تا 22 درصد در نوسان است. واقعیت این است که کارگزاران منابع وامی که به مشتری می‌دهند را خودشان از بانک وام می‌گیرند و بابت آن به بانک سود پرداخت می‌کنند.

و عینا همان سودی که از مشتری می‌گیرد، را تحویل بانک وام دهنده می‌دهد! و هیچ کارگزاری حق گرفتن سودی بیشتر از نرخ بهره‌ای که بانک می‌دهد را از مشتری ندارد! و اگر چنین کاری کند، از جانب همه ارگان‌های ذی‌صلاح، مورد عنایت و قرار خواهد گرفت!

آیا از کارگزاری‌ها اعتبار بگیریم؟

اعتبار گرفتن از کارگزاری‌ها یک کار پر ریسک است، اگر شما فرد تازه وارد به بازار هستید به هیچ وجه توصیه به خرید اعتبار از کارگزاری نداریم. چون قطعا در پاچه‌تان می‌رود!

در بازارهای صعودی معمولا شما با اعتباری که می‌گیرید می‌توانید بیشتر از سرمایه خود معامله کنید و سودهای خوبی بگیرید.

اما در شرایط منفی بازار اگرتجربه و دانش کافی در بورس نداشته باشید، دچار زیان‌های سنگین می‌شوید و ممکن است کلا همه سرمایه خود را به فنا بدهید!

و اصطلاحا “کال‌مارجین” شده و علاوه بر تحمل زیان سنگین باید سود و اصل اعتبار را یک جا به کارگزاری برگردانید.فی‌الواقع آش را با جاش باید تحویل بدهید و بروید پی کارتان.

اعتبار در بدو ورود چیست؟

برخی از کارگزاری‌های زبل در طرح های تشویقی به مشتریان سایر کارگزاری‌ها این وعده را می‌دهند که در صورت انتقال سبد سهام خود به اون کارگزاری زبله، در بدو ورود و بدون اینکه برایشان گردشی زده باشید، برایتان اعتبار در نظر می‌گیرند.

معمولا این کار برای مشتریانی انجام می‌شود که کارگزاری شناخت نسبی به آن فرد و خوش حسابی او دارد. کارگزاری‌های زبل مذکور، معمولا تا 20 درصد سبد سهام مشتری، به او اعتبار در بدو ورود می‌دهند!

البته این‌کار در برخی کارگزاری‌ها با لابی و چانه‌زنی انجام می‌شود و ممکن است شما در بدو ورود تا 40 درصد پرتفو خود هم بتوانید اعتبار بگیرید!

آیا برای خرید اعتبار کارگزاری چک و سفته باید بدهیم؟

گرفتن چک از مشتریان برای دریافت اعتبار نیز از آن دسته مواردی است که قانون خاصی برای آن وجود ندارد اما برخی کارگزاری‌های شکاک، برای محکم‌کاری بیشتر، علاوه بر اینکه سهم مشتری را فریز می‌کنند، اقدام به دریافت چک و سفته نیز می‌کنند.

که یوقت خدای نکرده کلاه سرشان نرود! البته این کار معمولا برای مشتریانی انجام می‌شود که خواهان اعتبار بالای 100 میلیون تومان هستند!

در مقابل، برخی کارگزاری‌های بی‌آزار هم هستند که به همان فریز سهم اکتفا می‌کنند و هیچ چک و سفته ای از مشتری دریافت نمی‌کنند!

چگونه می‌توان از کارگزاری‌ها اعتبار در بدو ورود گرفت؟

همان‌گونه که گفته شد این کار نیازمند گفت و گو و چانه زنی است، و همین‌جور شخمی شخمی به کسی اعتبار در بدو ورود نمی‌دهند!

مطمئنا اگر شما مشتری خوش حسابی( شما یواشکی بخوانید نوسانگیر!) باشید کارگزاری‌ها با رغبت بیشتری به این کار اقدام خواهند کرد چرا که شما با تعداد معاملات زیادی که انجام می‌دهید به آنها سود بیشتری می‌رسانید و این معامله، به یک بازی دو سر برد تبدیل می‌شود!

کارگزاری به کدام مشتریان خود اعتبار می‌دهند؟

کارگزاری‌های بزرگی که تعداد بسیار زیادی مشتری دارند، معمولا به همه مشتریان خود اعتبار می‌دهند. اگر مشتری تازه وارد به یک کارگزاری هستید شاید کمی زمان ببرد که بتوانید اعتبار دریافت کنید.

آیا کارگزاری‌ها برای خرید عرضه اولیه اعتبار می‌دهند؟

یکی از طرح‌های تشویقی که تا چندین ماه پیش در کارگزاری‌های زبل اجرا می‌شد، خرید عرضه اولیه با استفاده از اعتبار کارگزاری بود، بدین صورت که شما بدون پرداخت مبلغی برایتان عرضه اولیه خریداری می‌شد، اما با یک مصوبه از سازمان بورس این کار لغو شد و اکنون کارگزاران اجازه ندارند از محل اعتبار، عرضه اولیه برای مشتری خریداری کنند!( البته از آنجا که ایرانی جماعت از هر کاری منع شود، دقیقا جری به انجام آن کار می‌شود، با وجود ممنوعیت، برخی از دیگر کارگزاری‌های زبل این کار را انجام می‌دهند)

چگونه می‌توان اعتبار کارگزاری‌ها را تمدید کرد؟

تمدید اعتبار کارگزاری بستگی به میزان معاملات شما از ابتدا تا انتهای بازه زمانی بسته اعتباری دارد.

به عنوان مثال اگر شما یک بسته اعتباری سه‌ماهه دریافت کنید و دراین سه ماه چندین بار با اعتبار دریافت شده بتوانید معامله انجام بدهید، به صورت خودکار آن کارگزاری برای شما اعتبار را تمدید خواهد کرد.

در برخی موارد اگر شما بیشتر از حد انتظار کارگزاری معامله انجام دهید کارگزاری علاوه بر تمدید اعتبار قبلی، به شما امکان دریافت اعتبار بیشتری هم می‌دهد! اما شما از هول هلیم در دیگ نیوفتید! اگر بازار خوب نیست، گول نخورید و اعتبار پیشنهادی را سریعا رد کنید!

کدام کارگزاری بیشترین اعتبار را می‌دهد؟

شاه کلید دریافت اعتبار بیشتر، گردش و معامله بیشتر است! هر چقدر شما گردش بیشتری داشته باشید اعتبار زیاد هم دریافت خواهید کرد، تقریبا همه 108 کارگزاری موجود در بورس و فرابورس ایران در قبال معامله بیشتر به شما اعتبار بیشتری خواهند داد.

اگر اعتبار کارگزاری‌ها را تسویه نکنیم چه می‌شود؟

برخی از کارگزاری‌ها در بدو ورود از شما این تضمین را می‌گیرند که اگر شما اعتبار را تسویه نکنید شما را مجبور به تسویه خواهند کرد و در مرحله آخر خود کارگزاری می‌تواند سهام شما را بفروشد و مبلغ اعتبار خود را از پرتفوی شما برداشت نماید!

دقت کنید این کار بعد از چندین بار اخطار از سمت کارگزار انجام می‌شود و کاملا قانونی است! پس اگر چنین اتفاقی برایتان افتاد، خیال شکایت و دادگاه و اینها را کلا از سرتان به در کنید!

آیا می‌توان غیرحضوری اعتبار گرفت؟

اکثرا برای دریافت اعتبار از کارگزاری باید به صورت حضوری به کارگزاری بروید و فرم تعهدنامه اعتبار را امضا کنید، در سال‌های اخیر با مکانیزه شدن ثبت نام غیرحضوری برخی کارگزاری‌ها، این کار را نیز غیرحضوری کرده‌اند و در مراحل ثبت نام اینترنتی کارگزاری، امضای تعهدنامه اعتبار را نیز از شما دریافت می‌کنند!

برای دریافت کد بورسی هم می‌توانید غیرحضوری اقدام نمایید.

در نهایت اعتبار گرفتن از کارگزاری یک چاقوی دو لبه است!

هم می‌تواند شما را به سودهای سرشاری برساند و هم می‌تواند دمار از روزگارتان درآورد! اگر تازه وارد بورس شده‌اید، حتی فکر اعتبار گرفتن را هم از سرتان خارج کنید. و خودتان را به ورطه کال مارجین شدن نکشانید!