سفته بازی در بورس

بولتن نیوز: سایه روشن‌ بورس املاك/ابزار خانه‌دار شدن یا بازار تازه سفته‌بازی؟

شورای عالی بورس در حالی با راه‌اندازی بورس املاك موافقت كرده كه برخی كارشناسان آن را بازاری غیر ضروری دانسته و درباره خطر شكل‌گیری بازار جدید .

به گزارش بولتن نیوز، حسین سلاح‌ورزی نایب رئیس اتاق بازرگانی ایران و عضو شورای عالی بورس روز شنبه چهارم مردادماه از تصویب راه‌اندازی بورس املاك، مستغلات و امتیازات در شورای عالی بورس خبر داد.

به نظر می‌رسد این تصمیم با حمایت حسن قالیباف اصل رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار و دبیر شورای عالی بورس و فرهاد دژپسند وزیر اقتصاد و رئیس شورای عالی بورس همراه بود كه توانست مصوبه این شورا را اخذ كند؛ حال آنكه بسیاری از كارشناسان اقتصادی به دلیل مبهم بودن بسیاری از زوایای تشكیل بورس پنجم و مستقل به اسم بورس املاك، با آن مخالف بوده یا حداقل خواهان انتقال اجزای آن به بورس كالا بوده‌اند.

جزئیات بورس املاك از زبان رئیس سازمان بورس

پس از اعلام تصویب ایجاد بورس املاك، قالیباف اصل رئیس سازمان بورس درباره جزئیات آن با اعلام اینكه سرمایه اولیه تشكیل این بورس، 5 هزار میلیارد تومان است، گفت: بنا بر این مصوبه، سه گروه سهامداری بورس املاك، مستغلات و امتیازات، شامل 35 درصد تشكل‌های بخش خصوصی و تعاونی، 35 درصد نهادهای عمومی دولتی و غیر دولتی و 30 درصد نیز عامه مردم خواهند بود.

به نظر می‌رسد منظور از تشكل‌های بخش خصوصی و تعاونی، صرفاً اتاق بازرگانی، صنایع و معادن ایران و اتاق تعاون باشد؛ نهادهای عمومی غیر دولتی نیز عمدتاً مربوط به املاك ستاد اجرایی، بنیاد مستضعفان، شهرداری‌ها و بانك‌هاست.

حمایت وزیر راه از بورس املاك: ابزارهای بورسی بازار مسكن تجمیع می‌شوند

محمد اسلامی وزیر راه و شهرسازی نیز در یك برنامه رادیویی از تشكیل بورس املاك حمایت كرد و در مورد ابزارهای مورد بررسی برای حل مشكل مسكن و تأمین مالی این صنعت از طریق بورس املاك گفت: انتشار اوراق سلف موازی استاندارد و امكان فروش متری مسكن، انتشار اوراق خرید دین مسكن، بازار مصالح ساختمانی، صندوق‌های املاك و مستغلات، بازار تهاتری ملك و مصالح به همراه توسعه صندوق‌های زمین و ساختمان مهمترین این ابزارها هستند كه از میان آن‌ها، تاكنون صندوق‌های سرمایه‌گذاری زمین و ساختمان، عملیاتی شده و بررسی‌های لازم جهت كارآمدتر شدن این ابزار در دستور كار قرار دارد. سایر ابزارها نیز در حال بررسی هستند و در آینده‌ای نزدیك، به‌ویژه اوراق سلف موازی استاندارد مسكن، عملیاتی خواهد شد.

كارشناس اقتصادی: برای این ابزارها نیازی به بورس مستقل با این سرمایه سنگین نبود

وزیر راه و شهرسازی سفته بازی در بورس در حالی از ابزارهای بازار سرمایه برای حل مشكل مسكن از طریق بورس املاك نام می‌برد كه بهروز ملكی، كارشناس اقتصاد مسكن درباره توجیهاتی كه در این خصوص می‌شود، معتقد است: «آخرِ كاركرد این بورس، تأمین مالی با ابزارهایی چون صندوق زمین و ساختمان، صندوق املاك و مستغلات، فروش متری مسكن و… است كه اساساً نیاز به ایجاد بورس جدید نداشته و در حیطه فعالیت و وظایف نهادهای موجود خصوصاً شركت‌های تأمین سرمایه قرار می‌گیرد. ضمن اینكه با وجود بورس‌های كنونی فعال در كشور، هیچ خلائی احساس نمی‌شود.»

«به زبان خیلی ساده، همه كاركردهایی كه برای بورس املاك می‌توان تعریف كرد، توسط ساختار موجود نیز قابل انجام است. ظاهراً دوستان عزمشان را جزم كرده‌اند مشكل هویت بورس املاك را با سرمایه فوق سنگینِ 5 هزار میلیارد تومانی جبران كنند!»

عضو شورای عالی بورس: صنعت ساخت و ساز توسعه می‌یابد

شاهین چراغی، عضو شورای عالی بورس نیز در گفتگو با خبرنگار مهر گفت: اینكه گفته می‌شود مشابه این بورس در دیگر كشورها وجود ندارد، اتفاقاً مشابه این بورس در انگلیس و دوبی راه اندازی و معاملات بورس املاك لندن آغاز شده است بورس املاك دوبی هم به زودی فعالیت خود را آغاز می‌كند.

وی ادامه داد: بخش مسكن هم اشتغال بالایی ایجاد می‌كند و هم مورد نیاز مردم است؛ ما در این بورس بحثمان بیشتر مشابه بازار اولیه است به این معنا كه صنعت ساخت و ساز در حوزه‌های مسكونی و پروژه‌ای را قرار است توسعه دهیم.

عضو هیئت مدیره بورس كالا یادآور شد: خیلی‌ها تصورشان از بورس املاك این است كه قرار است شبیه بنگاه‌های سفته بازی در بورس املاكی رفتار كنیم و اقدام به دلالی خرید و فروش مسكن كنیم؛ در حالی كه این اتفاق قرار نیست رخ دهد بلكه قرار است بورس املاك به یك بازار مولد تبدیل شود كه در آن پروژه‌های انبوه سازی مسكن یا پروژه‌های عمرانی كشور كه نیاز به منابع دارند، تأمین مالی شوند.

وی خاطرنشان كرد: تمام این دارایی‌های ملكی از طریق اوراق (اوراق سلف موازی) مورد معامله قرار می‌گیرند با توجه به اینكه باید در كشور سالانه 700 تا 800 هزار واحد مسكونی ساخته شود، قرار است منابع مالی ای كه در جامعه وجود دارد را به سمت بورس املاك هدایت كنیم تا در بخش مسكن مصرف شود.

خرید متری خانه متناسب با توان مالی

چراغی از جمله دستاوردهای بورس مسكن را ایجاد امكان برای خرید متری خانه عنوان كرد و گفت: مردم می‌توانند با ابزارهایی كه در بورس املاك ارائه می‌شود، سرمایه گذاری كنند به این صورت كه هر سال بتوانند متراژی از ساختمانی كه مورد نظر دارند خریداری كرده و از این افزایش قیمت‌ها خود را در امان بدارند ضمن اینكه علاوه بر خریداران مسكن، سازندگان و دارندگان زمین هم می‌توانند به سرعت دارایی‌های خود را نقد كنند.

وی درباره فروش متری مسكن در بورس املاك گفت: سرمایه گذاران در این بورس می‌توانند سفته بازی در بورس بر اساس منابع و میزان پولی كه در اختیار دارند، چند متر از هر پروژه را خریداری می‌كنند و مرتباً این متراژی كه خریداری شده را افزایش می‌دهند پروژه‌های انبوه سازی مسكن كه در حال احداث هستند، همزمان با پیشرفت پروژه، با رشد قیمت مواجه هستند؛ درنتیجه اوراق متری مسكن هم مرتباً ارزشمندتر می‌شوند.

به گفته چراغی، مالك این اوراق متری مسكن (اوراق سلف موازی استاندارد) می‌تواند آن را به افراد دیگری واگذار كند یا اینكه با افزایش متراژ واحدهای خریداری شده، می‌تواند معادل آن را واحد مسكونی از همان پروژه دریافت كنند و واحد خود را تحویل بگیرد.

وی ادامه داد: به عنوان مثال اگر یك واحد مسكونی 1 میلیارد تومان قیمت دارد ولی فردی 200 میلیون تومان دارد، نمی‌تواند در شرایط فعلی، بخشی از این ملك (مثلاً 20 متر مربع) را خریداری كند ولی در بورس املاك این ابزارها ایجاد خواهد شد كه به مردم این امكان را می‌دهد تا از این افزایش قیمت مسكن عقب نمانند و بتوانند از نقدینگی خود به نسبت ارزشی كه از یك ملك مسكونی دارد، بهره برداری كنند.

دیگر عضو شورای عالی بورس: احتمال افزایش سفته بازی را رد نمی‌كنم

سعید اسلامی بیدگلی، عضو شورای عالی بورس هم شب گذشته در رادیو اقتصاد با بیان اینكه من همزمان هم مخالف با بورس املاك بودم هم موافق آن، اظهار داشت: موافقان بورس املاك دو هدف كلی دارند، یكی نقدشوندگی بخش املاك و دیگری شفافیت در معاملات.

وی افزود: موافقان می‌گویند با تشكیل بورس مسكن می‌توانند ابزارهای جدید تأمین مالی بخش مسكن و ساختمان در آن ایجاد كنند؛ با بررسی آمار مسكن می‌بینیم كه رشد سرسام‌آوری در بخش مسكن و املاك داشته‌ایم، اگر فردی ابتدای امسال پس اندازی معادل خرید 20 متر مسكن داشت ولی هیچ جا 20 متر از یك واحد مسكونی را نمی‌فروشند، با این رشد قیمت‌ها، در انتهای تیر ماه همان 20 متر را هم نمی‌توانست بخرد؛ اما اگر ابزارهایی وجود داشت كه می‌توانست آن 20 متر را خریداری كند و به مرور و با افزایش پس اندازهای خود، متراژ باقی مانده را خریداری كند، شاید می‌توانست قدرت خرید را حفظ كند.

عضو شورای عالی بورس ادامه داد: اینكه با بورس مسكن بتوانیم جلوی افزایش قیمت مسكن را بگیریم، ارتباطی به هم ندارد؛ رشد قیمت مسكن مربوط به شاخص‌های كلان اقتصادی، سیاسی و بین‌المللی است؛ بورس مسكن تنها می‌تواند پروژه‌های انبوه سازی بزرگ را تأمین مالی كند؛ اما اینكه فكر كنیم با بورس مسكن بتوانیم قدرت خرید مردم و سرمایه گذاران در بخش مسكن را افزایش دهیم و این مشكل را حل كنیم، اشتباه است.

وی یكی از دلایل افزایش قیمت در حوزه املاك و مستغلات را سفته بازی دانست و گفت: این بورس می‌تواند به كاهش سفته بازی كمك كند اما اگر شاخص‌های كلان اقتصادی مانند رشد نقدینگی و تورم كنترل نشود، بورس املاك هم نمی‌تواند كمكی به بازار مسكن كند.

اسلامی بیدگلی تشكیل بورس املاك را مورد استقبال سرمایه گذاران كلان دو بخش بازار سرمایه و بازار مسكن دانست و گفت: فروش املاك وابسته به نهادهای حاكمیتی، اوراق رهنی، صندوق‌های زمین و ساختمان و مانند آنها می‌تواند به بورس املاك بیاید.

وی در عین حال یادآور شد: احتمال افزایش حجم سفته بازی در بورس مسكن وجود دارد.

دبیر هیئت مؤسسان بورس املاك: همه سرمایه 5 هزار میلیارد تومانی اولیه تكمیل شد

حسن بان دبیر هیئت مؤسسان بورس املاك و مستغلات در گفت‌وگو با خبرنگار مهر درباره ویژگی‌های این بورس اظهار داشت: در این بورس از ذی نفعان مانند نهادهای عمومی و غیر دولتی، انبوه سازان و دارندگان زمین و مسكن دعوت می‌شود تا با سرمایه گذاری 5 هزار میلیارد تومانی، در این بورس سرمایه گذاری كنند.

وی افزود: این سرمایه اولیه در حال حاضر با حضور بخش خصوصی تكمیل شده است.

دبیر هیئت مؤسسان بورس املاك ادامه داد: طی هفته آینده اطلاعیه‌ای منتشر می‌شود كه بخش خصوصی شامل اتاق بازرگانی و اتاق تعاون پذیره نویسی را آغاز كنند. پس از آن مردم عادی هم می‌توانند در پذیره نویسی 30 درصد باقی مانده سهام شركت بورس املاك مشاركت كنند.

وی با بیان اینكه در حال حاضر بخشی از دستورالعمل‌ها آماده شده، افزود: پیش بینی می‌كنیم تا چهار ماه آینده پذیره نویسی اولیه را آغاز كنیم.

بان یادآور شد: تا هفته آینده ثبت شرك بورس املاك با تأمین سرمایه از سوی اتاق‌های ایران و تعاون نهایی خواهد شد.

فعال بازار سرمایه درباره علت بالا بودن سرمایه اولیه شركت بورس املاك گفت: شورای عالی بورس هم با این سرمایه اولیه موافقت كرد؛ به خصوص كه مدل كسب و كار و ماهیت بورس املاك با سایر بورس‌ها فرق دارد و قرار نیست همین كاری كه در بورس‌های دیگر در حوزه بازار مسكن انجام می‌شود، در بورس املاك هم انجام شود.

فیلتر ضد سفته بازی در بورس

گروه بورس - سفته بازی در بورس زهرا رحیمی: در تاریخ معاملات بورس تهران در مقاطع مختلفی در گروه‌های کوچک بورسی، نوساناتی هیجانی شکل گرفته و قیمت‌های حباب گونه‌ای را برای این سهم‌ها رقم زده است اما پس از مدتی در نتیجه شفاف‌سازی شرایط، این حباب تخلیه شده و قیمت سهم‌ها افت شدیدی را تجربه کرده است. در این میان، سهامداران تازه وارد و ناآگاه، قربانی‌های این رفتار سفته‌بازی بوده و بعضا زیان‌های سنگینی را نیز متحمل شده‌اند. این رفتار عمدتا در شرکت‌های کوچک‌تر اتفاق می‌افتد چرا که سرمایه‌گذاری در این شرکت‌ها به دلیل پتانسیل رشد و ارزش کمتر در مقایسه با سهام شرکت‌های بزرگ گزینه بهتری برای کسب سود هستند.

گروه بورس - زهرا رحیمی: در تاریخ معاملات بورس تهران در مقاطع مختلفی در گروه‌های کوچک بورسی، نوساناتی هیجانی شکل گرفته و قیمت‌های حباب گونه‌ای را برای این سهم‌ها رقم زده است اما پس از مدتی در نتیجه شفاف‌سازی شرایط، این حباب تخلیه شده و قیمت سهم‌ها افت شدیدی را تجربه کرده است. در این میان، سهامداران تازه وارد و ناآگاه، قربانی‌های این رفتار سفته‌بازی بوده و بعضا زیان‌های سنگینی را نیز متحمل شده‌اند. این رفتار عمدتا در شرکت‌های کوچک‌تر اتفاق می‌افتد چرا که سرمایه‌گذاری در این شرکت‌ها به دلیل پتانسیل رشد و ارزش کمتر در مقایسه با سهام شرکت‌های بزرگ گزینه بهتری برای کسب سود هستند. در واقع، در شرکت‌های کوچک که تعداد سهام اندکی دارند و حجم مبنای آنها پایین است، راحت تر می‌توان عملیات سفته‌بازی انجام داد و با ایجاد نوسانات روزانه، کسب سود کرد.

بررسی‌های پیشین «دنیای اقتصاد» از عملکرد گروه‌های بورسی نشان می‌دهد که همزمان با رکود در بازار سهام، رویکرد معامله‌گران تغییر یافته و به سمت شرکت‌های کوچک حرکت کرده‌اند به‌طوری که معامله‌گران با ورود به این شرکت‌ها به منظور کسب سودهای کوتاه‌مدت یا اصطلاحا نوسان‌گیری تلاش کرده‌اند. این بررسی‌ها همچنین نشان می‌دهد در سال گذشته که عمده صنایع بزرگ، نظیر پتروشیمی‌ها، فلزات اساسی، پالایشگاهی‌ها و کانه‌های فلزی (که زمانی بیشتر مورد توجه سرمایه گذاران بودند) روندی منفی داشتند، سفته‌بازان به نوسان‌گیری در نمادها و صنایع کوچک روی آوردند و در این بین نیز برخی سهم‌ها رشد‌های اعجاب انگیزی را تجربه کردند. اما پس از نوسانات مثبت در یک بازه زمانی کوتاه قیمت سهام شرکت‌های مزبور در مسیر نزولی حرکت کرده و زیان‌های سنگینی به سهامداران این نمادها تحمیل شده است. در بورس‌های مطرح دنیا این شرکت‌های کوچک در بازاری با عنوان small cap طبقه بندی می‌شوند که اشاره به بازار سهام شرکت‌های کوچک دارد البته تعریف کوچک بودن شرکت‌ها در بورس‌ها کاملا متفاوت است اما به‌طور کلی این شرکت‌ها در بورس‌های بزرگ دنیا بین ۳۰۰ میلیون تا ۲ میلیارد دلار سرمایه دارند. حال سوالی که مطرح است این است که آیا تعریف بازاری جداگانه در بورس تهران برای شرکت‌های کوچک‌تر مطابق آنچه در بورس‌های مطرح دنیا وجود دارد، چاره جلوگیری از قربانی شدن و اتلاف سرمایه برخی سهامداران است یا خیر ؟ در این زمینه کارشناسان معتقدند جدا کردن بازار شرکت‌های کوچک چاره کار نخواهد بود،چرا که بحث نوسانات شدید قیمتی بیشتر مربوط به شرکت‌ها با شفافیت اطلاعات کمتر است بنابراین اگر بازاری برای شرکت‌های غیرشفاف در نظر گرفته شود،اقدام مناسب‌تری است. البته در این بین برخی نیز معتقدند تا زمانی که موارد ضروری‌تر همچون حجم مبنا و دامنه نوسان در معاملات بورس تهران وجود داشته باشند، اهمیت اتخاذ تصمیماتی این‌چنینی در مراحل بعدی قرار خواهد گرفت؛ ضمن اینکه نباید فراموش کرد حضور نوسان‌گیران برای تحرک بازار سهام ضروری است و آنچه باید به آن توجه شود، مراقبت از شایعه‌سازی و دستکاری قیمت‌ها است.

بازاری برای شرکت‌های غیر‌شفاف

در این زمینه رضا کیانی، مدیر تحقیق و توسعه شرکت بورس تهران گفت: در همه جای دنیا تامین مالی برای شرکت‌ها اعم از شرکت‌های کوچک و بزرگ انجام می‌شود اما در برخی کشور‌ها بازار مربوط به این شرکت‌ها از هم سفته بازی در بورس جدا هستند؛ به‌طور مثال در بورس ترکیه برای شرکت‌های با اندازه‌های متفاوت بازارهای جداگانه‌ای وجود دارد. کیانی افزود: این موضوع که برخی سهم‌ها در بورس تهران، به یکباره با رشد زیادی همراه شده به‌طوری که شائبه رفتارهای نوسان‌گیرانه روی سهام این شرکت‌ها را به وجود می‌آورد، با جدایی شرکت‌های کوچک و بزرگ نیز رفع نخواهد شد، یعنی حتی اگر بازار جداگانه‌ای نیز برای این شرکت‌ها در نظر گرفته شود، بازهم این نوسان‌گیری وجود خواهد داشت. کیانی تشریح کرد: مساله‌ای که در اینجا باید به آن توجه ویژه شود، بحث نظارت بر شرکت‌هایی از این دست است به‌طوری که باید دید نظارت از حیث قوانین و مقررات و همچنین نظارت نرم‌افزاری تا چه اندازه روی سهم این شرکت‌ها صورت می‌گیرد.چرا که در بیشتر سهم‌های کوچک همواره شبهه این مساله که قیمت‌ها با مبالغ اندکی به شدت دستکاری می‌شود، در بین سهامداران وجود دارد.کیانی افزود: تجربه کشور ترکیه در این مورد بیانگر این است که در بورس این کشور بازار جدایی برای شرکت‌هایی که اطلاعات شفاف ارائه نمی‌دهند و سهام آنها بعضا مظنون به سفته‌بازی هستند،در نظر گرفته شده است بنابراین شاید اگر برای این گونه سهم‌ها بازاری جداگانه تعریف شود از این نظر که به سهامداران آگاهی می‌دهد، جلوی برخی رفتارهای نوسان‌گیرانه شدید در بازار سهام گرفته شود. مدیر تحقیق و توسعه شرکت بورس گفت: بحث نظارت و مقررات فعلی در سازمان و شرکت بورس در شرایط کنونی سختگیرانه است اما در بعضی موارد نیز ایراداتی به این سازمان وارد شده است. در پاسخ به ایرادات گرفته شده باید گفت، از آنجا که نظارت روی موارد این چنینی دشوار است، در برخی مواقع مشکلاتی پیش می‌آید چرا که بحث نظارتی نیازمند نرم‌افزارهای معاملاتی پیچیده‌ای است که بازار سهام کشور در شرایط فعلی به آنها دسترسی ندارد؛ به‌طور مثال اگر در سهمی معاملات چرخشی صورت بگیرد به این شکل که شرکت‌های وابسته و زیر‌مجموعه شرکت مزبور، قیمت سهم را با رشد و نزول همراه کنند باید احتمال تخلف را در نظر گرفت که البته تشخیص این موارد بعضا دشوار خواهد بود.

نوسان‌گیری ذات بازار سهام

در این بین نیما آزادی، کارشناس بازار سهام گفت: اینکه بازار‌ها از هم جدا شوند موضوع جدیدی نیست و در بورس‌های مطرح دنیا مثل بورس آمریکا پیش‌تر این اقدام صورت گرفته است (Penny Stocks). در ایران نیز برنامه‌هایی برای جدا کردن بازار‌ها وجود داشته است و در همین زمینه نیز مسوولان سازمان بورس، برای سهم‌های با نوسانات بالا و اطلاعات غیر‌شفاف، بازار توافقی را ایجاد کردند اما به نظر چندان کارساز نبوده است، از طرفی در شرایط کنونی هنوز مشکلات مربوط به حجم مبنا و دامنه نوسان وجود داشته و مادامی که این مساله حل نشود، تفکیک بازار‌ها هم کمک چندانی برای داشتن یک بازار پویا با کارکرد صحیح نخواهد کرد. به اعتقاد این کارشناس، نوسان‌گیری از معاملات ذات بازار سهام است اما اگر این نوسان‌گیری بر اساس دستکاری قیمت‌ها و اطلاعات غیر‌شفاف صورت گیرد، لزوم نظارت دقیق سازمان بورس ضرورت بیشتری پیدا می‌کند، به هرترتیب برای اینکه مشکلاتی از این دست حل شود نیز لازم است سازوکار‌های معاملات بورس تغییر یابد.

سفته بازی در بورس

یک هفته پس از انتقاد واشنگتن از تصمیم اوپک پلاس برای کاهش بزرگ تولید. 20 مهر 1401

بازگشت پرقدرت شاخص بورس به مدار رشد

شاخص کل بورس تهران امروز (سه‌شنبه، 19 مهرماه) با 9 هزار و 662 واحد افزایش،. 19 مهر 1401

تورم ماندگار مانع صعود طلا خواهد شد؟

قیمت طلا امروز (پنجشنبه) در بازه اندکی سقوط کرد زیرا فعالان بازار موضع. 21 سفته بازی در بورس مهر 1401

تجارت با سوریه از طریق خوزستان توسعه یابد /.

عضو هیات رئیسه اتاق بازرگانی مشترک ایران و سوریه گفت: خوزستان از ظرفیت. 21 مهر 1401

آخرین وضعیت صدور کارت سوخت تشریح شد

مدیر سامانه هوشمند سوخت شرکت ملی پخش فراورده‌های نفتی گفت: در سال 1401. 20 مهر 1401

مرغ باز هم گران شد/ جدیدترین قیمت مرغ در بازار.

برخلاف قیمت مصوبی که توسط دولت برای قیمت مرغ اعلام شد اما باز به دلایل. 21 مهر 1401

قیمتها در بازار خودرو همچنان صعودی؛ تعداد مشتری.

بازار خودرو به واسطه رشد نرخ ارز در حالی با صعودی شدن منحنی قیمت مواجه. 21 مهر 1401

استقبال کمرنگ از طرح سفته بازی در بورس دولت برای مسکن/ فقط 330 هزار.

جزئیات تازه‌ترین گزارشی که در خصوص وضعیت طرح ساخت یک‌میلیون مسکن در. 21 مهر 1401

نقدینگی موجود در بازار بورس صرف سفته بازی می شود

• 8 مرداد 1399 14:40

یک کارشناس بازار سرمایه گفت: نقدینگی موجود در بازار بورس ورودی به تولید ندارد بلکه صرف سفته بازی می‌شود، نقدینگی موجود در بازار باید وارد تولید شود.

به گزارش نسیم اقتصاد به نقل از مهر، محمد نوعی، کارشناس ارشد بازار سرمایه، دیشب در برنامه پایش که با موضوع «فرصت های عرضه‌های اولیه» پخش شد، با اشاره به بهترین اتفاق اقتصاد کشور در سال 99، گفت: نقدینگی به جای درست خود هدایت شده است، باید مسیرهای سفته بازی را بست، روزانه 25 تا 27 هزار میلیارد تومان در بازار بورس معامله می‌شود و بخشی از این پول به تولید سرازیر می‌شود.

وی ادامه داد: در خرداد 97، حدود 100 هزار کد بورسی در عرضه‌های اولیه مشارکت داشتند که این رقم در حال حاضر به بیش از پنج میلیون و دویست هزار کد رسیده است، باید در سیاست عرضه‌های اولیه تجدید نظر شود و حداقل 40 درصد شرکت‌ها عرضه اولیه شود تا برای شرکت کنندگان توجیه داشته باشد.

نوعی افزود: نقدینگی موجود در بازار بورس ورودی به تولید ندارد بلکه صرف سفته بازی می‌شود، نقدینگی موجود در بازار باید وارد تولید شود، تعداد عرضه‌های اولیه باید افزایش یابد، صندوق‌های پروژه باید در بازار عرضه شود تا کسری بودجه دولت نیز برطرف گردد.

کارشناس اقتصادی برنامه پایش گفت: تعداد مشارکت کننده در عرضه‌های اولیه 50 برابر شده است، باید سرعت پذیرش شرکت‌ها در بورس افزایش یابد، عرضه کم سهام در عرضه اولیه باید تعداد سهام افزایش یابد تا دچار حباب قیمتی نشویم.

وی ادامه داد: عرضه‌های اولیه در سال 97، حدود 800 درصد بازدهی داشته، در سال‌های 98 و 99 نیز بیش از 300 درصد بازدهی دارد، طی سال‌های 97 تا 99 در قبال سرمایه گذاری 21 میلیون تومانی، سرمایه گذار در حال حاضر بیش از 120 میلیون تومان دارایی دارد.

کارشناس بازار سرمایه با بیان اینکه ریسک عرضه‌های اولیه صفر است، گفت: بیش از 100 هزار میلیارد ریال طی سه سال اخیر جذب عرضه‌های اولیه شده است، عرضه اولیه با شکل فعلی توان رو به رو شدن با خیل کثیر سرمایه گذاران را ندارد، ضمن اینکه زیر ساخت‌ها نیز آماده نیست.

کارشناس بازار بورس در پایان گفت: هسته معاملات نیز باید اصلاح شود، چراکه به عدم شفافیت بازار کمک کرده است، دولت نیز باید به بازار سرمایه کمک کند، شرکت‌های تولیدی که از ابتدای سال 97 راه تأمین مالی از طریق بازار سرمایه را انتخاب کرده اند، تا الان به طور متوسط، از 4 تا 25 برابر ارزش بازار آن افزایش یافته است، این راه عالی برای شرکت‌های خصوصی باز است و باید ورود آنها تسهیل شود.

سفته بازی در بورس

نقدینگی وارد شده به بورس صرف سفته بازی و قمار می‌شود نه تولید/ حباب بورس بترکد، اقشار ضعیف بیشتر از همه ضرر می‌کنند

جامساز با بیان اینکه نقدینگی وارد شده به بورس صرف سفته بازی و عرصه قمار گونه می‌شود نه تولید و این رشد بازار سرمایه در توسعه اقتصادی نقشی ندارد، گفت: ممکن است اتفاق سال 84 یا 92، امسال هم برای بورس رخ دهد هر چند دولت اعلام کرده و وعده حمایت تمام قد از بازار سرمایه را داده ولی ممکن است مانند سایر وعده‌های خودش که فراموش کرد، مردم را رها کند.

به گزارش دیار آفتاب؛محمود جامساز، کارشناس مسائل اقتصادی در گفتگو با خبرنگار اقتصادی شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ در مورد رشد فزاینده بورس و هجوم نقدینگی به سمت بازار سرمایه، اظهار کرد: اگر نقدینگی وارد شده به بورس صرف اعتلای تولید و بخش مولد در اقتصاد شود یا وجوه حاصل از فروش سهام برای سرمایه گذاری در امر تولید مانند خدمات، صنایع، کشاورزی و. مصرف سفته بازی در بورس شود؛ برای اقتصاد مفید و موثر و باعث رشد تولید ناخالص داخلی خواهد شد.

عوامل افزاش رشد نقدینگی چیست؟/ نقدینگی در دست عده‌ای انباشته شده

وی با تاکید بر اینکه نقدینگی در کشور هیچ زمان به صورت منطقی توزیع نشده و این علت مشکلات اقتصادی است، افزود: به علت وجود فساد اقتصادی و عدم تخصیص نابهینه منابع به سبب فساد در نظام بانکی و نقش عوامل قدرت و ثروت در بانک‌ها، نقدینگی همیشه در دست عده بسیار اندکی انباشته شده است.

این کارشناس اقتصادی با بیان اینکه افزایش پایه پولی باعث افزایش رشد نقدینگی می‌شود، تاکید کرد: خالص دارایی خارجی بانک مرکزی، خالص بدهی دولت و بانک‌ها به بانک مرکزی عوامل تشکیل دهنده پایه پولی هستند که افزایش هر کدام از این موارد در رشد پایه پولی موثر است.

جامساز گفت: تمام دولت‌ها با کسری بودجه مواجه بودند و هستند که این کسری بیشتر از طریق استقراض از نظام بانکی و بانک مرکزی (انتشار اسکناس) تامین می‌شد و انجام می‌شود. چاپ پول، باعث افزایش خالص بدهی دولت به بانک مرکزی و رشد پایه پولی شده؛ البته ضریب فزاینده پولی یعنی نسبت موجودی نقد بانک‌ها به کل سپرده‌های بانکی هم اثر گذار و باعث افزایش نقدینگی می‌شود.

نقدینگی به سمت تولید نرفت

وی اضافه کرد: رشد نقدینگی به طور متوسط سالانه در کشور ما حدود 25درصد است که با توجه به میزان تولید ناخالص داخلی، عدد بسیار بالایی است؛ از سوی دیگر رشد اقتصادی ایران در دو سال گذشته منفی بوده و پیش بینی می‌شود رشد امسال هم منفی باشد؛ این نشان می‌دهد نقدینگی اصلا به سمت تولید نرفته است.

این کارشناس اقتصادی تصریح کرد: نقدینگی به صورت پول پرقدرت وارد اقتصاد و بازارها می‌شود و باعث افزایش تقاضا خواهد شد در حالی که میزان عرضه ثابت است و این عامل باعث تورم شدید خواهد شد.

جامساز اضافه کرد: زمانی که قیمت نسبی کالاها بالا می‌رود، قیمت نهادهای تولید هم با افزایش یافته که نرخ تمام شده محصولات بالا خواهد رفت و کالا گران به بازار عرضه می‌شود که این موضوع هم نرخ رشد تورم را تشدید می‌کند.

وی با بیان اینکه دولت‌ها وعده‌های انجام نشده‌ای همچون هدایت نقدینگی به سمت بخش‌های مولد اقتصادی را دادند، گفت: نقدینگی هیچگاه به سمت تولید نرفت و صاحبان قدرت و ثروت به انباشت ثروت پرداختند در حالی که می‌بایست این حجم پول به سمت سرمایه گذاری در تولید و بخش‌های مولد اقتصادی هدایت شود.

این تحلیلگر اقتصادی با اشاره به اینکه اقتصاد ایران برخلاف کشورهای توسعه یافته بانک محور است نه بورس محور، اظهار کرد: در کشورهای توسعه یافته سهام شرکت‌ها در بورس عرضه و منابع را جمع آوری می‌کنند، سپس آن را صرف هزینه‌های تولید کرده که باعث رشد اقتصادی، افزایش درآمد ملی، ایجاد اشتغال و افزایش درآمد صاحبان سهام خواهد شد.

جامساز گفت: اقتصاد ایران بانک محور است سفته بازی در بورس و با توجه به فسادی که در بانک‌ها وجود دارد همواره منابع تسهیلاتی به سمت امور غیر تولیدی و غیر مولد هدایت شده، که نفع آن برای بانک‌ها و عده‌ای محدود بوده است.

درآمد دولت از معاملات روزانه بورس/ قیمت‌ها در بورس واقعی نیست

وی با اشاره رشد بورس در سال جاری و حمایت دولت تمام قد از بازار سرمایه، گفت: معاملات بورس رونق گرفته و ارزش آن به 25 هزار میلیارد تومان و حتی برخی روزها به بالای 30هزار میلیارد تومان رسیده، البته به طور میانگین ارزش معاملات بازار سرمایه بیش از 12هزار میلیارد تومان است که دولت از این محل با توجه به مالیاتی که می‌گیرد برای تامین هزینه‌های خودش درآمد کسب می‌کند.

این کارشناس اقتصادی اضافه کرد: قیمت‌ها در بورس واقعی نیست، زیرا رونق بازار سرمایه باید در بخش واقعی اقتصاد اثر گذار باشد و باعث رشد اقتصادی مثبت و ایجاد اشتغال شود ولی رشد اقتصاد دو سال گذشته منفی و برای امسال هم رشد منفی و حتی منفی 12درصد پیش بینی شده که اصلا سنخیتی با روند افزایش معاملاتی و رشد و بازدهی بورس ندارد.

حباب بورس می‌ترکد؟

جامساز با تاکید بر اینکه حباب در بورس به بوجود آمده و شکل گرفته است، گفت: رشد بورس در توسعه اقتصادی نقشی ندارد و فقط یک بازار سفته بازی و عرصه قمار گونه‌ای برای سرمایه‌های انباشه‌ شده‌ای است که می‌خواهند بر میزان سرمایه خود بیفزایند.

این کارشناس اقتصادی ادامه داد: اگر روزی حباب بورس بترکد، بیشتر افراد ضعیف و صاحب سهام با تعداد کم از بین می‌روند؛ مانند سال 84 که حباب بورس شکست و بسیاری از افراد مانند معلمان، بازنشستگان و طبقه متوسط متضرر شدند و کسی هم به داد آنها نرسید و در آن زمان دولت هم از بورس پشتیبانی نکرد.

وی تصریح کرد: امسال اتفاق سال 84 یا 92 برای بورس رخ خواهد داد؛ یا به زودی ممکن است رخ دهد. دولت که اعلام کرده و وعده حمایت تمام قد از بازار سرمایه را داده ولی ممکن است مانند سایر وعده‌هایش که فراموش کرد، در اینجا هم جا خالی کند و مردم را رها کند.

به گفته جامساز، نقدینگی و پولی که وارد بورس شده به هیچ عنوان وارد بخش تولیدی و اقتصاد واقعی نشده و اگر هم شده میزان اندک است ولی اصل آاین پول‌ها صرف سفته بازی در بالا رفتن قیمت‌های سهام شده است.

وی گفت: توصیه نمی‌کنم که مردم وارد بورس شوند، مگر اینکه سازمان بورس براساس اصول مسلم و امتحان شده اقتصادی و مالی در یک ساختار اقتصاد آزاد رقابتی بازار محور اقدام کند و فساد ریشه کن شود.

تا فساد هست اقتصاد درست نمی‌شود

این تحلیلگر اقتصادی با تاکید بر اینکه سه قوه باید در ریشه کنی فساد با هم همکاری کنند و به جد عوامل ایجاد فساد را از بین بیرند، تاکید کرد: تا زمانی که فساد وجود دارد نه بورس، نه بانک‌ها و نه اقتصاد ایران درست نخواهد شد.

جاسماز در پایان گفت: موضوع دیگر برای حل مشکلات اقتصادی، تغییر بنیادین ساختارهای اقتصاد کشور و تغییر تفکر مدیران و سیاسنتمداران در مورد اقتصاد است که اقتصاد کشور را به سمت اقتصاد آزاد رقابتی بازار محور سوق دهند ولی امروز هر کسی ساز خودش را اقتصاد می‌زند و سیاستی که تدوین می‌کند بر اساس سلایق خودش است نه اصول و قانون.

الاکلنگ رونق بورس و سفته بازی در بازار ارز

با توجه به روش های جذب نقدینگی که در تمام دنیا به کار می رود بانک مرکزی اگر می خواهد تغییری در سیاست های خود بدهد که مبتنی بر موفقیت و به نفع کشور باشد و در عین حال فضای سفته بازی در بازارهای موازی غیرمولد حذف کند، بهتر است که نگاهی به شاخص بورس انداخته و وضعیت آن را رصد کند.

محمودرضا خواجه نصیری،مدیرعامل شرکت تأمین سرمایه تمدن عنوان کرد:زمانی که سیاستی اتخاذ شده در مورد محدودیت های رانتی موجود در فضای شرکتها به خصوص در تخصیص ارز و نحوه قیمت گذاری حذف و در فضای بازار سرمایه و فضای اقتصادی کشور پخش می شود؛ناخودآگاه بورس رونق گرفته و در پی آن التهابات غیرعادی در بازار طلا و ارز و بازارهای غیرمولد کاهش پیدا می کند.

وی افزود:با توجه به روش های جذب نقدینگی که در تمام دنیا به کار می رود بانک مرکزی اگر می خواهد تغییری در سیاست های خود بدهد که مبتنی بر موفقیت و به نفع کشور باشد و در عین حال فضای سفته بازی در بازارهای موازی غیرمولد حذف کند، بهتر است که نگاهی به شاخص بورس انداخته و وضعیت آن را رصد کند.

مدیرعامل شرکت تأمین سرمایه تمدن در ادامه گفت:دیر یا زود، این شاخص به چشم تصمیم سازان اقتصادی کشور خواهد آمد و سیاست گذاران متوجه خواهند شد که حتی یک التهاب ایجاد شده را می توانند با ضربه گیر بورس به عنوان جاذب نقدینگی مدیریت کنند بنابراین در این مسیر هرگونه سیاست اتخاذ شده از سوی بانک مرکزی که از یک سو منجر به حذف رانت و از سوی دیگر فرصت سرمایه گذاری با محور تولید و توسعه کشور را ایجاد کند باید مهم و قابل توجه باشد.سیاست گذاران اقتصادی کشور نباید صرفا به اعداد قیمت عرضه اولیه کالا و عرضه ارز توجه کرده بلکه باید قیمت نهایی مصرف کننده مدنظر داشته باشند.زمانی که سیاستی اتخاذ شود که عملا مدافع حقوق تولید کنندگان و افزایش حاشیه سود شرکتها باشد؛ به سفته بازی در بورس مرور زمان نقدینگی به سمت مولدش جذب خواهدشد و ضربه های که ما از نبود بازار متشکل می خوریم، نخواهیم خورد.

از سوی دیگر وقتی در مصاحبه های مدیران بانک مرکزی یا سایر مسئولان بحث تهدید و دست های پشت پرده برای اتفاقات مطرح می شود؛تنها راه این است که نقدینگی را به سمت بازار متشکل و قابل نظارت و کنترل سوق دهیم که هر گونه ابهام در اختلال و به هم ریزی بازارها از بین برود.در چنین بازار متشکلی است که جریان نقدینگی به سمت مولد و کارا بودن سوق یافته و هرگونه دستکاری و عدم شفافیت در آن قابل پیشگیری است و در لحظه می توان آن را کنترل کرد تا مانع از اتفاقات پیش روی باشد.

با توجه به اینکه به نظر می رسد تغییر مدیریت بانک مرکزی در فضای حال حاضر در فضای اقتصادی کشور یک نشانه از امیدواری به تغییر تفکر بانک مرکزی از یک تفکر محدود کننده است، تغییر از یک تفکر محدود کننده، بدون توجه به بازار سرمایه، بازار آزاد و اهرم های خودکار کنترل بازار بر اساس سیستم عرضه و تقاضا و تخصیص بهینه در ساختار اقتصاد آزاد و در وضعیت شفاف یک نشانه امیدواری است.در چنین چارچوبی می توان به این سمت حرکت کرد که سرمایه گذاری در بخش های مختلف افزایش و منابع از دل بازارهای غیرمولد بیرون کشیده شده و اطمینان مردم را افزایش و در پی آن التهاب را کمتر کرد و قطعا از این منظر امکان بازگشت سرمایه از دست رفته مردم از طریق سرمایه گذاری مولد پیش خواهد آمد.