الگوهای هارمونیک چیست؟
الگوهای هارمونیک یکی از مهمترین و محبوبترین سیستمهای معاملاتی معامله گران است که در بازارهای سهام و ارز از آن استفاده میکنند.
الگوهای هارمونیک اولین بار توسط آقای گارتلی Gartley در سال 1932 مطرح شد. او توانست یک الگوی هارمونیک ثبت کند که در بسیاری مواقع به خوبی جواب داده بود و توانسته بود از آن کسب سود کند. گارتلی در کتاب خود به نام "سود در بازار سهام"، الگویی به نام خودش یعنی گارتلی را مطرح کرد که از پنج نقطه تشکیل شده بود.
در سالهای بعد دیگر تحلیل گران نیز الگوهای متفاوتی را در بازار شناختند که امروزه به آنها الگوهای هارمونیک گفته میشود. دلیل این نامگذاری نظم و حرکت هندسی آنها در نمودار است.
اغلب الگوهای هارمونیک از 5 نقطه تشکیل شدهاند و معامله گران با استفاده از آنها به باز کردن معاملات و بررسی شرایط بازار میپردازند.
نکته مهمتر اینکه افرادی میتوانند از این سیستم معاملاتی به خوبی استفاده کنند که آشنایی و تسلط کافی با فیبوناچی داشته باشند، چون این الگوها بر اساس سطوح فیبوناچی به خوبی عمل میکنند.
معاملهگری بر اساس الگوهای هارمونیک از استراتژیهای پیچیده و حرفهای معاملهگری محسوب میشود و در کنار استراتژیهایی همچون امواج الیوت، چنگال اندروز و آسترولوژی قرار میگیرد.
با وجود اینکه الگوهای هارمونیک بارها عملکرد مثبت و صحیحی از خود به جا گذاشتهاند اما هیچگاه نباید تنها به این پارامتر در معاملات توجه کرد بلکه توصیه میشود که معامله گران تأییدیههای دیگری نیز برای باز کردن یا بستن معاملات خود داشته باشند.
ناحیه PRZ
پایه الگوهای هارمونیک نسبتهای فیبوناچی است یعنی اگر بخواهید با این الگوها ترید کنید، باید فیبوناچی را به خوبی بشناسید. چراکه الگوهای هارمونیک بر اساس فرض حرکت هندسی قیمت در نمودار بر اساس چرخههای زمانی و نسبتهای فیبوناچی بنا شده است.
بنابراین بهتر است قبل از اینکه الگوهای هارمونیک را بشناسید کار با ابزارهای متنوع فیبوناچی از جمله فیبوناچی اصلاحی، اکسپنشن و اکستنشن را به خوبی یاد بگیرید تا بتوانید عملکرد خوبی در استفاده از الگوها داشته باشید.
در سیستم معاملاتی الگوهای هارمونیک به شناسایی نقاطی میپردازیم که احتمال بازگشت قیمت در آنها بسیار است. به این نواحی "ناحیه بازگشت قیمت" (Potential Reversal Zone | PRZ) میگویند. این ناحیه زمانی تشکیل میشود که دو یا چند نسبت فیبوناچی نسبت به آن واکنش نشان دهند و این همان ناحیهای است که قیمت روند معکوس خود را از آن آغاز میکند.
الگوهای هارمونیک از چهار یا پنج نقطه تشکیل شدهاند که به آنها نواحی X,A,B,C,D میگویند. معامله گران در ناحیه PRZ نقطه ورود به معامله خود را مشخص میکنند و در بسیاری موارد نقطه D را در این ناحیه قرار میدهند. البته حد ضرر و مدیریت سرمایه را نیز در نظر میگیرند.
بنابراین برای شروع معاملات خود بر اساس الگوهای هارمونیک ابتدا باید چند فیبوناچی رسم کنید و ببینید که کدام سطوح بیشتر از همه دچار واکنش شده است و با مقالات الیوت و هارمونیک هم تلاقی کردهاند.
به عکس زیر نگاه کنید. ناحیه PRZ در این عکس نشان داده شده است که در آن چند سطح فیبوناچی نسبت به آن واکنش نشان دادهاند.
بعد از اینکه PRZ را پیدا کردید، حالا باید الگوی مورد نظر را پیدا کنید. دقت داشته باشید که این کار نیاز به تمرین دارد تا چشم شما به چارت عادت پیدا کند و بتوانید بر اساس روندهای ماژور و مینور و تشخیص آنها از یکدیگر به یافتن صحیح الگوهای هارمونیک بپردازید و در مورد معامله خود تصمیمگیری کنید.
انواع الگوهای هارمونیک
الگوهای هارمونیک برعکس الگوهای شمعی خیلی زیاد نیستند و نیازی نیست که تعداد زیادی شکل را در ذهن به خاطر بسپارید. کار سخت، پیدا کردن همین چند شکل است که به دفعات در بازار نمونه آنها پیدا میشود. در ادامه به معرفی مهمترین الگوهای هارمونیک میپردازیم. البته در برخی کتابها تعداد این الگوها کمتر یا بیشتر است و در این مقاله به توضیح مشهورترین آنها پرداخته شده است.
الگوی AB=CD
یکی از الگوهای ساده هارمونیک، الگوی AB=CD است که از چهار نقطه تشکیل شده است. این الگو شبیه یک N در نمودار است که رو به پایین یا به سمت بالا حرکت میکند. در این الگو نقطه A به عنوان مبدا و نقطه D آخرین بخش الگو محسوب میشود. برای رسم AB=CD باید ابتدا سطوح فیبوناچی را مشخص کنیم و سپس الگوی خود را رسم کنیم. به شکل زیر دقت کنید:
همانطور که از نام این الگو مشخص است دو خط AB و CD قرار است با همدیگر برابر باشند. البته این حالت ایدهآل است و ممکن است قیمت قبل یا بعد از سطح تعیین شده واکنش نشان دهد. با ترسیم موج AB باید بتوانیم نقطه C را پیدا کنیم که عموماً بین نسبت 0.618 تا 0.786 فیبوناچی اصلاحی AB قرار میگیرد.
در ادامه الگو باید به CD برسیم که میتواند بین نسبت 1.27 تا 1.618 موج BC قرار دارد. این الگو در نهایت به نقطه D میرسد و تکمیل میشود. نقطه D میتواند نقطه برگشت (Reverse) بازار باشد و بسیاری از معامله گران قبل از تکمیل الگو در روند صعودی از بازار خارج یا در روند نزولی به بازار وارد میشوند.
الگوی گارتلی Gartley
این الگو که قدیمیترین الگوی هارمونیک و به نام بنیانگذار این الگو یعنی آقای گارتلی است، یک الگوی پنج نقطهای است. در ابتدا نیز از نسبتهای فیبوناچی برای این الگو استفاده نمیشد، اما تحلیل گران در ادامه این نسبتها را هم وارد این الگو کردند. الگوی گارتلی از پنج نقطه XABCD و چهار موج تشکیل شده است. به نمودار زیر نگاه کنید:
همانطور که مشاهده میکنید، نقطه B در حدود نسبت 0.618 فیبوناچی موج XA قرار دارد. نقطه C باید بین نسبت 0.382 تا 0.886 موج XA را پوشش دهد. نقطه D در اصلاح 0.786 فیبوناچی موج XA و 1.27 موج BC است. در نقطه D برگشت بازار اتفاق میافتد.
الگوی خفاش BAT
الگوی خفاش شباهت زیادی به گارتلی دارد با این تفاوت که اصلاح آن در موجها شدیدتر است. الگوی خفاش از چهار نقطه XABCD تشکیل شده است و چهار موج دارد. به شکل زیر دقت کنید.
خط XA اولین موج را تشکیل میدهد. موج AB بین سطوح 0.382 تا 0.5 موج اول اصلاح میکند. موج BC بین 0.382 تا 0.886 موج AB اصلاح میکند. خط CD بین 1.618 تا 2.618 فاصله نقطه C از B است. نقطه D روی نسبت 0.886 خط XA قرار میگیرد.
الگوی پروانه Butterfly
الگوی پروانه شبیه به الگوی خفاش است و تفاوت آنها این است که خفاش بالهایی با عرض کمتر دارد و پروانه بالهای عریضتری دارد. این الگو نیز پنج نقطه دارد که هر کدام سطوح فیبوناچی خاص خود را دارند. با دقت به شکل زیر متوجه تفاوتهای این الگو و نسبتهای فیبوناچی آن میشوید.
الگوی پروانه با خط XA شروع میشود و نقطه B در سطح 0.786 این موج قرار میگیرد. سپس موج BC در نسبت 0.382 تا 0.886 موج AB قرار میگیرد. خط CD در فاصله 1.618 تا 2.24 خط BC قرار میگیرد. نقطه D با سطح 1.27 خط XA همپوشانی پیدا میکند.
الگوی خرچنگ Crab
الگوی خرچنگ شبیه به الگوی پروانه است با این تفاوت که نقطه D دورتر قرار میگیرد. یکی از دلایل محبوبیت این الگو دقیق بودن و میزان موفقیت آن در پیشبینی بازار است. با نگاهی به شکل زیر بهتر میتوانیم، وضعیت این الگو را متوجه شویم.
پس از ترسیم خط XA باید خط AB را در بین سطوح 0.382 تا 0.618 رسم کنید. موج BC سطوح 0.382 الی 0.886 را پوشش میدهد. نقطه D در فاصلهای دورتر قرار میگیرد و موج CD در محدوده 2.618 تا 3.618 موج BC قرار میگیرد. نقطه D در سطح 1.618 پارهخط XA قرار دارد.
الگوی کوسه Shark
الگوی کوسه نسبت به سایر الگوها جدیدتر است و در سال 2011 به جمع الگوهای هارمونیک پیوست. در این الگو برخلاف سایر الگوهای هارمونیک نقطه C بالاتر از نقطه قرار میگیرد. یکی از دلایل محبوبیت این الگو این است که ورود پلکانی را برای معامله گران ایجاد میکند، چراکه دو هدف معاملاتی با محوریت نقطه X در الگوی کوسه وجود دارد. به شکل زیر دقت کنید تا این تارگتها را ببینید.
نکته اصلی در این الگو این است که نقطه C بر خلاف سایر الگوها بالاتر از A قرار میگیرد. همچنین محل نقطه B چندان قابل پیشبینی و اندازهگیری نیست اما حدوداً بین 0.382 تا 0.618 قرار میگیرد. موج BC تا 1.13 تا 1.16 موج AB اصلاح میکند. خط CD نسبت به خط BC در محدوده 1.618 الی 2.24 قرار میگیرد. در این الگو سعی شده تا از تئوری امواج الیوت و الگوهای هارمونیک همزمان استفاده شود.
برای آشنایی با امواج الیوت میتوانید مقاله آموزش امواج الیوت در تحلیل تکنیکال را مطالعه کنید.
الگوی سایفر Cypher
سایفر یکی از الگوهای کمیاب در چارت است و همچون الگوی کوسه نقطه C بالاتر از A قرار میگیرد. با نگاهی به شکل زیر بهتر متوجه آن میشوید.
در این الگو نقطه B بین سطوح 0.382 و 0.618 اصلاح میکند اما نقطه C در نقطه 1.272 تا 1.414 قرار میگیرد. سپس ضلع CD به سطوح 1.272 تا 2 واکنش نشان میدهد و این سطوح را در اصلاح با BC پوشش میدهد. نقطه D روی نسبت حدودی سطح 0.786 موج اصلاحی XA قرار میگیرد.
الگوی سه حمله (Three drives)
الگوی سه حمله دارای پنج پارهخط است و بعضی معتقدند که تئوری امواج الیوت از این الگو مقالات الیوت و هارمونیک برگرفتهشده است. هر کدام از موجها یک حرکت یا اصلاح محسوب میشوند. به شکل زیر دقت کنید.
طول هر موج از نظر زمانی و قیمتی یکسان است. نقطه 2 نسبت به نقطه 1 و نقطه 3 نسبت به نقطه 2 باید اصلاح 1.272 تا 1.618داشته باشد. در مورد کارکشنها(اصلاح حرکت) هم میتوان عدد 0.618 را در نظر گرفت که نقاط باید در آنجا تشکیل شوند اما در سطوح دیگر نیز کارکشنها تشکیل میشود.
معاملهگری بر اساس الگوهای هارمونیک
الگوهای هارمونیک یکی از پرکاربردترین استراتژیها در بین معامله گران بازار ارز و سهام است. با این حال این روش مزایا و معایب خاص خود را نیز دارد. از مهمترین مزایای این الگوها دقت و سوددهی بالایی است که دارد. همچنین در همه بازارها و همه تایم فریمها قابلیت استفاده دارد.
اما از مشکلاتی که عموماً در این روش از آن شکایت دارند، سخت بودن و پیچیده بودن الگوهای هارمونیک است. چراکه فهم دقیق و تشخیص صحیح آنها در چارت دشوار است و در صورتی که معاملهگر نقاط اشتباهی را برای ترسیم الگو انتخاب کند، ممکن است متحمل ضررهای بسیاری شود.
دقت داشته باشید که الگوهای هارمونیک به دو دسته نزولی و صعودی تقسیم میشوند یعنی ما هم الگوی گارتلی صعودی داریم و هم نزولی. این نامگذاری بر اساس برگشت بازار و معامله انجام شده است؛ بنابراین باید نسبت به نگاه دقیقتر به الگوها تلاش کنیم.
پیش از اینکه معاملهگری بر اساس این الگوها را آغاز کنید از یادگیری و استفاده از ابزارهای فیبوناچی اطمینان حاصل کنید و بارها از این نسبتها در معاملات خود استفاده کنید.
همچنین در صورتی که به دنبال استفاده از این سیستم معاملاتی هستند، حتماً بر اساس استراتژی معاملاتی و مدیریت ریسک و سرمایهای که دارید، وارد شوید چراکه برای بازار هر اتفاقی ممکن است که بیفتد و قطعاً همیشه به نحو منطقی عمل نمیکند.
به دلیل اینکه الگوهای هارمونیک به عنوان الگوهای برگشتی محسوب میشوند، توصیه میشود که حتماً از اندیکاتورها و بررسی واگرایی آنها برای برگشت قیمت استفاده کنید. در این زمینه استفاده از اندیکاتور MACD و RSI توصیه میشود.
در تریدینگ ویو و سایر پلتفرمهای معاملاتی نوار ابزاری برای ترسیم الگوهای هارمونیک قرار داده شده است که میتوان با استفاده از آنها دقیقتر به نمودار نگاه کرد و متوجه ایراداتی که در تشخیص الگو داشتهایم، بشویم.
جمعبندی
در تمامی روشهای معاملهگری نکتهای که همیشه گفته میشود، تمرین و تکرار است. اگر الگوهای هارمونیک را برای معامله خود برگزیدهاید حتماً باید بارها تمرین کنید تا چشم شما بتواند هر بار بهتر الگوها را پیدا کند.
مقالات الیوت و هارمونیک
اگر می خواهید برای معامله کردن از خطوط روند و فیبوناچی استفاده کنید، ادامه مطلب را بخوانید.
1399/12/27 | زمان مطالعه: 14 دقیقه | مقالات الیوت و هارمونیک
استفاده از سطح بازگشتی فیبوناچی به عنوان سطح حمایت و مقاومت
برای آشنایی بیشتر بین سطوح فیبوناچی و سطوح حمایت و مقاومت ادامه مطلب را بخوانید
1399/12/27 | زمان مطالعه: 14 دقیقه | مقالات الیوت و هارمونیک
استفاده از سطوح بازگشتی فیبوناچی لزوما بی خطا نیست!
در ادامه می خوانید که سطوح بازگشتی فیبوناچی بی ایراد نیست.
1399/12/27 | زمان مطالعه: 14 دقیقه | مقالات الیوت و هارمونیک
استفاده از سطوح بازگشتی فیبوناچی برای بازو بسته کردن معاملات
برای آشنایی بیشتر با سطوح بازگشتی فیبوناچی، ادامه مطلب را بخوانید
1399/12/27 | زمان مطالعه: 14 دقیقه | مقالات الیوت و هارمونیک
با اعداد فیبوناچی و نقش آن در بازارهای مالی آشنا شوید
برای آشنایی بیشتر با اعداد فیبوناچی، کلیک کنید.
1399/9/30 | زمان مطالعه: 14 دقیقه | مقالات الیوت و هارمونیک
درباره الیوت و آموزش صفر تا صد امواج الیوت بیشتر بدانید
برای آشنایی بیشتر با رالف نلسون الیوت این مقاله را تا انتها مطالعه کنید.
مطالب اخیر
طلا در آستانه شکست تا سطح 1550$ قرار گرفته است
طلا پیش از اعلام آمار خرده فروشی سطح کلیدی 1700$ را شکست
طلا در نزدیکی سطح 1700$ حالت بلاتکلیفی را پشت سر می گذارد
حرکت انس جهانی طلا به زیر سطح 1700$ به زودی آغاز می شود
حرکت نزولی انس طلا به سمت سطح کلیدی 1700$ آغاز شده است
دسته ها
- مقالات بازار بورس (142)
- مقالات بازار فارکس (147)
- مقالات بازار ارز دیجیتال (10)
- معرفی رمز ارزها (15)
- تحلیل بازار فارکس (895)
- تحلیل بازار ارز دیجیتال (631)
- افتتاح حساب در بازار فارکس بورس ارز دیجیتال (0)
- مفاهیم اولیه در بازار فارکس و ارز دیجیتال (8)
- مفاهیم اولیه در بازار بورس و فرابورس (6)
- نرم افزار معاملاتی در بازار فارکس و ارز دیجیتال (3)
- تحلیل بازار فارکس بورس و ارز دیجیتال (5)
- خدمات آموزشی بازار فارکس، بورس و ارز دیجیتال (5)
- پلتفرم های معاملاتی در بازار فارکس (2)
- سوالات متداول در زمینه خدمات مشاوره سرمایه گذاری (2)
- کاربر نقره ای (0)
- کاربر طلایی (0)
- اخبار مهم و کوتاه روز (3233)
- سیگنال خرید (0)
- مقالات تحلیل تکنیکال (45)
- مقالات پرایس اکشن (17)
- مقالات الیوت و هارمونیک (11)
کلاس وبینار و مشاوره
- آموزش جامع بورس
- آموزش جامع فارکس
- آموزش جامع پرایس اکشن
- آموزش جامع ارز دیجیتال
- آموزش جامع معاملات هارمونیک
- آموزش جامع تئوری امواج الیوت
بورسا
مارا در صفحات مجازی دنبال کنید.
افشای ریسک: کلیه آموزشها، تحلیلها و پیشنهادات معاملاتی ارائه شده در وب سایت بورسا صرفا جنبه مطالعاتی و اطلاعرسانی داشته و این موسسه بابت ضرر و زیان احتمالی ناشی از استفاده آنها در انجام معاملات، هیچگونه مسئولیتی را نمی پذیرد.
Server Error in '/fa/journal' Application.
Description: An error occurred during the compilation of a resource required to service this request. Please review the following specific error details and modify your source code appropriately.
Compiler Error Message: BC30456: 'ToSafeString' is not a member of 'String'.
Source Error:
Source File: C:\inetpub\wwwroot\newsid\fa\journal\Dispatch.aspx.vb Line: 31
Warning: BC40056: Namespace or type specified in the Imports 'SID.Website' doesn't contain any public member or cannot be found. Make sure the namespace or the type is defined and contains at least one public member. Make sure the imported element name doesn't use any aliases.
Source Error:
C:\inetpub\wwwroot\newsid\fa\journal\Dispatch.aspx.vb |
Version Information: Microsoft .NET Framework Version:4.0.30319; ASP.NET Version:4.8.4494.0
ابزارهای کاربردی در تحلیل تکنیکال کدامند؟ (بخش دوم)
در مقاله مربوط به بخش اول انواع ابزارهای تحلیل تکنیکال را معرفی کردیم و اهمیت و جایگاه تحلیل تکنیکال در معاملهگری را توضیح دادیم. در این بخش قصد داریم به معرفی ادامه موارد دهگانه ابزار تحلیل تکنیکال بپردازیم.
در این مقاله به شرح الگوهای هارمونیک، امواج الیوت و اندیکاتورها و اسیلاتوها میپردازیم.
الگوهای هارمونیک
وقتی حرکت قیمت شکلهای هندسی مشخصی بسازد که با نسبتهای فیبوناچی در ارتباط است، الگوهای هارمونیک در نمودار قیمت تشکیل میشود. این الگوها دو حالت صعودی و نزولی دارند. این الگو منطقهای را به عنوان ناحیه بازگشت قیمت و تغییر جهت حرکت قیمت مشخص میکند. معاملهگران از ناحیه بازگشتی که با استفاده از این ابزار بدست میآورند، به معامله میپردازند. در ادامه به معرفی انواع الگوی هارمونیک میپردازیم.
الگوی AB=CD
سادهترین الگوی هارمونیک الگوی AB=CD است. تشخیص این الگو با توجه به پیچیدگی کمتر نسبت به سایر الگوهای هارمونیک در نمودار قیمت راحتتر است. این الگو دو حالت صعودی و نزولی دارد. این الگو یک حرکت قیمتی در قالب سه موج است. که موج اول و سوم هم جهت هستند و در بیشتر اوقات اندازه آنها برابر است. در شکل زیر دو مثال از این الگو آورده شده است.
الگوی پروانه
این الگوی قیمتی شامل چهار موج است که شمایل آن شبیه به پروانه است. البته مانند پروانههای موجود در طبیعت هندسه متقارنی ندارد. این الگو نیز دو حالت صعودی و نزولی دارد. انتهای تشکیل این الگو ناحیه بازگشت قیمت است. در شکلهای زیر دو نمونه صعودی و نزولی آورده شده است. این الگو در قالب نمایش موج های قیمتی XABCD نشان داده شده است.
الگوی خفاش
این الگوی قیمتی شامل چهار موج است و با XABCD نمایش داده میشود. تفاوت این الگو با الگوی پروانه در اندازه موج XA و نسبت های فیبناچی سایر موجها نسبت به این موج است. در واقع موج XA بلندترین موج در این الگو است و موج CD کاملا درون این موج قرار میگیرد. در شکلهای زیر دو مثال از این الگو آورده شده است.
الگوی گارتلی
این الگوی قیمتی شامل چهار موج است و با XABCD نمایش داده میشود. این الگو با الگوی خفاش تفاوت چندانی به لحاظ ظاهری ندارد. فقط نسبن های فیبناچی تغییر کرده است و موج AB کمی کشیده تر و بلند تر است نسبت به الگوی خفاش. این الگو نیز دو حالت صعودی و نزولی دارد و در دو تصویر زیر دو مثال از این الگو آورده شده است.
الگوی خرچنگ
این الگوی قیمتی شامل چهار موج است و با XABCD نمایش داده میشود. این الگو به نوعی با همه الگوها تفاوت کوچکی دارد. در این الگو موج AB نسبت به الگوهای پروانه و خفاش کشیدهتر است و موج XA لزوما بزرگتر و یا کوچکتر از موج CD نیست. یک نکته مهم وجود دارد که این الگو را از سایر الگوها تمییز میدهد. در این مقالات الیوت و هارمونیک الگو، نقطه D جایی قرار میگیرد که موج CD به طور کامل با موج XA همپوشانی نداشته باشد، یعنی در انتهای الگو نقطه D باید بالاتر یا پایین تر از نقطه X قرار بگیرد. در شکل زیر نمای شماتیک این چهار الگو آورده شده است. در تصویر زیر تفاوت هندسی این چهار الگو مشخص است.
امواج الیوت
حرکت قیمتی سهم در روندهای صعودی و نزولی یکنواخت نیست. یعنی به صورت یکنواخت و خط مستقیم، قیمت سهم افت و یا رشد نمیکند. قیمت در مسیر صعود و یا نزول دائما در نوسان است. قیمت در مسیر حرکت خود به طور قلهها و درههای متعددی میسازد که در واقع در مجموع روندها را تشکیل میدهند.
امواج اجزای تشکیل دهنده روندها هستند. با یافتن الگوهایی در حرکت امواج میتوان روندها را پیشبینی نمود. تئوری امواج الیوت به بررسی الگوها و روابط بین امواج میپردازد. نظریه امواج الیوت جزئیات فراوانی دارد که توضیح آن هدف این مقاله نیست. به طور خیلی خلاصه حرکتهای صعودی و نزولی در قالب حرکتهای 5 موجی و سه موج اصلاحی ABC انجام میشوند.
نسبتهای فیبوناچی در امواج الیوت نیز حضور دارند و نسبت حرکت و همپوشانی امواج با یکدیگر را میتوان با نسبتهای فیبوناچی بیان کرد. امواج الیوت قوانین زیادی دارند که هر یک در شرایط مخصوص به خودش به کار میرود. اما نکته مهمی که در نظریه امواج الیوت مورد توجه قرار گرفته است، ساختار فرکتال گونه و تو در توی امواج نسبت به هم است. منظور از ساختار فرکتال گونه ساختارهایی هندسی و تو در تو است که اجزای کوچکتر همانند جزء بزرگتر هستند با این تفاوت که در جهات مختلف انقباض و انبساط یافتهاند. یکی از مثال های معروف ساختار فرکتال گونه برگ سرخس است که ساختاری خود متشابه دارد. در رفتار قیمت نیز این ساختار وجود دارد. به طور مثال در رفتار مقالات الیوت و هارمونیک قیمتی 5 موجی ممکن است خود موج سوم یک حرکت 5 موجی کوچکتر باشد.
در امواج الیوت موجهای اول، سوم و پنجم همجهت هستند و خلاف جهت موج دو و چهار هستند. موجهای A و C نیز هم جهت هستند و خلاف جهت موج B هستند. در شکلهای زیر مثالهایی از امواج الیوت ارائه شده است.
در مقاله « امواج اولیوت چیست؟ » در این باره بیشتر توضیح داده شده است.
اندیکاتورها و اسیلاتورها
اکثر افرادی که در بازارهای مالی با استفاده از تحلیل تکنیکال، استراتژی معاملاتی خود را میسازند از اندیکاتورها استفاده میکنند. اندیکاتورها ابزار تکنیکالی هستند که مورد توجه بسیاری از معاملهگران هستند. اندیکاتور در واقع نوعی تابع ریاضی است که با گرفتن اطلاعات قیمت، حجم و زمان به عنوان ورودی، خروجی میسازد که حاوی اطلاعات جدیدی است که در حالت عادی در نمودار قیمت به وضوح مشخص نیست. امروزه بسیاری از معاملهگران با استفاده از اندیکاتورها و سیستمهای کامپیوتری معاملات الگوریتمی انجام میدهند که مزایای قابل توجی دارد. یکی از مهم ترین مزیتهای معاملات الگوریتمی اجتناب از انجام معاملات احساسی است که ممکن است ضررهای فراوانی به بار بیاورد.
اندیکاتورها با اسیلاتورها تفاوتهایی دارند. اما اغلب به عنوان نوعی از اندیکاتورها به حساب میآیند. اسیلاتورها در پنجره ای جدا نمایش داده میشوند ولی اندیکاتورها بر روی نمودار قیمت نشان داده میشوند. نکته دیگر این است که اسیلاتورها ناحیه اشباع دارند به عنوان مثل RSI در عدد زیر 30 ناحیه اشباع فروش است و در ناحیه بالای 70 در ناحیه اشباع خرید قرار دارد. یکی از کاربردهای مهم اسیلاتورها، تشخیص همگرایی و واگرایی در رفتار قیمت است. واگرایی قیمت را با استفاده از اندیکاتورها نمیتوان شناسایی نمود. از مهمترین اندیکاتورها میتوان به میانگین متحرک، باند بولینگر و ابر ایچیموکو اشاره نمود. RSI، استوکستیک و MACD نیز اسیلاتورهای پرکاربرد و پرطرفدار بین معاملهگران هستند.
اندیکاتورها انواع مختلفی دارند که عبارتند از :
- اندیکاتورهای نشاندهنده روند: مانند میانگین متحرک
- اندیکاتورهای نشان دهند مومنتوم و قدرت روند: مانند ADX
- اندیکاتورهای نشان دهنده نوسانات قیمت : مانند ATR
- اندیکاتورهای حجمی : مانند OBV
تعداد اندیکاتورهای موجود در تحلیل تکنیکال روزبه روز در حال افزایش است ولی نکته قابل توجه ماهیت این اندیکاتورها است که تغییری نکرده است و در یکی از چهار دسته بالا دسته بندی میشود.
در ادامه نکته مهم نحوه استفاده از اندیکاتورها و ترکیب انها با سایر اندیکاتورها و ازارهای تحلیل تکنیکال است. در ادامه یک مثال از ترکیب دو اندیکاتور و نحوه معامله با ترکیب اطلاعات این دو اندیکاتور آورده شده است.
در شکل زیر اندیکاتور میانگین متحرک و RSI نشان داده شده است. با استفاده از ترکیب این دو اندیکاتور میتوان سیگنالهای خوبی دریافت نمود. در قسمت هایی که RSI اشباع فروش است و قیمت میانیگن متحرک را رو به بالا قطع میکند سیگنال خرید است. و در نواحی که RSI اشباع خرید است و قیمت میانگین متحرک را رو به پایین قطع میکند سیگنال فروش است.
کلام آخر
در این مقاله به معرفی سه ابزار الگوهای هارمونیک، امواج الیوت و اندیکاتورها و اسیلاتورها پرداخته شد. این سه ابزار جزئیات زیادی دارند که پرداختن به آنها هدف این مقاله نیست. نکته حائز اهمیت نحوه ترکیب این روشها با یکدیگر و ساختن استراتژی معاملاتی است که مطلوب معاملهگران است. در مقاله بعد سعی میکنیم ابزارهای دیگر تحلیل تکنیکال را معرفی کنیم.
انواع الگوهای قیمتی در تحلیل تکنیکال چطور به کار میروند؟
اگر میخواهید یک تحلیلگر حرفهای بازارهای مالی باشید باید بتوانید الگوهای قیمتی (Price Patterns) را بشناسید. این الگوها در تحلیل تکنیکال به شما کمک میکنند نقاط ادامه روند یا برگشت را دقیقتر شناسایی کنید. به طور کلی الگوهای قیمتی به ۴ دسته از جمله الگوهای کلاسیک، الگوی الیوت، الگوی هارمونیک و الگوهای شمعی ژاپنی تقسیم میشوند. در این مقاله هر کدام را به اختصار توضیح خواهیم داد. با مدرسه تحلیل همراه باشید.
مقدمهای بر الگوهای قیمتی در تحلیل تکنیکال
- در تحلیل تکنیکال، می توان از الگوهای قیمتی در جهت تایید روند جاری قیمت یا به عنوان یک هشدار مبنی بر تغییر روند از صعود به نزول یا بلعکس استفاده کرد.
- طبق تعریف، یک الگوی قیمت یک پیکربندی قابل تشخیص از حرکت قیمت است که با استفاده از یک سری خطوط روند و یا منحنیها شناسایی میشود.
- هنگامی که یک الگوی قیمت سیگنالی مبنی بر تغییر جهت روند بدهد، به عنوان الگوی برگشتی محسوب میشود.
- از طرفی پس از یک الگوی ادامهدهنده روند در جهت قبلی خود ادامه پیدا میکند.
- برخی از الگوهای ادامه دهنده به عنوان یک مکث کوتاه در میان روندها محسوب میشوند.
- تحلیلگران تکنیکال با استفاده از الگوهای قیمت به بررسی حرکات فعلی و پیشبینی حرکات آتی بازار میپردازند.
الگوهای کلاسیک تکنیکال
یکی از روشهای پایه در تحلیل تکنیکال استفاده از روش تحلیل کلاسیک است.
خطوط روند در تحلیل تکنیکال
- از آنجایی که الگوهای قیمت با استفاده از یک سری خطوط و یا منحنیها شناسایی میشوند، درک خطوط روند و نحوه ترسیم آنها مفید است.
- خطوط روند به تحلیلگران تکنیکال کمک میکند تا مناطق حمایت و مقاومت را در نمودار قیمت شناسایی کنند.
- اینها خطوط مستقیمی هستند که با اتصال پیوتهای کف در روند صعودی (خط روند صعودی) و یا پیوتهای سقف در روند نزولی (خط روند نزولی) روی نمودار ترسیم می شوند.
- نحوه ترسیم خطوط روند میتواند متفاوت باشد، برخی از انتهای سایهی کندلها (Shadow) رسم مینمایند و برخی از انتهای بدنهی کندلها (Body) رسم میکنند.
- در نمودارهای روزانه، تحلیلگران اغلب از قیمت های بسته شدن استفاده می کنند، نه از اوج یا پایین، برای ترسیم خطوط روند، زیرا قیمت های بسته شدن نشان دهنده معامله گران و سرمایه گذارانی است که مایل به حفظ موقعیت در یک شب یا در تعطیلات آخر هفته یا بازار هستند.
انواع الگوهای قیمتی
به طور کلی الگوهای قیمتی کلاسیک به دو دسته تقسیم میشوند.
1- الگوهای ادامه دهنده:
الگوهای ادامهدهنده یک اصلاح یا مکث قیمت است که در میانه روندها شکل میگیرد و پس از آن روند به حرکت قبل خود ادامه میدهد.
2- الگوهای برگشتی:
الگوهای برگشتی مشابه الگوهای ادامه دهنده اصلاح یا مکث قیمتی در میان روندها هستند. با شکل گیری این الگوها، قیمت در جهت خلاف روند قبل حرکت میکند.
الگوهای ادامه دهنده
- یک الگوی ادامه دهنده را میتوان به عنوان یک مکث کوتاه در طول یک روند غالب در نظر گرفت، اصطلاحآٓ زمانی که گاوها در طول یک روند صعودی نفس خود را میگیرند، یا زمانی که خرسها در طول یک روند نزولی برای لحظهای استراحت میکنند.
- در زمان تشکیل الگوهای قیمتی هیچ راهی برای تشخیص الگوی ادامهدهنده با الگوی برگشتی از قبل وجود ندارد.
- به این ترتیب، باید توجه دقیقی به خطوط روند مورد استفاده برای مقالات الیوت و هارمونیک ترسیم الگوی قیمت داشت.
- پس باید دقت کنید که آیا نمودار قیمت قادر است از خط مقاومتی و یا حمایتی عبور کند.
- تحلیلگران تکنیکال معمولاً توصیه میکنند که فرض کنیم روند جاری تا زمان تغییر روند ادامه خواهد داشت.
- به طور کلی، هرچه زمان تشکیل الگو بیشتر باشد، و حرکت قیمت در داخل الگو بزرگتر باشد، پس از خروج قیمت از الگو حرکت پر شتابتر خواهد بود.
متداولترین الگوهای ادامه دهنده
رایجترین الگوهای ادامهدهنده اینها هستند:
- مثلث: مثلث با استفاده از دو خط روند همگرا ساخته شدهاند.
- پرچم: پرچمها با دو خط روند موازی یا همگرا ترسیم شدهاند.
- کنج: کنجهایی که با دو خط روند همگرا ساخته شدهاند که هر دو به سمت بالا یا پایین زاویه دارند.
- مستطیل: در حقیقت کانال افقی است که نشان دهنده یک بازار خنثی است.
الگوهای قیمتی برگشتی
- در این الگوها، نمودار قیمتی بعد از طی روند مشخصی در طول بازه زمانی، روند آن متوقف و یا خنثی میشود و یا در جهتی مخالف روند قبلی خود، روند حرکتی جدیدی را در پیش خواهد گرفت.
- در الگوی بازگشتی امکان دارد که یک روند نزولی به روند صعودی قبلی برگردد و یا یک روند صعودی به یک روند نزولی تبدیل شود.
- به واقع در الگوی بازگشتی، نقطه عطفی در نمودار به وجود میآید که روند بعدی را تحت تأثیر خود میگذارد.
متداولترین الگوهای برگشتی
در اینجا میخواهیم درباره رایجترین الگوهای برگشتی توضیح دهیم.
الگوی سر و شانه (Head & Shoulders)
شکل زیر الگوی برگشتی سر و شانه در سهام شرکت ملی صنایع مس ایران با نماد فملی است. شاهد افزایش حجم معاملات در زمان شکست خط گردن هستیم.
دو قله (Double Tops & Bottoms)
سه قله (Triple Tops & Bottoms)
تئوری امواج الیوت و الگوهای قیمتی
- در تحلیل تکنیکال یک نظریه به نام تئوری امواج الیوت وجود دارد که برای توصیف حرکت قیمت در بازارهای مالی استفاده میشود.
- این نظریه توسط رالف نلسون الیوت پس از مشاهده و شناسایی الگوهای موج فرکتال تکرار شونده شناسایی شده است.
- امواج را میتوان در تمام حرکات قیمت سهام شناسایی کرد. سرمایه گذارانی که تلاش میکنند از روند بازار سود ببرند را میتوان سوار بر موج توصیف کرد.
آشنایی با تئوری امواج الیوت
- این نظریه توسط رالف نلسون الیوت در دهه 1930 ارائه شد.
- پس از اینکه الیوت به دلیل بیماری مجبور به بازنشستگی شد، به چیزی نیاز داشت تا وقت خود را مشغول کند و شروع به مطالعه 75 سال نمودارهای سالانه، ماهانه، هفتگی، روزانه و خودساخته ساعتی و 30 دقیقهای در شاخصهای مقالات الیوت و هارمونیک مختلف کرد.
- این نظریه در سال 1935 زمانی که الیوت پیشبینی عجیبی از پایین بودن بازار سهام انجام داد، شهرت یافت.
- از آن زمان تاکنون به یک عنصر اصلی برای هزاران مدیر پورتفولیو ، معاملهگران و سرمایهگذاران خصوصی تبدیل شده است.
- او دقت کرد که در نظر داشته باشد که این الگوها هیچ نوع اطمینانی در مورد حرکت قیمت در آینده ارائه نمیکنند، بلکه در به نظم بخشیدن به احتمالات برای اقدامات آتی بازار هستند.
- امواج الیوت را میتوان همراه با سایر اشکال تحلیل تکنیکال، از جمله شاخصهای تکنیکال، برای شناسایی فرصتهای خاص مورد استفاده قرار داد.
- معاملهگران ممکن است در یک زمان معین تفسیرهای متفاوتی از ساختار موج الیوت بازار داشته باشند.
امواج مقالات الیوت و هارمونیک الیوت چگونه کار میکنند
بعضی از تحلیلگران تکنیکال با استفاده از تئوری امواج الیوت سعی میکنند از الگوهای موجی در بازار سهام سود ببرند. این فرضیه میگوید که حرکت قیمت سهام را میتوان پیشبینی کرد زیرا آنها در تکرار الگوها ایجاد میشود. این تئوری دو نوع مختلف از امواج را شناسایی میکند:
امواج حرکتی
امواج اصلاحی
با توجه به تئوری امواج الیوت هر سیکل حرکتی شامل ۸ موج است. موج حرکتی شامل ۵ موج و موج اصلاحی هم شامل ۳ موج است.
الگوهای هارمونیک در بازارهای مالی
- الگوهای هارمونیک، الگوهای قیمت با فرم هندسی هستند که با استفاده از اعداد فیبوناچی برای تعیین نقاط چرخش دقیق قیمت در نمودارها مشخص میشود.
- برخلاف سایر روشهای رایج معاملاتی، معاملات هارمونیک تلاش میکند تا حرکات آتی را پیشبینی کند.
- از الگوهای معروف یا متداول این سبک، میتوان به گارتلی(Gartly)، پروانه (butterfly)، کوسه (shark)، خفاش (Bat) و خرچنگ (Crab) اشاره کرد.
هندسه و اعداد فیبوناچی
- الگوهای هارمونیک بر اساس این فرض است که رفتار قیمت بصورت یک فرم هندسی در قالب الگو و نسبتهای فیبوناچی تکرار میشوند.
- ریشه روششناسی نسبت اولیه یا برخی از مشتقات آن (0.618 یا 1.618) است.
- ن سبتهای مکمل عبارتند از: 0.382، 0.50، 1.272، 2.0، 2.24، 2.618، 3.14 و 3.618.
- ن سبت اولیه تقریباً در تمام ساختارها و رویدادهای طبیعی و محیطی یافت میشود.
- از آنجایی که این الگو در سراسر طبیعت و در جامعه تکرار میشود، این نسبت در بازارهای مالی نیز دیده میشود که تحت تأثیر محیطها و جوامعی هستند که در آن معامله میکنند.
- با مشاهده الگوهای هارمونیک با ابعاد و شکل های مختلف در نمودار قیمت، معاملهگران میتوانند نسبتهای فیبوناچی را روی الگوها اعمال کنند. در مرحله بعدی آنها به دنبال این هستند که بتوانند حرکات آتی را پیشبینی کنند.
مسائل مربوط به هارمونیک
- ممکن است یک معاملهگر غالباً الگویی را ببیند که شبیه یک الگوی هارمونیک است، اما سطوح فیبوناچی الگو را تایید نکند، بنابراین الگو را از نظر رویکرد هارمونیک، غیرقابل اعتماد میکند.
- این میتواند یک مزیت باشد، زیرا مستلزم آن است که معاملهگر صبور و منتظر تنظیمات ایدهآل باشد.
- الگوهای هارمونیک میتوانند مدت زمان حرکت قیمت را بسنجند. اما میتوان از آنها برای جداسازی نقاط معکوس نیز استفاده کرد.
- این خط زمانی رخ می دهد که یک معاملهگر در منطقه معکوس وارد و در ادامه الگوی نقض شود.
- وقتی این اتفاق میافتد، معاملهگر میتواند در معاملهای گرفتار شود که روند به سرعت در جهت خلاف معامله او حرکت کند.
- بنابراین، مانند همه استراتژی های معاملاتی، مدیریت ریسک باید لحاظ شود.
- دقت کنید که این الگوها ممکن است در الگوهای دیگر هم وجود داشته باشند.
- همچنین ممکن است که الگوهای غیرهارمونیک هم در بافت الگوهای هارمونیک وجود داشته باشند.
- اینها میتوانند برای کمک به اثربخشی الگوی هارمونیک و افزایش عملکرد مقالات الیوت و هارمونیک ورود و خروج استفاده شوند.
- چندین موج قیمت نیز ممکن است در یک موج هارمونیک وجود داشته باشد (به عنوان مثال، یک موج CD یا موج AB). قیمت ها دائما در حال چرخش هستند.
- بنابراین، بررسی نمودار قیمت در تایم فریم بالاتر مهم است.
- ماهیت فراکتال بازارها اجازه میدهد که این نظریه در تایم فریمهای متفاوت اعمال شود.
الگوهای کندلی یا شمعی ژاپنی
نمودارهای کندل استیک ابزاری تکنیکالی هستند که با توجه به ۴ قیمت اصلی، دادهها را در بازههای زمانی متعدد نمایش میدهند. قدمت نمودارهای شمعی ژاپنی به تاجران برنج ژاپنی در قرن هجدهم برمیگردد. نمودارهای شمعی ژاپنی نسبت به نمودارهای میلهای و خطی سادهتر و مفیدتر هستند. کندلها الگوهایی میسازند که جهت قیمت را پس از تکمیل پیشبینی میکنند.
استیونیسون در کتاب محبوب خود در سال 1991، «تکنیکهای نمودار شمعی ژاپنی»، الگوهای شمعدانی را به دنیای غرب آورد. بسیاری از تاجران حالا میتوانند دهها مورد از این الگوها را شناسایی کنند که نامهای مختلفی به صورت زیر دارند:
الگو پوشش ابر سیاه
ستاره صبحگاهی
ستاره شامگاهی
الگوی پوشا
الگوی نافذ
علاوه بر این، الگوهای تک میله به صورت زیر در دهها استراتژی معاملاتی بلندمدت و کوتاه گنجانده شدهاند.
مرد به دار آویخته
الگوهای پرایس اکشن
در سبک تحلیلی پرایس اکشن، الگوهای مورد استفاده برای شناسایی نواحی برگشت قیمت، همان الگوهای شمعی ژاپنی در نواحی حمایت و مقاومت هستند.
اگرچه ذات اصلی پرایس اکشن با تحلیل تکنیکال یکسان است، ولی در گذر زمان تعدادی از افراد تحلیلگر و معاملهگر موفق پرایس اکشنی شروع به آموزش استراتژی شخصی خود در زمینه این سبک تحلیلی کردند. امروزه هرکدام از این سبکها به نام این افراد شناخته میشوند. از اصلیترین استراتژیهای شناختهشده در زمینه تحلیل و معامله پرایس اکشن، متعلق به این ۴ نفر است:
- لنس بگز (Lance Beggs):نام استراتژی پرایس اکشن لنس با نام YTC یا مربی معاملهگری شما (Your Trading Coach) است.
- گالن وودز (Galen Woods):استراتژی وودز TSR یا بررسی ستاپهای معاملاتی (Trading Setups Review) نام دارد.
- ال بروکز (Al Brooks) : ال بروکز استراتژی خود را در ۴ کتاب با نامهای معامله با پرایس اکشن (Trading Price Action) ارائه کرد.
- یک سیستم شرکتی به نام RTM یا Read The Market:استراتژی RTM نیز به مقالات الیوت و هارمونیک همین نام RTM شناخته میشود.
کلام آخر
یکی از روشهای تحلیل تکنیکال در بازارهای مالی بررسی الگوهای قیمتی است. به طور کلی الگوهای قیمتی شامل الگوهای کلاسیک (الگوهای قیمتی)، الگوی الیوت، الگوی هارمونیک و الگوهای شمعی ژاپنی، الگوی پرایس اکشن هستند. آیا شما هم تجربه کار با این الگوهای قیمتی را داشتهاید؟ به نظر شما کدام یک از الگوهای قیمتی بهتر از بقیه است؟ لطفا نظرات خود را با ما به اشتراک بگذارید.
سوالات متداول
الگوهای قیمتی به طور روندهای بازارهای مالی هستند که به صورت نمودارهای مختلف نمایش داده میشوند.در تحلیل تکنیکال، می توان از الگوهای قیمتی در جهت تایید روند جاری قیمت یا به عنوان یک هشدار مبنی بر تغییر روند از صعود به نزول یا بلعکس استفاده کرد.
به طور کلی الگوهای قیمتی به ۴ دسته از جمله الگوهای کلاسیک، الگوی الیوت، الگوی هارمونیک و الگوهای شمعی ژاپنی تقسیم میشوند.
منابع
“Introduction to Technical Analysis Price Patterns”, Investopedia, 2022.
“What Is the Elliott Wave Theory?”, Investopedia, 2022.
“Harmonic Patterns in the Currency Markets”, Investopedia, 2022.
“The 5 Most Powerful Candlestick Patterns”, Investopedia, 2022.
دیدگاه شما