معماری و شهرسازی
2- بازار روز
اين بازارها كه به شنبه بازار و يكشنبه بازار و جز آن معروفند ، معمولا در محله هايي تشكيل مي شوند كه به خاطر وضع جغرافيايي ، جمعيت ها ، به طور پراكنده و با فاصله كم زندگي مي كنند .
اين نوع پراكندگي باعث مي شود كه فاصله ها تا مراكز خريد بزرگ زياد شود و در نتيجه مردم نتوانند به بازارهاي سنتي مراجعه و خريد و فروش كنند.به همين خاطر است كه در اين صورت فروشندگان به مراكز تجمع مراجعه مي كنند و بازار روز تشكيل مي شود. در كشور ما اينگونه بازارها غالبا در منطقه گيلان و مازندران تشكيل مي شوند كه شرايط جغرافيايي خوبي دارند .
3- بازار در شهرهاي بزرگ
طبيعي است كه بازار ، در اولين روز پيدايش در شهرهاي بزرگ ، به شكل امروزي نبوده و به مرور زمان قالب و وضعيت امروزي را يافته است. نطفه بازار تهران كه شايد اغلب مردم ايران آن را ديده اند ، در دوران سلطنت شاه طهماسب بسته شد. در آن زمان براي تهران برج و بارويي ساخته شد. چهار دروازه را به خارج مرتبط مي كرد.مهمترين دروازه تهران در آن روزگار دروازه حضرت عبدالعظيم بود ، زيرا اين دروازه بود كه تهران را به مادر شهر ، يعني ري ، و مناطق جنوبي كشور متصل مي كرد .
از آنجا كه در قديم معمولا نقشه و الگوي جامع و مانعي براي شهرسازي وجود نداشت ، مردم در اطراف جوي ها و مسيل ها خانه ها و دكان هاي خود را بنا مي كردند . طبيعي است كه اين شيوه ساختمان سازي باعث پديد آمدن كوچه ها و گذرهاي كج و معوج مي شد .
اگرچه صورت ظاهري بازارها دالاني شكل است ولي كلمه دالان در بازار معني خاصي دارد . براي آنكه با اصطلاحات بكار برده شده در بازار ها آشنا شويم انواع بازار ها توضيحاتي در اين مورد لازم است .
در بازارهاي ايران با اسامي زير برخورد مي كنيم : راسته بازار ، قيصريه ، دالان ، كاروانسرا ، سرا ، تيم،تيمچه و چهارسو .
راسته بازار به خيابان اصلي بازار گفته مي شود. كلمه راسته همان رسته به معناي صنف است. براي مثال گفته مي شود راسته كفاشها. در راستاي كفاشها عده زيادي كفاش ، كنار هم ، در دكان ها مستقر هستند و مشغول ساخت كفش و يا فروش آنند .
در بازار دالان به محلي گفته مي شود كه در آن اصناف مختلفي فعاليت دارند. در دالان مي توان مي توان دكان لوازم و تحرير فروشي را در كنار دكان لوازم خانگي ديد ، و پشم فروشي را در كنار يك دكان چلو كبابي. اين دالان ها مي توانند بسيار طولاني و تو در تو باشند. همه دالان ها به هم مرتبط اند و در عين حال راههاي ارتباطي راسته ها نيز هستند .
قيصريه معمولا به راسته اي گفته مي شود كه در آن كالاهاي سبك وزن و گران قيمت به فروش مي رسد.تفاوت قيصريه با راسته در اين است كه در دو انتهاي دالان قيصريه دو در بسيار محكم و سنگين كار گذاشته مي شد كه در شب ها آنها را مي بستند. صنف طلا فروش ، ساعت فروش و از اين قبيل در قيصريه ها مستقر بوده اند .
در بالا گفته شد كه در قيصريه ها كالاهاي سبك وزن و گران قيمت به مشتريان عرضه مي شود . در تيم و تيمچه كالاها گران وزن و گران قيمت اند.قيصريه در دالان قرار دارد ولي تيم و تيمچه به صورت ميدان اند و به خاطر بالا بودن قيمت كالا ها ي موجود در آن ، مانند قيصريه ها ، دري بزرگ و سنگين دارند كه شب ها آنها را مي بندند.پس تيم و تيمچه محل فروش و عرضه كالاهايي هستند كه احتياج به جاي زيادي دارند ، مانند فرش و انواع بازار ها قاليچه و انواع پارچه هاي گران قيمت . تيم و تيمچه را در دو طبقه مي ساختند. در طبقه بالا تجارتخانه قرار داشت و درب طبقه زيرين كالا را عرضه مي كردند.خدمات صنفي كه در يك تيم يا تيمچه مستقر است در همان محل عرضه مي شود.براي مثال در تيمچه اي كه فرش و پارچه گران قيمت عرضه مي شود ، رنگ قالي فروشي ، پشم فروشي و خياطي هم مستقر است. همچنين معمولا در تيم و تيمچه خدماتي مانند آبدارخانه و آشپزخانه نيز وجود دارد. تيم ها و تيمچه ها مسقف اند و معماران هميشه سعي در آن داشته اند كه اين سقف ها را هرچه زيبا تر و با شكوه تر بنا كنند .
5- كاروانسرا
محلي را كه كاروانها شب هنگام به استراحت مي پرداختند كاروانسرا مي گويند. در كاروانسراهاي بين راه كاروانيان مي توانستند براي حيوانات خود علوفه وساير خدمات ، مانند نعل بندي ، نيز بيابند . در كاروانسراها اتاق هايي به نام حجره براي مسافران و طويله و اسطبل براي حيوانات مي ساختند . در ميان كاروانسرا چاه آب يا قناتي آب مشروب مسافران انواع بازار ها را تامين مي كرد. امروزه نيز مسافران در طول جاده هاي ايران با بقاياي بعضي از اين كاروانسراها برخورد مي كنند . گاهي در ميان آنها كاروانسراهايي يافت مي شود كه هنوز پا برجا و قابل استفاده اند . در شهر هاي كوچك كاروانسرا طبيعتا در خيابان اصلي قرار داشت و مانند يك هتل يا مسافرخانه عمل مي كرد .
كاروانسراهاي بازرگانان ثروتمند از كاروانسراهاي بازرگانان متوسط جدا بود و اقليت هاي مذهبي مانند زرتشتيان ، يهوديان و مسيحيان كاروانسراهاي مخصوص به خود داشتند .
6- سرا
در بازار ، سرا همان نقش كاروانسرا را دارد ، با اين تفاوت كه در سرا كالايي جز كالا ها ي كوچك و
آن هم به عنوان نمونه وارد نمي شود.سرا ها هم در فضاهايي بسيار بزرگ و در دو طبقه ساخته مي شدند.در طبقه بالا دفاتر تجارتخانه ها قرار داشت و در طبقه پايين انبار ها و كارگاه هاي توليدي.در سراها و كاروانسراها خرده فروشي نمي كردند بلكه معاملات كلي انجام مي دادند .
از آنجا كه عبور و مرور حيوانات در بازار ممنوع بود ، سراها و كاروانسراها در خيابان هاي جداگانه و موازي راسته ها بودند و با دروازه ها ارتباط داشتند. عبور مرور حيوانات و گاريها در بازار ها به سه ملاحظه مهم ممنوع بود :
- از آنجا كه محيط بازارها بسته و بسيار شلوغ است مدفوعات حيوانات باعث ايجاد محيط غير بهداشتي و متعفن مي شد .
- چنانچه از عبور و مرور حيوانات و گاريها در بازار جلوگيري نمي شد ، محيط بازار مورد تاخت و تاز بعضي از مردم غير مسئول قرار مي گرفت و باعث مي شد كه امنيت جاني مردم در بازار تهديد شود و فروشنده و خريدار نتوانند با خيال راحت به كار خود بپردازند .
- رفت وآمد مردم مشكل و گاه ناممكن مي گشت .
البته اين اصول هميشه رعايت نمي شد و گردن كلفتها زير بار نمي رفتند . متاسفانه امروزه اين ملاحظات فراموش شده و در بازار هاي ايران انواع موتور سيكلت و گاري جان خريدار و فروشنده را به لب مي رسانند .
يك چهار راه را در بازار (چهار سو) يا( چار سو) مي گويند .البته بايد در نظر داشت كه هر چهار راهي چهار سو نيست بلكه محل تلاقي دو راسته بازار بزرگ تشكيل چهار سو مي دهد . چهار سو هشت ضلع دارد كه چهار طرف آن مسير بازار ها است و يك طرف آن راه پله طبقه فوقاني بازار .
سه طرف ديگر را صرافها يا آنان كه خبره بازار بودند اشغال مي كردند . راه پله در چهار سوها به دو دليل ايجاد مي شد :
اول آنكه راهي براي دسترسي به پشت بام جهت تعميرات ويا طبقات فوقاني بازار بود .
دوم اينكه در بازار ها كسبه و پيشه وران در مواقع شلوغي بازار از رو.ي پشت بام از نقطه اي به نقطه اي ديگر مي رفتند و به اين ترتيب مي توانستند با سرعت بيشتري به مقصد برسند .
اين چهارسوها معمولا معماري بسيار زيادي دارند . معماران سعي مي كردند هر چه در چنته دارند در ساختمان آن بكار ببندند .
چهار سو محل استقرار داروغه نيز بود و در آنجا (تخت) او را مي زدند . از آنجا كه چهار سو مهمترين محل گذر مردم شهر بوده است ، حكامان آن را محل اجراي احكام نمايشي خود مي كرده اند . جسد طغرل سوم سه روز در چهاسوي بازار ري به دار آويخته بود .
اهالي محله هاي شهري براي خريد هاي كلي خود به بازار مراجعه مي كردند. آنها احتياجات روزمره اي هم داشته اند كه هرچند مي توانستند از بازار تهيه كنند ، ولي اغلب به علت بعد مسافت بازار ترجيح مي دادند آنها انواع بازار ها را در محل زندگي خود تهيه كنند . به اين ترتيب در هر محل تعدادي دكان (غالبا بقالي و سبزي فروشي و قصابي و قهوه خانه و پينه دوزي و كبابي . ) مجموعه اي را تشكيل مي دادند كه معمولا در دو طرف گذر گاه مسقفي انواع بازار ها مستقر مي شدند . اين مجموعه را بازار چه مي ناميدند .
بازار ، كه خود به تنهايي نمي توانست نيازهاي روز افزون مردم را برآورد كند ، به ناچار در كنار خود سراها ، تيمچه ها ، تيم ها و قيصريه هايي به وجود آورد كه هر يك به كاري مي آمد . پس بازار از مجموعه اي از مغازه ها تشكيل يافته كه با معبر سر پوشيده و كاروانسرها ، تيمچه ها ، سراها و شتر خانه ها تشكيل بافت خاصي را مي دهد . علاوه بر اين ها در جوار اين مجموعه اماكن عمومي مانند حمام-تكيه-مدرسه-مسجد-سقاخانه-زورخانه-قهوه خانه وجود داشته است كه بر روي هم بافت كامل و اندامواري را به وجود مي آورده كه از نظر ارتباطات بخش هاي مختلف زندگي و فعاليت هاي اقتصادي ، اجتماعي ، مذهبي و سياسي جوابگوي نيازمنديهاي مردم بوده است . به علت وجود همين امكانات بوده كه اغلب كسبه و كارگران بازار و روستايياني كه به شهر مي آمدند در اطراف بازار سكني مي گزيدند . البته تجار و طبقه حاكم دورتر از محيط بازار و هياهوي اطراف آن مي زيستند . با دور شدن انواع بازار ها از محيط بازار داشتن خانه وسيع سهل ترمي شد ، امروزه در ايام تعطيل و شب ها بازار كالبدي بي روح و مرده مي نمايد ، ولي در گذشته رفت و آمد و عبور كاروانها و اقامت موقتي روستاييان در كاروانسراها بازار را مانند روز زنده مي نمود .
نكته ها
1- بعضي معتقداند كه علت گرد آمدن اصناف در يك راسته به اين دليل است كه اصناف به فكر رفاه و قدرت انتخاب مشتريان و خيرخواه آنان اند. اين اشتباه است ، زيرا از ايام گذشته تا زمان حال ، چه در منابع تاريخي و چه در تجربه ، مشاهده شده است كه همه بازاريان از نظر درستي ، امانت داري ، خيرخواهي و راستگويي هيچ گاه همانند هم نيستند .
2- اصولا بازار از اين جهت ساخته مي شد كه محيط مخصوص دادوستد و محل تمركز عرضه و تقاضا و رقابت و فعاليت و همكاري و صرفه جويي در وقت خريدار باشد و از تورم و گراني و آشفتگي معانلات جلوگيري كند ، همچنين حفظ كاسب و مشتري از گرماي تابستان و سرماي زمستان و گردوغبار و گل و لاي و حفظ اجناس و امتعه از حرارت آفتاب و برودت و رطوبت و خاصيتي كه براي دكان دار از نظر جلوه و جلاي متاع و استتار معايب اجناس داشت و موجب رغبت هر كاسب به كسب در بازار مي شد .
3- در مورد وطن دوستي ، وطن پرستي و ملي گرايي بازاريان نيز صحبت زيادي شده است ، كه اين نتيجه تبليغات خودشان است.بازرگانان ، در مرحله نخست به فكر سود و زيان خويش است .
4- در مورد بازار و بازاري جعفر شهري مطالب جالبي دارد :
(. خارجي چراغ زنبوري مي فرستاد و همراهش لاستيك و در و توري و سوزن و پستانكي يدكي ، تا خريدار هم تشويق شود هم براي مدتي از دردسر خريد و مراجعه به چراغساز آسوده باشد ، و بازاري به صورتي در جعبه آن را باز كرده همه يدكي ها را از آن بيرون مي كشيد و به همين صورت هر گونه از اين اشياء و ديگر امتعه را كه به نوعي در هر يكشان تصرف مي نمود .
گفته شددر بازار طبيعي، و بازار طبيعي آن است كه ثبات معامله داشته ، پس و پيش و تغيير تبديل نداشته ، احتمال ترقي و تنزل فاحش در پيش نشان نداده ، سير طبيعي داشته باشد .
بازار غير طبيعي آن است كه اجناس ، امروز در قيمتي و فردا در قيمتي و اوضاع مملكت يا وضع دنيا و تجارت آن متشنج و ورود و خروج امتعه دشوار و احوالش غيرمعلوم باشد و اينجاست كه تاجر دست اول در فروش و معامله با بنكدار طريق احتياط در پيش گرفته ، در فروش كلي ، از قبول وعده و امثال آن خودداري نموده با دلال مربوط مي شود و در اينجا دلال هم كسي است كه مي تواند رابط ميان دسته اول و خرده فروش شده معاملات و مشتريان نقد بخر معرفي بكند .
دسته بندی انواع بازارها در تجارت
طبق مطلب قبلی يک بازار انواع بسياری از سيستم ها، مؤسسه ها، روش ها، روابط اجتماعی و سازمان ها است كه از طريق آن ها، احزاب و گروه ها برای تبادل بكار گرفته می شوند. زمانی كه بسیاری از افراد تصمیم می گیرند محصول و یا خدمات را با یکدیگر انواع بازار ها مبادله کنند به عبارتی یک بازار هرچند در مقیاس کوچک شکل می گیرد. در فرآیند مبادله افراد می توانند در ازای مبادله پول دریافت کنند اما، این امکان هم وجود دارد که به جای پول بعضاً کالای مورد نیاز خود را نیز دریافت کنند؛ با توجه به این که افراد در فرآیند مبادله چه چیزی را مبادله می کنند انواع مختلفی از بازار ها با ماهیتی مختلف شکل می گیرند. بازار ها الزاما نباید به شکل فیزیکی باشند امروزه بازار های غیر فیزیکی نیز شکل می گیرند و بسیاری از تبادل ها را پوشش می دهند، به بیان دیگر شکل گیری یک بازار امروزه منوط به داشتن فضا های فیزیکی به صورت قطعی نیست اما، با این وجود بازار های فیزیکی هنوز برای مشتری جذابیت خاص خود را دارد و این بازار ها نیز نقش مهمی را در اقتصاد ایفا می کنند.
بازار های مختلف می توانند خود بخود بوجود بيايند زمانيكه يک گروه به يک كالا يا سرويس علاقه دارد كه گروه ديگر می تواند آن را توليد كند بازار می تواند شکل گیرد. بنابر اين يک بازار می تواند براي سيگار وجود داشته ياشد، ديگری براي آدامس، و حتی برای تحويل در آينده یک كالا؛ وجود داشته باشد در خیلی موارد می تواند بازار سياه وجود داشته باشد، زمانی كه يک كالا بطور غير قانونی مبادله شود؛
برای مثال : بازارهايی برای كالا هايی زير فرمان اقتصادی با وجود فشار برسركوب آن ها، و بازارهای مجازی مانند: ای بی، كه در آن خريداران و فروشندگان بطور فيزيكی در طول مذاكره دخالت نمی كنند. يک بازار می تواند به عنوان يک حراج، به عنوان يک بازار الكترونيكی خصوصی، به عنوان بازار كالای عمده، به عنوان يک مركز خريد، به عنوان يک موسسه مجتمعی مانند يک بازار سرمايه و به عنوان يک بحث غير رسمی بين دو فرد باشد، و به این شکل سازماندهی شود.
دسته بندی انواع بازارها در تجارت….
انواع بازار ها را می توان به این گونه نیز دسته بندی کرد:
- بازار های مصرف کنند گان فیزیکی
- بازار های تجارت فیزیکی
- بازار های غیر فیزیکی
- بازار های مالی
- بازار های غیر قانونی و غیر مجاز
بازارها بسیار متفاوت هستند این تفاوت می تواند در:
- شكل
- مقياس(حجم و بازه جغرافيايی)
- موقعيت مكانی و انواع شركت كنندگان، مانند انواع كالا و خدمات معامله شده و غیره را شامل شود.
در مطلب های بعدی شما را با توضیح های تکمیلی هر کدام از انواع بازار ها آشنا می کنیم.
انواع بازار مالی (دلالان، کارگزاران، صرافی ها)
در این محتوا با انواع بازار مالی ( دلالان، کارگزاران، صرافی ها) آشنا میشوید. همچنین نحوه معامله در بازارهای دلال، بازارهای کارگزار و صرافی را با هم مورد بررسی قرار میدهیم. در ادامه این مطلب با ما همراه باشید.
انواع بازار مالی دلالان، کارگزاران، صرافی ها
در مبادله دارایی، چندین نوع بازار مختلف برای تسهیل تجارت وجود دارد. انواع بازار مالی تحت مکانیسم های معاملاتی متفاوتی عمل می کند که بر نقدینگی و کنترل تأثیر می گذارد.
انواع بازار مالی اصلی عبارت هستند از :
دلالان بدون نسخه
کارگزاران
صرافی ها
بازارهای دلالان
یک بازار دلال با فروشنده ای کار می کند که هم برای خریداران و هم برای فروشندگان به عنوان طرف مقابل عمل می کند. فروشنده قیمت ها را برای اوراق بهادار مورد نظر تعیین می کند. سپس درخواست می کند و با هر سرمایه گذاری که مایل به پذیرش آن قیمت ها باشد معامله خواهد کرد. اوراق بهادار فروخته شده توسط معامله گران گاهی اوقات به عنوان معاملات خارج از بورس (OTC) شناخته می شود.
با انجام این کار، فروشنده نقدینگی را در بازار به قیمت یک حق بیمه کوچک فراهم می کند. به عبارت دیگر، فروشنده ها اغلب قیمت های پیشنهادی را کمتر از بازار تعیین می کنند و قیمت ها را بالاتر می خواهند. اسپرد بین این قیمت ها سودی است که فروشنده کسب می کند. در مقابل، فروشنده ریسک طرف مقابل را تقبل می کند.
در مورد تحلیل بازار بخوانید.
بازارهای دلال در سهام کمتر رایج است. اما بیشتر در اوراق قرضه و ارز رایج است. بازارهای معامله گر نیز برای قراردادهای آتی و اختیار معامله یا سایر قراردادها و مشتقات استاندارد شده مناسب هستند. در نهایت، بازار ارز معمولاً از طریق دلال ها اداره می شود و بانک ها و صرافی ها به عنوان واسطه معامله گر عمل می کنند.
از بین سه نوع بازار، بازار دلال معمولاً نقدشونده ترین بازار است.انواع بازار ها
بازارهای کارگزاران
یک بازار کارگزار با یافتن طرف مقابل هم برای خریداران و هم برای فروشندگان عمل می کند. هنگامی که معامله‌گران به عنوان طرف مقابل عمل می‌کنند، تأخیر کارگزاران در یافتن طرف مقابل مناسب منجر به نقدینگی کمتر در بازارهای دلالی می‌شود. به طور سنتی، بازارهای سهام، دلالی بودند. در اینجا کارگزاران بورس سعی می کنند طرف مقابل مناسبی برای مشتری خود در محل معاملات پیدا کنند.
بازارهای کارگزار برای انواع اوراق بهادار، به ویژه آنهایی که انتشار اولیه دارند، استفاده می شود. برای مثال، یک IPO معمولاً از طریق یک بانک سرمایه‌گذاری راه‌اندازی می‌شود که این موضوع را در تلاش برای یافتن مشترکین کارگزاری می‌کند. این نیز برای صدور اوراق قرضه جدید مشابه است. در نهایت، بازارهای واسطه ای نیز برای محصولات سفارشی مناسب هستند.
بازارهای صرافی ها
از بین انوع بازار مالی، صرافی خودکارترین بازار است. اما اگر هیچ خریدار و فروشنده ای نتواند به واسطه قیمت با یکدیگر ملاقات کند، هیچ معامله ای انجام نمی شود. امروزه بازار سهام دیگر یک بازار دلالی نیست. زیرا به یک بورس خودکار تبدیل شده است. معاملات بر اساس دفترچه های سفارشی انجام می شود که خریداران را با فروشندگان مطابقت دهد.
مزیت صرافی فراهم کردن یک مکان مرکزی برای خریداران و فروشندگان است تا طرف مقابل خود را پیدا کنند. صرافی ها خودکار هستند و نیازی به واسطه یا واسطه ندارند.
بورس ها برای اوراق بهادار استاندارد مناسب ترین هستند. اینها شامل سهام، اوراق قرضه، قراردادهای آتی و اختیار معامله هستند. بورس ها معمولاً ویژگی هایی را برای اوراق بهادار معامله شده در بورس مشخص می کنند.
در مورد نرم افزار سهام بیشتر بدانید.
ویژگی های بازارهای صرافی
اندازه یا وسعت قرارداد یا لات
اجرای قرارداد / ماه های معاملاتی
تیک سایز
شرایط تحویل
کیفیت
شرایط تحویل و کیفیت در بورس اوراق بهادار و بورش اوراق قرضه رایج نیست. در بورس فقط اندازه قرارداد و تیک و همچنین اجرای قرارداد موجود می باشد. اندازه های قرارداد ممکن است به حداقل خرید نیاز داشته باشد. به عنوان مثال، یک سهام ممکن است فقط در تعداد ۱۰۰ تایی در یک بورس خاص خریداری شود. اندازه تیک معمولاً پایین‌ترین واحد پول است. در بورس های آمریکا کمترین تیک قیمت یک سنت است. اندازه تیک قرارداد تحت این ترتیب پس از آن ۱ دلار (۰٫۰۱ دلار در ۱۰۰ سهم در هر لات) خواهد بود.
شرایط تحویل و کیفیت به طور مناسب تری در بورس کالا و با مشتقات شامل دارایی هایی که این ویژگی ها را دارند استفاده می شود. به عنوان مثال، طلا و الماس دارای کیفیت و درجه بندی هستند. علاوه بر این، دارایی فیزیکی باید به شکل قابل تحویل به خریدار یا دارنده قرارداد باشد. این ویژگی ها توسط بورس مشخص می شود.
اخبار مرتبط
درباره ما
شرکت پارس سیستم آشنا با هدف افزایش بهره وری و کمک به مدیریت دقیق تر و جامع تر شرکت های سهامی عام، فعالیت خود را در زمینه ی نرم افزارهای بورسی به صورت رسمی آغاز نمود و نرم افزار مدیریت سهام خود را با طی چندین سال تحلیل و بررسی بازار، نیاز مشتریان و همچنین رصد نقاط قوت و ضعف سازمان ها و شرکت های بورسی تولید کرده است.
بازار بورس در ایران
تاریخچه بازار بورس در ایران
تاریخچه بازار بورس در ایران برمی‌گردد به سال 1315 زمانی که مطالعات برای احداث این بازار انجام شد، انواع بازار ها اما به مدت سی سال همه چیز متوقف شد تا سال 1345 قانون احداث بازار بورس تصویب شد، سال 1346 پانزدهم بهمن ماه شروع به کار بازار بورس ایران بود.
شرکت نفت پارس و شرکت بانک توصعه صنعت معدن ایران اولین شرکتهایی که وارد بازار بورس ایران شده بودند و سهامشان را عرضه کردند و اوراق های قرضه که اون زمان بود وارد این بازار شد .
انواع بازار بورس در ایران
بازار بورس ایران توی این سالها تقسیم شد به چهار بازار:
1. بازار بورس اوراق بهادار تهران
بزرگترین و مهم‌ترین بازار بورس کشور هستش . بازار بورس اوراق بهادار تهران بازاری هست که در آن سهام شرکتهای بزرگ کشور معامله می‌شود، مثل ایرانخودرو سایپا فولادمبارکه خیلی از پتروشیمی ها و پالایشگاهی‌های کشور ،
شرکتهایی که توانسته اند از فیلترهای سازمان عبور کنند و مجوزهای این بازار را کسب کنند وارد بورس اوراق بهادار تهران شده اند.
2. بازار فرابورس
بازار فرابورس بازاری هست که شرکتهایی که نتوانسته اند مجوز بازار بورس را کسب کنند، شرکتهایی که عملا زیان ده باشند یا کوچک باشند، تعداد میزان سرمایه ثبت شده پایین باشد، تعداد سهامدارنشان کم باشد، و بخواهند از مزایای بازار بورس استفاده کنند وارد بازار فرابورس می‌شوند.
به عبارتی می‌توانیم بگوییم بازار فرابورس بازاری هست که ریسکش نسبت به بازار بورس اوراق بهادار بالاتر هست .
نکته‌ای که خدمتتان عرض کنیم : بازار فرابورس را به نام ابزارهای نوین مالی می‌شناسند یعنی صرفا خرید و فروش سهام شرکتها نیستش در این بازار می‌توانید انواع اوراقهای مشارکت اجاره اسنادخزانه اسلامی و حتی اوراقهای تسهیلات مسکن را خریداری کنید.
3. بازار بورس کالا
در بازار بورس کالا کالا معامله می‌شود، شرکتهای بورسی تولیداتشان می‌توانند از این طریق برای فروش بگذارند، یکی از مهم ترین آیتم‌های این بازار بحث قراردادهای آتی سکه که در قالب بورس کالا هست .
4. بازار بورس انرژی
در بازار بورس انرژی عملا انرژی معامله می‌شود مثل برق بخاطر شرایط خاصی که بورس انرژی و بازار بورس کالا دارند افراد حقیقی در این بازارها فعالیت ندارند،
به عبارتی افراد حقیقی در بازار بورس و فرابورس فعالیت می‌کنند و شرکتهای حقوقی در بازار بورس کالا و انرژی .
از اینجا به بعد هر جا که صحبت از بورس کردیم بیشتر منظورمان بورس اوراق بهادار تهران و فرابورس هست .
نکته : در قالب بورس کالا قراردادهای آتی سکه حقیقی‌ها هم می‌توانند فعالیت کنند .
ارکان بازار سرمایه ایران
شورای عالی بورس نهاد قانون گذار در بالاترین رده قرار دارد و قوانین بازار را می‌نویسد. این قوانین توسط نهاد نظارتی که سازمان بورس اوراق بهادار تهران هست کنترل می‌شود، به عبارتی سازمان بورس اوراق بهادار تهران نهاد نظارتی این بازار هست و با شرکتهای متخلف برخورد می‌کند.
بورس تهران . فرابورس ایران . بورس کالا . بورس انرژی نهادهای اجرایی هستند که کارشان روی بحث اجرا قوانین هست.
نهاد اجرایی بعدی که وجود داد شرکت سپرده گذاری مرکزی هست ، اگر به فرض شما 20 سال پیش سهامی را خریداری کرده بودید و برگه سهامتان مفقود شده می‌توانید مراجعه کنید به شرکت سپرده گذاری مرکزی و درخواست برگه سهام جدید کنید ، به عبارتی شرکت سپرده گذاری مرکزی آمار دارایی‌های شما را دارد و می‌تواند آمارتان را به‌روز کند.
شرکت سپرده گذاری مرکزی برای مبارزه با بحث پولشویی سامانه‌ای راه انداخته به نام سامانه سجام سامانه جامع اطلاعات مشتریان توی این سامانه شما باید حتما مراجعه کنید و اطلاعات خودتان را وارد کنید و کد رهگیری از این سامانه دریافت کنید،
نکته ای که وجود دارد این هست که این سامانه برای این به وجود آمده که با بحث پولشویی مبارزه کند و اطلاعات مشتریان را یکپارچه کند.
اما نهاد پشتیبان چیه؟ نهاد پشتیبان در بازار بورس ایران شرکت مدیریت فناوری بورس تهران هست،
که آمارها و ارقام های شرکتهای بورسی را توی تک تک روزهای بازار دارد و شما از این طریق می‌توانید به تمام آمارها و ارقام شرکتهای بورسی دسترسی داشته باشید.
به طور کلی دومارکت(بازار)وجود دارد: بازارهای یک طرفه و بازارهای دو طرفه:
مانند بازار بورس تهران،در این بازار سهامی را خریداری کرده و با گذشت زمان سهام خریداری شده را با سود یا ضرر می فروشند. در بازارهای دو طرفه: مانند بازار آتی سکه در ایران یا بازارهای جهانی که در آن می توان علاوه بر خرید، فروش را نیز انجام داد(فروش سهمی که از قبل نداشته اید) وبا کاهش قیمت نیز وارد سود شوید.
با خرید سهام در بازارهای یک طرفه با رشد آن سهم وارد سود خواهید شد و اگر آن سهم کاهش پیدا کند شما نیز ضرر می کنید این کل داستان بازارهای یک طرفه هست که شما صرفا فقط با افزایش سهام می توانید سود کنید .
درواقع معامله گر فقط در سهام های صعودی (گاوی) سود کنند. وباید منتظر بماند برای خرید در یک قیمت مناسب تا با افزایش آن سود کسب کنید.
نمودار سهام بانک ملت در بازار بورس تهران
بازارهای دوطرفه
در بازار های دو طرفه می توان هم از خرید سود کرد هم از فروش. در واقع سهام نداشته را میتوان فروخت. برای مثال: سهام شرکت اپل (اپل در بورس آمریکا که یک بازار دوطرفه هست قرار دارد)، افزایش پیدا می کند اما درواقع حباب قیمتی دارد لذا می توانید سهام این شرکت را بفروشید و در صورت کاهش قیمت آن سود ببرید. وبدین گونه است که بدون داشتن این سهام آن را میتوان فروخت. تصویر زیر نمودار قیمتی سهام بانک ملت در سالهای اخیر می باشد.
اگر بازار بورس تهران دوطرفه بود امکان سود در نزول قیمت سهم وجود داشت و با پایین آمدن سهام، با فروش آن ، واردسود دهی می شدید (بدون اینکه این سهام را از قبل داشته یا خریداری کرده باشید). ولی همانطور که در تصویر میبینید صرفا می توان از ریز موج های صعودی کوچک آن در طول مسیر نزول، سود برد،زیرا بازار یک طرفه است.
توجه داشته باشید زمانی که در بازار یکطرفه سهامی میخرید با افزایش آن سود میکنید و با افت آن سهم وارد ضرر میشوید. سود دهی در بازارهای دو طرفه هم اینگونه است که اگر سهامی را بفروشید و قیمت افت کند وار سود میشوید اما با بالا رفتن قیمت سهام وارد ضرر خواهید شد.
به نمودار سهام بانک ملت توجه کنید. علاوه بر اینکه می توانید این سهام را در قیمت موردنظر خریداری کنید و با صعود سهام واردسود شوید، می توانیداین سهام را بفروشید البته اگربا تدبیر و استدلال خود میدانید که است که این سهم حباب قیمتی دارد. درواقع اگر استدلال شما درست باشد و قیمت ها کاهش پیدا کرد شما سود میکنید. اما واضح است که اگر اشتباه کنید و قیمت سهام افزایش بیابد و شما در معامله فروش باشید دچار ضرر خواهید شد.
دیدگاه شما