ارزیابی ریسک های معاملاتی

ریسک مالی (risk Financial) چیست و چگونه آن را مدیریت کنیم؟

نکاتی درباره مدیریت ریسک در فارکس

مدیریت ریسک از جمله جنبه‌های مهم در معاملات فارکس است اما چرا این موضوع اهمیت زیادی دارد؟
در واقعیت، هدف ما از شرکت در بازار معاملات کسب سود است به همین دلیل باید با استفاده از روش‌های مدیریت ریسک از ادامه پیدا کردن ضرر جلوگیری کنیم.
بسیاری از معامله‌گران به این موضوع بی‌توجهند و بسیاری دیگر نیز بدون در نظر گرفتن سرمایه کل خود وارد دنیای معاملات می‌شوند.
تنها کاری که این دسته از معامله‌گران انجام می‌دهند این است که میزان ضرر خود را در هر معامله مشخص می‌کنند و سپس وارد بازار می‌شوند.
در دنیای فارکس معامله‌گر این فرصت را دارد که سرمایه خود را چند برابر کند.
اما در عین حال در معرض ریسک‌های زیادی قرار می‌گیرد که در نهایت باعث از دست رفتن سرمایه و کاهش سود او خواهد شد.

انحراف از میانگین سود مورد نظر موضوعی است که ریسک سرمایه گذاری شما را در بازار مالی تعیین می کند.
توجه داشته باشید که از روش‌های مدیریت ریسک قبل و بعد از باز کردن پوزیشن‌‌ها استفاده می‌شود.
هدف اصلی از این کار، کاهش ریسک‌های موجود است.

استفاده از استاپ لاس برای کنترل ریسک

استفاده از استاپ لاس برای پوزیشن‌ های باز توصیه می‌شود.
با تعیین استاپ لاس می‌توانید بازار را در شرایط نامطلوب ترک کنید و به این ترتیب از مواجه شدن با ضرر معاملاتی بیشتر دوری کنید.
در واقع می‌توان گفت که هدف اصلی مدیریت پول و ریسک در بازار معاملات، محافظت از سرمایه در برابر ضررهای موجود است.
در اغلب موارد، زمانی که معامله گر در بازار معاملات کار خود را شروع می‌کند استرس زیادی را نسبت به ضررهای پیش رو تحمل می کند.
او با امید بهتر شدن شرایط و بازگشت اوضاع بازار به شرایط مطلوبی که بتواند ضررهای او را جبران کند، در معاملات می‌ماند.

باید گفت که تقریباً تمام استراتژی‌های معاملاتی موفق دارای دیسیپلین مشخصی برای کاهش ضرر هستند.
زمانی که یک معامله‌گر پوزیشنی را باز می‌کند، تجربه احساسات مختلف مانع از عملکرد صحیح او و در نتیجه باعث افزایش ضرر می‌شود.
بهترین کار در این شرایط این است که قبل از شروع معامله، حد ضرر خود را تعیین کنید.
با این کار معامله‌گر در واقع حداکثر میزان ضرر خود را مشخص می‌کند.

ریسک قابل تحمل برای هر پوزیشن معاملاتی

برای مدیریت مناسب سرمایه خود باید قبل از باز کردن هر پوزیشن میزان ضرر قابل تحمل خود را مشخص کنید.
به عنوان مثال، ممکن است حد ضرر قابل تحملتان 3٪، 5 یا 10٪ از کل سرمایه شما باشد.
در این صورت، با تعیین بیشترین میزان ضرر قابل تحمل برای هر پوزیشن، اثر احساسات را در معاملات خود تقریبا از بین می‌برید.

فاکتورهای تاثیرگذار در این مسئله عبارت اند از:

• بالانس سرمایه حساب شما
• تعداد پیپ‌هایی که به عنوان استاپ لاس تعیین می‌کنید

فرض کنید موجودی حسابتان 5000 دلار و استاپ لاس شما برابر با 50 پیپ باشد ( تعیین میزان استاپ لاس باید براساس آنالیز بازار وبررسی‌ها باشد).
حال شما تنها می‌توانید 2٪ از سرمایه خود را در هر پوزیشن تحت ریسک قرار دهید.
2٪ از 5000 دلار برابر با 100 دلار است.
این به معنای آن است که در صورت بروز مشکل در هر معامله تنها می‌توانید 100 دلار از دست دهید.
حال بیایید 100 دلار را به 50 پیپ تقسیم کنید.
حاصل برابر با 2 دلار خواهد شد.
اندازه لات شما باید 1 پیپ تا 2 دلار باشد.
این اندازه در معامله شما برابر با 0.2 لات خواهد بود.
در این صورت باید از اندازه 0.2 لات در معاملات خود استفاده کنید.

حریص نباشید، هرچه میزان حرص و طمع کمتر باشد، میزان ریسک شما به حداقل می‌رسد.
در برخی موارد استفاده از لوریج می‌تواند به کنترل ریسک کمک کند.
اگر میزان لوریج شما کم باشد می‌تواند شما را در انجام دادن معاملاتی با اندازه لات‌‌های بالا محدود کند.

ارزیابی مجدد استراتژی‌ها

یکی دیگر از موارد مهم در کنترل ریسک، توجه به ریسک کلی حساب معاملاتی تان است.
اگر معامله‌ای برخلاف جهت پیشبینی‌های شما پیش برود، در چه مرحله‌ای مجددا استراتژی خود را ارزیابی می‌کنید؟
آیا زمانی که میزان ضرر شما به 30٪، 50٪ یا 80 برسد و یا زمانی که کل پول خود را از دست دهید این کار را انجام می‌دهید؟

ارزیابی مجدد روش های معاملاتی امری ضروری برای پیشرفت در بازار معاملات است.
با این کار می‌توانید نقص‌های استراتژی خود را برطرف و آن را تکمیل کنید.
همچنین، در تمامی این موارد باید به اندازه لات‌‌های تعیین شده با توجه به موجودی کل حساب خود دقت کنید.
مدیریت ریسک و سرمایه می‌توانند در انجام معاملات موفق شما نقش زیادی داشته باشند.
اگر بتوانید سرمایه خود را به درستی مدیریت کنید در نتیجه ریسک‌های موجود را نیز کاهش خواهید داد.
و بالعکس اگر بتوانید ریسک معاملات خود را به درستی کنترل کنید از سرمایه خود محافظت خواهید کرد.

تدوین سند جامع ارزیابی ریسک مبارزه با پولشویی در بازار سرمایه

دبیر کمیته مبارزه با پولشویی سازمان بورس و اوراق بهادار، از تدوین دستورالعمل شناسایی مشتریان خارجی و ارسال به دبیرخانه شورای عالی مبارزه با پولشویی جهت تصویب نهایی خبر داد.

به گزارش ایلنا وبه نقل از سازمان بورس و اوراق بهادار، روح الله نجفی گفت: با توجه به تاکید مقررات مبارزه با پولشویی و تامین مالی تروریسم به شناسایی مشتریان، از آنجا که دستورالعمل شناسایی مشتریان ایرانی قبلاً تصویب و ابلاغ شده بود، تدوین دستورالعمل در خصوص شناسایی مشتریان خارجی نیز ضروری بود که این مهم در سال 96 انجام شد.

وی افزود: دستورالعمل مذکور تهیه و پس از تایید هیات مدیره سازمان بورس جهت تصویب به دبیرخانه شورای عالی مبارزه با پولشویی ارسال شد.

نجفی یکی دیگر از اقدامات مهم دبیرخانه کمیته مبارزه با پولشویی سازمان بورس و اوراق بهادار را تطبیق فرم های مشخصات مشتریان حقیقی و حقوقی در بازار سرمایه دانست که در شرکت های کارگزاری و نهادهای مالی توسط مشتریان تکمیل می شود.

به گفته دبیر کمیته مبارزه با پولشویی سازمان بورس و اوراق بهادار، تا پیش از این صرفاً اطلاعات هویتی مشتریان اخذ می شد و اطلاعات مربوط به شناسایی کامل مشتریان از جمله اطلاعات مربوط به ذینفع نهایی در فرم های مذکور وجود نداشت که در سال گذشته با همکاری مدیریت های ذیربط در سازمان و نهادهای تحت نظارت فرم های مشخصات مشتریان بازنگری و به شرکت های کارگزاری ابلاغ شد.

نجفی اظهار داشت: علاوه براین در راستای تمرکز اطلاعات مشتریان و ثبت اطلاعات آنها صرفاً برای یکبار در شرکت های کارگزاری، درخواستی برای طراحی سامانه ای تحت عنوان سامانه جامع اطلاعات مشتریان (سجام) ارائه شد که با همکاری شرکت سپرده گذاری این سامانه در اواخر سال قبل طراحی شد.ارزیابی ریسک های معاملاتی

وی ادامه داد: به زودی با راه اندازی این سامانه ، کلیه مشتریان بازار سرمایه از طریق ورود به این سامانه تنها برای یکبار ثبت نام شده و کد معاملاتی به آنها تخصیص می یابد و ضرورتی به تکمیل اطلاعات خود چند بار نزد شرکت های کارگزاری یا سایر نهادهای مالی نیست.

نجفی همچنین گفت: با توجه به مشکلاتی که در زمینه عدم امکان شناسایی و ردیابی وجوه در معاملات وکالتی وجود داشت، پیشنهادی مبنی بر اصلاح مفادی از دستورالعمل معاملات وکالتی ارائه شد که واریز وجوه مستقیماً به حساب موکل انجام شود تا از این طریق امکان ردیابی وجوه از طریق شبکه بانکی فراهم شود.

دبیر کمیته مبارزه با پولشویی سازمان بورس و اوراق بهادار، از جمله اقدامات دیگر این دبیرخانه را بررسی پرونده‌های مشکوک ارسالی از سوی اشخاص تحت نظارت دانست و گفت: در این خصوص سامانه ای در سال 91 طراحی شد که اشخاص تحت نظارت گزارش های خود را از طریق سامانه مذکور برای دبیرخانه ارسال می کنند.

نجفی ادامه داد: دبیرخانه مبارزه با پولشویی سازمان بورس نیز سامانه مبتنی بر هشدار مشکوک به پولشویی طراحی کرده و هشدارهای مشکوک بصورت روزانه توسط کارشناسان دبیرخانه رصد می شود و در صورتی که منطبق با شاخص های عملیات و معاملات مشکوک به پولشویی باشد، پرونده مشکوک به پولشویی برای مرکز اطلاعات مالی و مبارزه با پولشویی وزارت امور اقتصادی و دارایی ارسال می‌شود.

وی اظهار داشت: با توجه به مشکلاتی که در زمینه تهاتر و تسویه خارج از پایاپای وجود داشت، اصلاحاتی در برخی از مفاد دستورالعمل های معاملات پیشنهاد شد؛ بدین صورت که تسویه خارج از پایاپای برخی از معاملات محدود به اشخاص خاص و با در نظر گرفتن شرایط معین و ارائه مستندات شود و فرم های تسویه خارج از پایاپای نیز تغییر یابد که این موارد نیز در هیات مدیره سازمان تصویب و ابلاغ شد.

به گفته نجفی، یکی دیگر از اقدامات بررسی ابعاد شناسایی تسویه خارج از منشاء وجوه واریزی در اشخاص تحت نظارت بود که طی جلسات متعدد با کانون کارگزاران و بانک مرکزی مشکل در سامانه ها مشخص شد و در این خصوص مکاتباتی با بانک مرکزی صورت گرفته ولیکن تاکنون اقدام نهایی صورت نگرفته است.

دبیر کمیته مبارزه با پولشویی سازمان بورس و اوراق بهادار همچنین گفت: با توجه به ضرورت به روز رسانی اطلاعات سهامداران، مکاتبه با سازمان ثبت احوال برای اعلام آنلاین اشخاص متوفی صورت گرفت که در حال حاضر به محض دریافت اطلاعات، کد معاملاتی اشخاص متوفی مسدود می شود.

همچنین اقدامات و هماهنگی لازم برای اخذ کد اتباع خارجی برای کلیه مشتریان خارجی صورت گرفت که در حال حاضر شرکت سپرده گذاری مرکزی قبل از صدور کد معاملاتی برای کلیه مشتریان خارجی کد مذکور را اخذ می کنند.

نجفی، همچنین تدوین سند جامع ارزیابی ریسک مبارزه با پولشویی در بازار سرمایه مطابق استانداردهای بین المللی را از جمله اقدامات مهم این دبیرخانه در سال 97 خواند و گفت: علاوه براین انجام اقداماتی نظیر کنترل سیستماتیک تراکنشها نامتناسب با سطح فعالیت مشتریان، ارتقاء و توسعۀ نرم افزاری فرآیند پیشگیری از تخلفات پولشویی و هوشمندسازی مبارزه با پولشویی ، تعیین رتبه ریسک مشتریان، تهیه مطالب آموزشی، انتشار جزوات و بولتن خبری مرتبط با مفاهیم مبارزه با پولشویی در زمینه پولشویی در دستور کار دبیرخانه کمیته مبارزه با پولشویی بوده است.

ریسک مالی (risk Financial) چیست و چگونه آن را مدیریت کنیم؟

در هر سرمایه گذاری یا پس اندازی ریسک و خطر از دست رفتن سرمایه وجود دارد. بنابراین لازم است قبل از هر اقدامی با بازار مالی آشنا باشیم تا بتوانیم در هنگام پس انداز و سرمایه گذاری، احتمال خطرات آینده را لحاظ کنیم تا با کمترین زیان مالی روبرو شویم.

ریسک مالی (risk Financial) چیست و چگونه آن را مدیریت کنیم؟

ریسک مالی

قبل از صحبت درباره ریسک مالی و چگونگی مدیریت آن در راستای حفظ سرمایه، بهتر است در ابتدای بحث بدانیم اساسا ریسک به چه معنا است و بعد به یکی از انواع ریسک که ریسک مالی است بپردازیم. ریسک از نظر مالی به عنوان شانس اینکه نتیجه یا سود واقعی سرمایه ­گذاری با نتیجه یا بازده مورد انتظار، متفاوت باشد، تعریف شده است. ریسک شامل احتمال از دست دادن بخشی از سرمایه گذاری اصلی یا کلی است. از نظر کمی، ریسک معمولاً با در نظر گرفتن رفتارها و پیامدهای تاریخی ارزیابی می­شود.

ریسک مالی چه مواقعی ظاهر می­شود؟

ریسک مالی یکی از انواع مهم ریسک برای هر شغلی است. ریسک مالی به دلیل تحرکات بازار ایجاد می­شود و حرکت بازار می­تواند عوامل زیادی را در بر بگیرد. ریسک مالی خطر از دست دادن پول یا داراییهای ارزشمند در ابزارهای مالی است. به عبارت دیگر، بسیاری از خدمات مالی یا معاملات، خطر ذاتی ضرر را دارند و این همان چیزی است که ما آن را ریسک مالی می نامیم.

دقت داشته باشید که هر از دست دادنی را نمی­توان ریسک مالی تعریف کرد؛ به عبارتی مقدار پولی که در هنگام تجارت یا سرمایه­ گذاری از دست می­دهید ریسک محسوب نمی­شود بلکه آنچه در نهایت از دست می­دهید ریسک مالی حساب می­شود.

تعریف دیگر از ریسک مالی، ضررهای بالقوه ­ای است که یک سرمایه ­گذار هنگام سرمایه­ گذاری در شرکتی با آن مواجه است. تعریف این ریسک و زمان رخ دادن آن برای مردم عادی تا دولت­ها متفاوت است. برای دولت­ها، بدان معنی است که آن ها قادر به کنترل سیاست­های پولی و پیش فرض بدهی­ها نیستند. برای شرکت­ها بدین معنی است که، یک شرکت قادر به انجام تعهدات خود برای بازپرداخت بدهی­های خود نباشد و این به نوبه خود می­تواند به معنای این باشد که سرمایه­ گذاران بالقوه، پول سرمایه گذاری شده در شرکت را از دست می­دهند.

شرکت­ها همچنین ممکن است بدهی خود را بپذیرند، اما در انجام تعهدات باعث مشکلات اقتصادی شوند. برای افراد بدین معنی است که آن ها هنگام تصمیم گیری، با خطر مالی روبرو می­شوند که می­تواند درآمد یا توانایی آن ها را برای پرداخت بدهی مورد نظر خود به خطر اندازد. (1)

ریسک­های مالی در همه جا و در ابعاد مختلفی وجود دارد که همه را تحت تأثیر قرار می­دهد. شما باید از همه خطرات مالی آگاه باشید. درست است که دانستن خطرات و چگونگی محافظت از سرمایه، خطر را از بین نمی­برد اما باعث کاهش آسیب آن ها می­شود.

عوامل موثر بر ریسک مالی

ریسک مالی به طور کلی به دلیل بی ثباتی و ضرر در بازار مالی ناشی از حرکت در قیمت سهام، ارزها، نرخ بهره و موارد دیگر ایجاد می­شود. ریسک مالی به ریسک ­ هایی که مشاغل و افراد هنگام سرمایه ­ گذاری، برنامه ریزی برای آینده و انجام کارهای روزانه می­پردازند، اشاره می­کند. تمام مشاغل و سرمایه­ گذاران یا افرادی که پس­ انداز می­کنند، در تصمیم­ گیری­ های مالی خود ریسک بسیاری را به همراه دارند.

برخی از این خطرات خارجی هستند و بستگی به عوامل بیرونی و تصمیمات اتخاذ شده توسط سایر سازمان­ها و مصرف­ کنندگان دارد. یکسری از خطرات داخلی هستند و مربوط به استراتژی­ها و اقداماتی می­شود که سرمایه­ داران بزرگ یا دولتمردان انتخاب می­کنند. هرکدام از این عوامل ممکن است کل برنامه­ ریزی مالی را به هم بریزد و در نتیجه آسیب­ پذیری افراد و مشاغل را بیشتر کند.

نرخ بازار یکی از گسترده ­ترین انواع عوامل بیرونی در هنگام بروز ریسک مالی است. بازار براساس علاقه، عرضه و تقاضا و عناصر جدید مانند فناوری، تغییر می­کند. هنگامی که اقتصاد سرعت می­یابد یا کند می­شود، نرخ بهره اوراق و وام تغییر می­کند. این تغییر نرخ­ها باعث شود میزان وام برای یک تجارت بیشتر شود یا نیاز به پرداخت آن به اوراق قرضه مورد استفاده برای تولید سرمایه داشته باشد.

مقررات دولت عامل مهم دیگری در کلیه برنامه ­ریزی ­های مالی است. دولت­ها با ایجاد تعرفه­ های جدید مالیات بر واردات و صادرات، تغییر قوانین مالیاتی موجود، وضع مقررات جدید مالی بطور مداوم برنامه ­ریزی را تغییر می­ دهند. برخی از این تغییرات مفید هستند، اما برخی دیگر می­توانند سودآوری کسب و کار را دشوارتر کنند، از جمله کاهش نرخ اوراق خزانه و اضافه کردن الزامات جدید به گزارش­های مالیاتی.

جریان نقدی که مربوط به درآمدها و هزینه­ های روزانه مشاغل می­شود، یکی از عوامل درونی ریسک است. دریافت­های شما از مشتریان یکی دیگر از عوامل درونی ریسک مالی است. به هرحال شما سرمایه­ گذاری انجام داده­اید و ممکن است مشتری در بازپرداخت خود به مشکل برسد و شما را در هزینه­ها دچار مشکل کند. (2)

نحوه محاسبه ریسک مالی

همه مشاغل دارای ریسک­های مرتبط هستند. این مهم است که یک شرکت اقتصادی بتواند ریسک شغلی مرتبط با کار و تجارت خود و نحوه محاسبه خطرات را بداند. دانستن چگونگی محاسبه خطرات تجاری، تجارت را از ورشکستگی محافظت می­کند. ریسک مالی، ساختار سرمایه یک شرکت و سطح ریسک فعلی را در رابطه با سطح بدهی شرکت ارزیابی می­کند. این نسبت ها هنگام تصمیم گیری برای سرمایه گذاری در یک شرکت توسط سرمایه گذاران استفاده می­شود.

خوشبختانه ابزارهای بسیاری در دسترس افراد، مشاغل و دولت­ها قرار گرفته است که به آن ها امکان می­دهد میزان ریسک مالی مورد نظر خود را محاسبه کنند. متداول­ترین روش­هایی که متخصصان سرمایه گذاری برای تجزیه و تحلیل خطرات مرتبط با سرمایه گذاری های طولانی مدت استفاده می­کنند شامل تجزیه و تحلیل بنیادی­، تحلیل تکنیکی و تجزیه و تحلیل کمی است.

تجزیه و تحلیل بنیادی فرایند اندازه ­گیری ارزش ذاتی یک سرمایه­ گذاری با ارزیابی کلیه جنبه ­های مشاغل از جمله دارایی شرکت و درآمد آن است. تجزیه و تحلیل فنی فرایند ارزیابی اوراق بهادار از طریق آمار است و به بازده­ های تاریخی، حجم تجارت، قیمت سهام و سایر داده ­های عملکرد نگاه می­کند. تجزیه و تحلیل کمی ارزیابی عملکرد تاریخی یک شرکت با استفاده از محاسبات نسبت مالی است.

تاثیر ریسک مالی بر بازار سهام

ریسک مالی سرمایه گذاری سهام این است که اگر شرکتی که سهام خود را از آن خریداری کرده­اید پول خود را از دست بدهد پول شما هم از دست می­رود؛ این ساده­ترین تعریف و آشکارترین خطر است. هر سرمایه­گذاری به دنبال فهم بازده یا همان سود و زیانی است که از سرمایه گذاری نصیبش می شود و ریسک یا همان وجود و عدم وجود تضمین برای دریافت سود سرمایه گذاری است و بدون شناخت کامل این دو، تصمیم­­گیری جهت سرمایه­ گذاری سخت می­شود. سرمایه­ گذاری در بورس اگرچه ممکن است سود زیادی در مدت زمان کمی به شما بدهد اما ضمانتی وجود ندارد که در برابر این سود زیانی نباشد.

وقتی دولت­ها نتوانند تورم را کنترل کنند یا توانایی خود را در سیاست­های پولی از دست بدهند، همچنین عوامل مؤثر بر کل بازار شامل رشد اقتصادی، رکود اقتصادی، تورم، نرخ بهره، نوسانات ارز و. (که عوامل غیرقابل پیش­بینی هم هستند) نوسانات و خطر را در بازار سهام ایجاد می­کنند. ریسک مالی در بازار سهام، عمل نکردن به تعهدات شرکت و عدم توانایی در بازپرداخت وام بانکی و درنتیجه ورشکستگی آن است، بنابراین این عوامل باعث می­شود تا شرکت­ها و موسساتی که سهام عرضه کرده‌اند نتوانند به تعهدات خود عمل کنند و سرمایه­گذاران، سرمایه خود را از دست بدهند.

مدیریت ریسک مالی

فرآیند ارزیابی و مقابله با ریسک­های مالی اغلب به عنوان مدیریت ریسک شناخته می شود. از بین انواع خطری که ممکن است تجارت شما با آن روبرو شود، ریسک مالی بیشترین تأثیر را بر جریان سرمایه­ گذاری شما دارد. شما می­توانید با استفاده از یک برنامه مدیریت ریسک مالی خوب، این خطرات را پیش بینی کرده و از آن عبور کنید.

در دنیای مالی، مدیریت ریسک، فرایند شناسایی، تجزیه و تحلیل و پذیرش یا کاهش عدم اطمینان در تصمیمات سرمایه ­گذاری است. در اصل، مدیریت ریسک زمانی اتفاق می­افتد که یک سرمایه­گذار به تعیین کمیت پتانسیل ضرر و زیان در یک سرمایه­ گذاری بپردازد و سپس با توجه به اهداف سرمایه­گذاری و تحمل ریسک، اقدام مناسب، یا عدم اقدام را انجام دهد.

افزایش ریسک در قالب افزایش نوسانات به وجود می­آید. این در حالی است که متخصصان سرمایه­گذاری دائم به دنبال راهکاری جهت کاهش چنین نوسانات هستند. هدف ارزیابی ریسک های معاملاتی مدیریت ریسک مالی کمک به اولویت ­بندی ابزارهای مالی و استفاده از آن ها برای مدیریت ریسک­های پر هزینه است.

سازمان­ها ریسک مالی خود را به روش­های مختلفی مدیریت می­کنند. این فرایند بستگی به این دارد که مشاغل چه کاری انجام می­دهند، در چه بازاری فعالیت می­کنند و آمادگی پذیرش چه میزان ریسک را دارد. به این معنا، صاحب مشاغل و مدیران شرکت وظیفه دارد ریسک را شناسایی و ارزیابی کنند و تصمیم بگیرند که شرکت چگونه قصد دارد آن ها را مدیریت کند.

مدیریت ریسک با شناسایی خطرات مالی و منابع یا دلایل آن ها آغاز می­شود. برای شروع خوب است که از ترازنامه شرکت استفاده کرد. یک تصویر لحظه ای از بدهی، نقدینگی، قرار گرفتن در معرض نوسانات ارز، ریسک نرخ بهره و آسیب­ پذیری قیمت کالاها که شرکت با آن روبرو است را فراهم می­کند.

مرحله دوم، تعیین کمیت یا قرار دادن مقدار عددی بر خطرات شناسایی شده است. تحلیلگران تمایل دارند از مدل­های آماری مانند روش انحراف استاندارد و رگرسیون برای اندازه گیری میزان مواجهه شرکت در برابر عوامل خطر مختلف استفاده کنند. پس از تجزیه و تحلیل منابع خطر، باید تصمیم بگیرید که چگونه بر روی این اطلاعات عمل خواهید کرد. آیا می­توانید با قرار گرفتن در معرض خطر ریسک به روند خود ادامه دهید؟ آیا باید سرمایه خود را کاهش داده یا از آن محافظت کنید؟

این تصمیم مبتنی بر عوامل مختلفی از جمله اهداف شرکت، محیط کسب و کار، ریسک­پذیری و اینکه آیا با کاهش سرمایه می­توان کاهش ریسک را توجیه کرد. به طور کلی، مدیریت ریسک­های سرمایه گذاری با درک اصول ریسک و چگونگی اندازه گیری آن ممکن است و با یادگیری خطرات ناشی از انواع مختلف ریسک­ها و برخی از راه­های مدیریت جامع به همه انواع سرمایه ­گذاران و مدیران تجارت کمک می­کند تا از ضررهای غیرضروری و پرهزینه جلوگیری کنند. (3)

چه کسی ریسک مالی را مدیریت می­کند؟ در یک تجارت کوچک، صاحب مشاغل و مدیران ارشد، مسئولیت مدیریت ریسک را بر عهده دارند. اما زمانی که مشاغل رشد می­کند و شامل چندین بخش و فعالیت می­شوند، بهتر است یک مدیر در زمینه ریسک مالی اختصاص داده شود.

نتیجه گیری و جمع بندی

بازارهای مالی به دلیل نیروهای مختلف کلان اقتصادی همیشه در معرض خطر هستند. ریسک مالی متغیرهایی است که یک کسب و کار در طی یک زمان مشخص در درآمد خود تجربه می­کند. بنابراین اگر شما سرمایه­گذار هستید یا صاحب یک شغل، قبل از هر اقدامی و به جهت برنامه­ ریزی آینده، هرچند که در بازار سرمایه برنامه ­ریزی برای آینده کار دشوار و البته تثبیت شده­ای نیست اما باز هم در راستای پیشگیری­های احتمالی و زیان کمتر بهتر است با ریسک­های بازار به خوبی آشنا شوید.

5 تکنیک موثر برای مدیریت ریسک در بورس

در این مقاله قصد داریم ابتدا در مدیریت ریسک در بورس و انواع آن در بازارهای مالی به‌خصوص بازار بورس ایران صحبت کنیم. سرمایه‌گذاری بدون ریسک وجود ندارد حتی نگهداری پول نقد هم بدون ریسک نیست و خطر تورم آن را تهدید می‌کند و به‌مرور زمان ارزش خود را از دست می‌دهد. سرمایه‌گذاری در بازار بورس نیز از این موضوع مستثنی نیست. پس بهتر است درمورد ریسک و انواع آن اطلاع داشته باشیم تا با مدیریت ریسک در بورس خطر از دست دادن سرمایه را به حداقل برسانیم.

در ادامه به‌طورکامل مبحث مدیریت ریسک در بورس را برای شما باز خواهیم کرد. پس از به اتمام رساندن مقاله، درصورتی که اهل شهر مشهد هستید، پیشنهاد می‌کنیم که حتما برای اینکه در بازار بورس موفق شوید و اصول معامله در بورس ایران را یاد بگیرید، در دوره آموزش بورس در مشهد آکادمی پارسیان بورس شرکت نمایید.

ریسک چیست؟

ریسک انواعی دارد اولین نمونه ریسک، ریسک فیزیکی است که در اثر انجام اتفاقی در واقعیت رخ می‌دهد که معمولاً به اتفاقات فیزیکی منجر می‌شود که در این جا این نوع ریسک مدنظر ما نیست. ریسکی که در این مقاله می‌خواهیم به آن بپردازیم ریسک بازار بورس ایران که نوعی بازار مالی به‌حساب می‌آید.

وقتی صحبت از ریسک در بازارهای مالی به میان می‌آید باید این نکته را در نظر گرفت که تمامی بازارهای مالی دارای ریسک هستند و فقط میزان ریسک آنها متفاوت است. وقتی تصمیم می‌گیرید دارایی‌های خود را در پروژه یا بازار مالی و… سرمایه‌گذاری کنید شما میزانی ریسک متقبل شدید. ریسک درواقع میزان عدم اطمینان روی سرمایه‌گذاری شماست که منجر به شکست مالی می‌شود. به بیان ساده‌تر ریسک احتمال وقوع شکست در سهمی که خریداری کرده‌اید. فقط با مدیریت ریسک در بورس و دیگر بازارهای مالی می‌توان آن را کنترل کرد.

ریسک و بازده چه ارتباطی با یکدیگر دارند؟

مسلماً ریسک مرتبط با یک سرمایه‌گذاری با میزان عایدی که بعد از سرمایه‌گذاری قرار است به آن برسیم رابطه مستقیم دارد. دلیل این رابطه این است که سرمایه‌داری که ریسک زیادی متحمل می‌شود سرمایه خود را در خطر بزرگ‌تری قرار داده است پس قاعدتاً باید سود بیشتری نیز ببرد. البته این طرف مثبت قضیه است؛ درواقع کسی که ریسک بیشتری کرده در صورت ضرر، ضرر سنگینی نیز متحمل می‌شود.

سرمایه‌گذاران به دو دسته سرمایه‌گذاران ریسک‌گریز و ریسک‌پذیر تقسیم‌بندی می‌شوند. سرمایه‌گذاران ریسک‌پذیر حاضر هستند در ازای سود بیشتر میزان ریسک بیشتری نیز متقبل شوند در صورتی که سرمایه‌گذاران ریسک‌گریز به دنبال کمترین ریسک ممکن است. البته این تعاریف مطلق نیستند و افراد می‌توانند تا حدودی ریسک‌پذیر یا گریز باشند. اما در صورت نداشتن مدیریت ریسک در بورس و دیگر بازارهای مالی چه ریسک‌گریز هم باشید ضرر می‌کنید.

چگونه می‌توان ریسک را ارزیابی کرد؟

برای بیان این موضوع که چگونه می‌توان ریسک را ارزیابی کرد باید ابتدا انواع ریسک را معرفی کرد. ریسک‌ها به دو دسته سیستماتیک و غیرسیستماتیک طبقه‌بندی می‌شوند. در ریسک‌های سیستماتیک کل بازار مالی با بخشی از بازار مالی را در برمی‌گیرد که به شرایط بازار، تورم، ریسک سیاسی اجتماعی و … بستگی دارد. اما ریسک غیرسیستماتیک مختص به یک سهم خاص در یک بازار مالی مثل بورس مربوط می‌شود. البته با متنوع کردن سبد و مدیریت ریسک در بورس می‌توان آن را بسیار کاهش داد.

از آنجایی که ریسک غیرسیستماتیک را می‌توان با تنوع در سبد سهام تا حدودی حل کرد پس در اینجا موضوع مهم ریسک سیستماتیک است که بر روی کل یا بخشی از بازار اثر می‌گذارد. بازار بورس تهران تحت تأثیر عواملی چون تورم، افزایش غیرمنتظره در قیمت نفت و قیمت سکه و طلا نوسان می‌کند و به این بازارها وابسته است.

از این رو برای ارزیابی ریسک باید عوامل مهم تأثیرگذار در بازار بورس را شناسایی کرد و با اولویت‌بندی، احتمال وقوع را با استفاده از داده‌های تاریخی شناسایی کرد. پس از ارزیابی ریسک با تعیین استراتژی و مدیریت ریسک در بورس می‌توان میزان ریسک را به حداقل رساند.

استراتژی‌های مدیریت ریسک در بورس

در این بخش قصد داریم استراتژی‌های مدیریت ریسک در بازار‌های مالی به‌ویژه بازار بورس تهران را بیان کنیم. این استراتژی‌ها به شما کمک می‌کند که ریسک را در این بازار به حداقل برسانید.

یکی از استراتژی‌های موجود تنوع‌بخشی به سبد سهام است. احتمالاً ضرب‌المثل همه تخم‌مرغ‌های خودت را در یک سبد نچین را زیاد شنیده‌اید. این ضرب‌المثل نیز مصداق همین استراتژی است. تا جایی که امکان دارد بهتر است سهام خودتان را در بورس تنوع ببخشید این کار نه‌تنها ریسک غیراستراتژیک را کاهش می‌دهد بلکه با تنوع بخشیدن سهام در صنایع مختلف می‌توان ریسک سیستماتیک را نیز کاهش داد. این اولین و مهم‌ترین استراتژی برای مدیریت ریسک در بورس به‌حساب می‌آید.

سرمایه‌گذاران اغلب فکر می‌کنند که سرمایه‌گذاری ارزیابی ریسک های معاملاتی متنوعی انجام دادند ولی ممکن است روی شرکت‌هایی سرمایه‌گذاری کرده باشید که همگی تحت‌نظر یک شرکت واحد و بزرگ‌تر باشد. این موضوع اصل تنوع‌سازی را نقض می‌کند. همچنین سرمایه‌گذاری روی گروه یکسانی از صنایع نیز تا حدودی اصل تنوع‌سازی را نقض می‌کند و بهتر است این کار نیز صورت نگیرد.

چگونگی مدیریت ریسک در بورس

در این بخش قصد داریم به نحوه و چگونگی مدیریت ریسک در بورس بپردازیم. نکته‌هایی که در ادامه به آنها اشاره می‌شود کمک می‌کند که از ضررهای احتمالی جلوگیری شود و ریسک شکست و یا از دست رفتن پول به حداقل ممکن برسد.

کاهش نوسانات پورتفوی

بهتر است همیشه مقداری از پورتفوی خود را در قالب نقد نگهداری کنید. این کار موجب می‌شود که همواره بخشی از پورتفوی شما به‌صورت نقد بماند و از نوسانات بازار در امان باشد. با این کار در مواقع ضرر یا زمانی که به وجه نقد نیاز دارید لازم نیست سهام بفروشید و می‌توانید در کف قیمت سهام‌ را خریداری کنید.

سرمایه‌گذاری مداوم

یکی دیگر از مواردی که به مدیریت ریسک در بورس کمک می‌کند سرمایه‌گذاری مداوم است. همه سرمایه‌گذاران به دنبال این هستند که سهم را در کمترین قیمت خریداری کنند و در بیشترین قیمت بفروشند. اما این موضوع به همین سادگی که بیان شد رخ نمی‌دهد. برای مدیریت ریسک با سرمایه‌گذاری مداوم بهتر است پولی که در نظر داریم به یک سهام خاص اختصاص دهیم را تقسیم‌بندی کنیم و در زمان‌های متفاوت خرید انجام دهیم.

برای رسیدن به سود در بازارهای مالی نیاز به صبر و تحمل زیاد است. به عنوان مثال اگر قصد خرید 900 هزار تومان از سهامی را داریم این پول را به سه قسمت مساوی تقسیم کنیم. قسمت اول را وقتی هروقت قیمت مناسب بود خریداری کنیم. قسمت دوم را چند مدت بعد در صورت ضرر در سهم خریداری کنید و قسمت سوم هم در کف‌ترین قیمت موجود خریداری کنید. این روش برای کم کردن میانگین خرید است که موجب کاهش ریسک و مدیریت ریسک در بورس می‌شود.

تعیین حد ضرر

تعیین حد ضرر موجب می‌شود که از ضررهای احتمالی بیشتر جلوگیری شود. میزان حد ضرر به خود شخص و بازاری که در آن فعالیت می‌کند بستگی دارد. حد ضرر یعنی سرمایه‌گذار چقدر می‌تواند ضرر را تحمل کند که اگر قیمت سهم به آن میزان رسید سهم فروخته شود. حد ضرر ریسک از دست رفتن پول را به حداقل می‌رساند و شما را از رکود بازار نجات می‌دهد. در صورت ریزش شدید ممکن است بازار وارد رکود چندین ساله شود و ضرر زیادی به سرمایه‌گذاران تحمیل کند.

تعیین حد سود

تعیین حد سود موجب می‌شود که سرمایه‌گذار سهم خود را در قیمتی که از قبل مشخص کرده بفروشد. معمولاً قیمت فروش قیمت بالایی است که بعد از آن ممکن است سهم کمی متضرر شود پس بهتر است به حدی که مشخص کرده‌اید از قبل وفادار بمانید و سود خود را قربانی نکنید. حد ضرر و حد سود اصول مهمی اسن که به مدیریت ریسک در بورس کمک می‌کند.

سرعت نقد شدن سهام

به علت این که بورس یک بازار کم‌عمق می‌آید و تعداد سهام‌داران آن به نسبت بازارهای جهانی بسیار کمتر است مشکلی به وجود می‌آورد به اسم صف فروش و خرید. بهتر است قبل از خرید سهام تعداد سرمایه‌داران سهم و میزان خریدوفروش روزانه را چک کنید. سهام بزرگ‌تر کمتر دچار این مشکل می‌شوند پس بهتر است برای کم‌شدن ریسک سهمی خریداری کرد که میزان معاملات آن بالاتر است.

نتیجه‌گیری

در این مقاله سعی شد به روش‌های مدیریت ریسک در بورس اشاره شود. برای سرمایه‌گذاری بهتر است تمام این روش‌ها را مدنظر داشته باشید که ریسک خود را به حداقل برسانید. روش‌هایی مثل سرمایه‌گذاری مداوم و خرید پورتفوی متنوع ممکن است در مقطع زمانی میزانی از سود شما را کم کند ولی از ضررهای احتمالی زیاد در بلند مدت جلوگیری می‌کند.

با رعایت کردن حد ضرر و حد سود ممکن است پس از فروش، سهام رشد کند ولی احتمال افت کردن سهام بیشتر از رشد آن است و نگهداری سهام بعد از رد کردن حد سود و ضرر ریسک زیادی دارد. بهتر است به استراتژی خود در زمان خریدوفروش سهام پایبند باشید و از خریدوفروش‌های هیجانی جلوگیری کنید.

ریسک چیست و چگونه می توان آن را کنترل کرد؟

به زبان ساده ، خطر احتمال وقوع اتفاق بد را ریسک می گوییم. ریسک یعنی عدم اطمینان در مورد پیامدهای یک فعالیت در رابطه با چیزی که انسان برای آن ارزش قائل است (مانند سلامتی ، رفاه ، ثروت ، دارایی یا محیط زیست) و اغلب بر پیامدهای منفی و نامطلوب تمرکز دارد. تعاریف مختلفی از آن ارائه شده است. تعریف بین المللی و اکثریت مردم از خطر کردن در شرایط مختلف تاثیر عدم اطمینان بر اهداف است. در اصطلاح مالی ریسک به عنوان شرایطی تعریف می شود که در آن شما نمی دانید نتیجه کار چه می شود. ممکن است سود چشمگیری کسب کنید یا اینکه برعکس متحمل ضرر فراوانی بشوید. اگر خطر شما به جا نباشد ممکن است تمام سرمایه اصلی خود را از دست بدهید.ما معمولا در حوزه مالی این کار را با بررسی و تحلیل نمودار و ارزیابی رفتارهای بازار انجام می دهیم. در امور مالی، انحراف معیار یک معیار متداول مرتبط با ریسک پذیری است. انحراف معیار اندازه گیری نوسانات قیمت دارایی ها را در مقایسه با میانگین زمانی آنها در یک بازه زمانی مشخص ارائه می کند.

به طور کلی، اگر بتوانید ریسک را کنترل کنید و به قول معروف آن را مدیریت کنید می توانید بسیار هوشمندانه تر سرمایه گذاری انجام دهید و کم تر ضرر ببینید. با شناسایی خطر هایی که می توانند در هر شرایط و موقعیتی رخ دهند شما می توانید آنها را بهتر مدیریت و کنترل کنید. به عنوان یک سرمایه گذار و یا مدیر یک شرکت شما باید توانایی چنین کاری را داشته باشید تا از ضررهای غیر قابل جبران و سنگین جلوگیری نمایید.

مدیریت ریسک شناسایی ، ارزیابی و اولویت بندی ریسک ها یا عدم قطعیت ها و به حداقل رساندن آنهاست. با نظارت و کنترل تأثیر خطر های ممکن را کاهش می دهید و در نتیجه ضرر کمتری می کنید و حتی در بعضی از مواقع ممکن است سود بسیار خوبی هم به دست بیاورید. مدیریت ریسک برای هر شغلی ضروری است. با مدیریت ریسک می توانید مقدار زیادی از سرمایه خود را حفظ کنید و مطمئن شوید که سرمایه اولیه شما از بین نمی رود. با این کار شما در واقع بیشتر احتمالات ممکن را در نظر گرفته اید و از آمادگی نسبتا کاملی برخوردار هستید. تمام فرایندهای مدیریت ریسک مراحل اساسی یکسانی دارند. اگرچه گاهی اوقات اصطلاحات متفاوتی برای توصیف این مراحل استفاده می شود. مدیریت یا همان کنترل ریسک از پنج مرحله اصلی تشکیل شده است که در ادامه به آنها می پردازیم.

مرحله 1: ریسک را شناسایی کنید

شما و تیم خود خطر هایی را که ممکن است روی پروژه شما یا نتایج آن تاثیر بگذارد کشف و توصیف می کنید. تعدادی تکنیک وجود دارد که می توانید با کمک آنها خطرات پروژه را بیابید. در طی این مرحله شروع به تهیه احتمالات ممکن درباره پروژه خود می کنید.

مرحله 2: ریسک را تجزیه و تحلیل کنید

پس از شناسایی ریسک ها ، احتمال و نتیجه هر خطر را تعیین می کنید. در این مرحله شما ماهیت ریسک و میزان تاثیرگذاری آن بر اهداف پروژه تان را می دانید. اطلاعات به دست آمده را باید وارد یک لیست کنید.

مرحله 3: ارزیابی ریسک

شما با تعیین میزان ریسک که ترکیبی از احتمالات و نتایج می باشد در واقع خطر را ارزیابی کرده اید. حالا شما می توانید تصمیم بگیرید که انجام چنین خطری آیا واقعا به صرفه است یا ارزشش را ندارد. اطلاعات مربوط به ارزیابی را هم باید وارد یک لیست کنید.

مرحله 4: به ریسک رسیدگی کنید

از این کار به عنوان برنامه ریزی جهت مقابله با خطرها نیز نامبرده می شود. در طول این مرحله شما بالاترین ریسک های خود را ارزیابی می کنید و برنامه ای برای رسیدگی یا اصلاح آنها می چینید. برنامه شما باید کاملا اصولی و دقیق باشد تا بتوانید سطح این خطر ها را تا مقدار زیادی پایین بیاورید و آنها را کنترل کنید. چگونه می توانید احتمال خطرات منفی را به حداقل رساند و در همین حال ریسک های بهتری انجام داد؟ شما در این مرحله استراتژی های کاهش خطر ، برنامه های پیشگیرانه و برنامه های احتمالی ای را جهت مقابله با خطرهای پیش رو برای خود برنامه ریزی می کنید. و خود را برای رسیدگی و کنترل جدی ترین خطر های احتمالی آماده می کنید تا در صورت وقوع هرکدام از خطرهای ممکن غافلگیر نشوید.

مرحله 5: ریسک را کنترل و مجددا بررسی کنید

شما در این مرحله ریسک هایی که پذیرفته اید را مدیریت می کنید و مجددا آنها را بررسی می کنید تا جلوی حوادث احتمالی را بگیرید.

خطر یعنی عدم اطمینان. اگر چارچوبی را برای این عدم اطمینان تنظیم کنید ، در نتیجه پروژه خود را از خطر حفظ کرده اید. و این بدان معناست که شما می توانید با اطمینان بیشتری در راستای اهداف ریسک دار خود حرکت کنید. با شناسایی و کنترل خطرات جامعی که لیست کرده اید ، تا حد زیادی خود را از ضررهای احتمالی حفظ کرده اید و در واقع شانس بیشتری برای به دست آوردن سود بیشتر برای خود ایجاد کرده اید. مدیریت اصولی ریسک به حل مشکلاتی که ممکن است رخ دهد کمک می کند زیرا این مشکلات پیش بینی شده اند و شما از قبل برای مقابله با آنها برنامه ای جامع تدوین کرده اید. با مدیریت خطر و کنترل آن خطرات احتمالی کاهش می یابند و همانطور که در بالا اشاره شد احتمال غافلگیری تا حد زیادی کاهش می یابد. در نتیجه شما و کارمندان تان استرس کمتری در هنگام انجام پروژه ها یا سرمایه گذاری تجربه خواهید کرد. فراموش نکنید که افرادی که اهل خطر هستند می توانند سودهای کلان به دست بیاورند اما باید بدانید که در کجا باید این کار را انجام دهید.

بهترین استراتژی های رسیدگی به ریسک

اجتناب

در بهترین حالت ، می توانید به طور کلی از عواقب ناشی از خطر جلوگیری کنید. اما در این صورت شما باید قید سودهای کلان را بزنید چون آنها فقط با ریسک پذیری به دست می آیند. میزان ریسک پذیری هر فرد به شخصیت او بستگی دارد و افراد مختلف در این زمینه با هم متفاوت هستند.

کاهش

کاهش ریسک یعنی اعمال تغییرات کوچکی در راستای میزان خطر پذیری البته با این کار سود احتمالی هم کاهش می یابد. اگر به دنبال کاهش خطر هستید به برنامه ریزی های دقیق نیاز دارید. با این کار سود قابل پیش بینی کاهش می یابد اما در عوض شرکت شما از خطر ورشکستگی در امان می ماند و سرمایه شما حفظ می شود.

اشتراک گذاری

با تقسیم خطر شما می توانید ضررهای احتمالی را کاهش دهید. معمولا شرکت های بزرگ در زمینه پروژه های عظیم با چند شرکت کوچک دیگر همکار می شوند و یا اینکه بیمه نامه حرفه ای تنظیم می کنند تا خطرات احتمالی کاهش یابد.

نگهداری

نگهداری کاملاً با فرض ضرر یا سود انجام می شود. این گزینه برای خطرهای کوچک که می توانید به راحتی جبران کنید مناسب می باشد.